Wednesday, August 29, 2018

LALTHANHAWLA EIRUK THUBUAI KAL MEK LEH A HMASA - MC. Lalrinthanga

Pu Hriata Chhangte chuan Pu Lalthanhawla’n Kolkata-a a Inneih a zep tih leh a kum ziah lante a inmillo tiin Serchhip CJM hnenah thehlutin CJM chuan ni 17.1.2018 khan Lalthanhawla Case hi a ziaklut a. Puh a nihnate sawifiah turin Pu Hawla hi ni 23.3.2018-a Court-a inlan turin a hriattir a. Pu Hawla aiawhin a Ukil a inlan a, a Ukil chuan Court-in tihtur a tihte a peih hman loh avangin hun a dil belh a, Court chuan ni 27.4.2018 thleng hun a pek belh a.

Ni 27.4.2018 a Pu Lalthanhawla Court-a a kal ngam loh avangin Serchhip CJM chuan ni 25.5.2018-a Court-a kal ngei turin a ti leh ta a. Ni 25 May, 2018 khan Pu Hawla leh a Ukil-te chu Court-ah an kal ta a. Puhna 2; (a) Ni 30 Aug, 2013-a New Town Area, KolkataPlot No. AL-178-a lei chu ni 8 Nov, 2013 Election Affidavit-a a zep tih leh
(b) Kum 5 dana Election Affidavit-a a file apiangin kumawmze nei loin a ziak thin tih a ni.

Serchhip CJM chuan uluk taka a ngaihtuah hnuah Kolkata-a a In lei leh sak a zepruk Ni 8 November, 2017-a Registrar of Land Records, Rajarhat Kolkata atanga hriatchhuah a nih vangin Limitation-in a bar thei lo a ni, tiin Court ngaihtuah tur a ni, a tih tak avangin Pu Lalthanhawla chu Section 125 of the Representation Peoples Act hmangin charge framed (Thubuai) a siamsak ta a ni.
Pu Lalthanhawla hian CM a nih chhungin Eiruk thubuai liantak tak pahnih a neihna a ni ta a. Engtia rei nge hun an hman ang tihpawh sawi theih a ni lo.

HUN KAL TAWHA A EIRUK THUBUAI KHA
Amah Pu Lalthanhawla’n “Politics-ah thu hlui a awm lo,” tiaa sawifo avang leh Rev. Zairema (RIP) leh Pu Bualhranga- te'n PILan thehluh avanga thubuai kal zelah Pu Lalthanhawla leh CongressParty-in dawt tam tak mipui bum nan an lo sawi tawh thin a. PuHriata Chhangte avanga thubuai a neih mekah pawh dawt engemawzat a sawi leh tawh avangin thu kal tawha thudik lo a sawi thenkhat tarlang ila:-

1. Ni 17 August 1996 khan Rev. Zairema leh Pu Bualhranga-tenSupreme Court-ah PIL an thehlut a. An thehluh chhan chu 1995 Ni13 September-a Income Tax Department- ten India khawpui Kolkatate, Guwahati te, Silchar leh Aizawl-ah hnam dang sumdawng hausate Office an dapna- ah Pu Lalthanhawla leh Santosh Mohan Das-te nen chhiah an awl rukna leh a ruka pawisa insiam sakin pawisa tamtak an chheprelhna lehkha pawimawh an man sak a. Chu chu India ram Sap Chanchinbu lianten an chhuah chuai chuai a. “Heng thute hi a dik leh dik loh min chhuisak rawh u,” tiin Rev. Zairema lehPu Bualhrangate Supreme Court-ah an zualko ta a ni.

Pu Lalthanhawla erawh chuan, “ PIL thehluh kha itsikna vang leh mahni hmasialna vang a ni. A thehluttu kha Chief Minister nih tum a ni a. Chuta a daltu lian ber chu Lalthanhawla nia hriain PIL a thehlut a ni,” a ti.

2. MPCC Press Release No MCC-40/97/14 Dated 10.3.1997 ah,
Vawiin 10 March, 1997 hian Supreme Court chuan Rev. Zairemaleh Pu Bualhranga ten Pu Lalthanhawla PIL Case-a an khinna thu a ngaihtuah a.....He khinna thubuai hi ngaihtuahzui tlak loha ngaiin a hnawl ta a,” tiin dawt an chhuah a.

PIL a tawp lo:
Ni 24 October, 2002-ah PIL Case-a Investigating Officer chuan thuneihna sang zawkah Prosecution Sanction a dil khan Pu Lalthanhawla a mangang hle ni tur a ni, “ Min han man sela, ka hnungah Congress Thalai Sangrual an awm...etc,” tiin a inhrosa nasa hle a. Thubuai tawp tawh chhuizui ni si kha thil mak tak a ni. PIL Supreme Court-in a tihtawp tawh chhuizui hlauva Ukil a ruai te kha thil mak a ni.

3. Pu Lalthanhawla leh a hote chuan Ni 24.4.2010 khan thuchhuahan siam leh ta: “Hmui dawthei lova min siam avangin ka lawm ani,” titu leh a hote thuchhuah chu, thudik lo leh dawt chiang tak takin a khat a ni ber. Chungte chu -
a) Aizawl Thana-ah Pu Hawla leh a nupui leh a fate an ko tia MPCC-in an ziak kha thudik a ni a, an koh chhan dik tak chu, khatihlaia a Case I.O. khan Supreme Court-a a report thehluh hmasakber tum khan Judge-te kamkhat a hlawh avang leh chumi hliahkhuhna atan Pu Hawla’n a Ukil rawn ber Pathaka’n thiam taka a ruahman avangin Aizawl Police Thana-ah koh an ni mai zawk a ni. Supreme Court-a thlen atan chuan a mawihnai hle awm e!!

b) MPCC leaflet phek 3-naah, “Kan Pu Lalthanhawla thlavang hauhvin Party Executive meuh kan inhmukhawm ve lo,” tih phei kha chu thudik lo tak meuh a ni. Ni 6.7.2002-a MPCC Executive Committee Emergent Meeting thuchhuakte kha Pu Hawla thubuai avanga a thlavang hauhna vek a ni. An thuchhuah thenkhat:-
“Hetianga Congress Party-in kan hotupa ber hmanga beih kan lo tawk leh ta hi MPCC Executive Committee Emergent Meeting 6.7.2002-a thukhawm chuan theihtawp chhuaha dolet leh a tul anga rikrum thil pawha che nghal phat turin kan inlungrual thapzia (solidarity) kan puang a. Dawt thu leh rinthua hekna avanga kan President hi man a nih chuan a tiatpuia chet dan pawh ngaihtuahzui tha kan ti a. Khaw tin leh veng tina kan Unit leh Thalai Workers-te pawh hotuten tul leh tha an tih anga hmalak dan tur an rawn ruahman apiang tipuitling tura lo inralring turin kan inhriattirin kan ngen bawk. Hmalak dan tur ruahmantu Action Committee siam turin MPCC Vice President Pu Saikapthianga ruat a ni,” tiin.

c) “Pu Lalthanhawla khan kum 14 chuang chhuina a tawk a, a In leh lo, a laina hnaite chenna In thlenga dap an nih chhung khan Congress Party leh a thenawmte pawh a pun lova, Pathian Thu-in ‘Beram a hmul mettu hmaa ngawi reng angin’ tia an ziah hi dawt a ni tih kan tarlang tawh a. A chenna in emaw, a lainate chenna In emaw dap a ni lo reng reng. A thubuai neihah khan Beramno anga ngawih reng chu sawi loh MPCC thuneitu sang ber punin sorkar bakah PIL /FIR thehlutte leh Case I.O-te vauna tih chiang tak tak thu an chhuah fo zawk a ni.

d) “ Pu Hawla In tum 6 ngawt an dap bakah a laina hnaite In thlengin an dap a, chargesheet an siam ta a ni,” tih MPCC-in  an ziak pawh hi hmui dawthei atanga chhuak dik tak a ni. Kum 1998-a MNF sorkar hnuah Police-ten an chhui laiin Pu Hawla Inhi vawikhat mah an dap lo. Congress party-in phut zawk pawh neilova dawt chiang tak an sawi ang hi thutak lo ni ta sela chuan, Police-in a In an dap a nih phawt chuan chargesheet-ah ziahlan a ni ngei ngei ang. Pathian Nung betu nia insawi reng chungin mawnglang rengin Pu Hawla hian dawt a sawi thin a ni.

Hemi thuah hian amah Pu Hawla hian harhfim vak lovin a thinrim thu hi a sawichhuak a ni ve thei tho bawk. Police-a thubuai chhuitute hian vawiruk chu sawi loh vawikhat mah a chenna In an dap lo. Mipui hmaa Pu Hawla’n a sawi danah chuan an Refrigerator thlenga dapin a sawi a. Mahse, a hun laia Phillipines lal hausate
nupa Ferdinand Marcos leh Imelda Marcos-te nena an tehkhin huai huai leh rangkachak leh lunghlu tlereuh an ngahzia an sawi nasat thin ni si kha a thil neih PWD-in an endiknaah khan rangkachak, lunghlu leh tlereuh dangte endik sak leh chhut tel sak an ni lo.

e) Lalthanhawla thubuai tawp dan kha: MPCC chuan, “A tawi zawngin Special Judge Court (Prevention of CorruptionAct, 1988) hmaah vawi tam tak ngaihtuah a nih hnuah Court chuan thiam a chantir ta a,” tiin thu an chhuah. Hei hi thudik tluantling lo a ni.

Pu Hawla Ukil-te khan a thubuai kha a rei thei anga pawhfan an tum a. Special Court, Prevention of Corruption, Aizawl chu a chungthu ngaihtuahtu tur a ni a, thubuaia tel ve Jodhraj Baid-te Ukil chuan Aizawl Court-ah chuan thiam an chang lovang tiin, Gauhati High Court-a ngaihtuah turin an dil a. Rei tak ngaihtuah a nih hnuah High Court chuan an dilna chu hnawlin Aizawl-a ngaihtuah turin a ti a. Chumi hnuah an Ukil-te chuan Special Court-a an chungthu ngaihtuahtu tura tih Pu P. Singthanga, Special Judge chuan thubuai ngaihtuahtu atan a tling tawk lo tiin High Court-ah an hek leh a. Hun rei tak tih khawtlai a nih hnuah kum 2006 June ni 29 khan Gauhati High Court Chief Justice BK. Reddy thutna Bench chuan Pu Singthanga chu he thubuai khawih tur hian a tling tawk e, a ti a. Mahse, Pu Hawla nena mipui sum khawih chingpen kawnga inthuruala puh Jodhraj Baid chuan Supreme Court-ah an ‘appeal’ leh a. Supreme Court Chief Justice YK. Sabharwal lehJustice dang pathum thutna bench chuan October ni 1, 2006 khan hnawlin, an thiltih chu eiruk thubuai ngaihtuah a tihkhawtlai tumna a ni tih an sawi chhuak nghe nghe a ni.

Kum 2008 Mizoram inthlanpuiah Congress chuan hnehna changin Pu Lalthanhawla Chief Minister nihna hnuaiah sorkar thar a lo piang ta a. Inthlan dawna NLUP hmanga cheng nuai khat theuh an sorkar tuka sem intiam khan NLUP sem lam ngaihtuahlovin sorkar Ukil-te bantir chu hna hmasaah a neih ta a. Kum 2009 January thla sorkar pisa hawn tan tirh chhoh veleh sorkar hmasa hun laia Public Prosecutor leh Additional Public Prosecutor leh sorkar Ukil dang zawng zawng chu banna thehlut
turin a hriattir ta nghal a.

Mi dang zawngin banna an thehluh laiin Public Prosecutor Pu SL.Thansanga chuan banna a thehlut ve duh lova, mahse sorkar hian February thla bulah a ban ta tho a. Banna thehlut tawh mahse, la pawm rih loh, Addl. PP Pu Aldrin Lallawmzuala chu chargeframe chungchang ngaihtuahnaah hian sorkar aiawha ding tura sawm a nih angin a ding a. A hnuah Additional Advocate General hna pek a ni ta nghe nghe a ni. Bang tura tiha banna thehlut vek tawh, sorkar aiawha a ding kha thil mak a ni.

Special Court-in charge frame tur leh tur loh chungchang a ngaihtuahnaah khan sawi tak ang khan sorkar Ukil-te an bannathehluh vek tawh (thehlut duh ve lo ber ban tawh bawk) an nihavangin khingtu awm loin Pu Hawla thubuai kha Court-in a rel lo thei ta lova. Charge frame loh a ni ta a ni.

Vai sumdawngte nena mipui chanai tichingpen thina puhna chu April 26, 2007-a Special Judge hmasa Pu P. Singthanga’n charge a lo frame tawh avangin kal chhohpui zel a ni a. Mahse, amah Pu Hawla khingtu ber tur sorkar Ukil hotu ber atan Pu RC.Thanga, a hma
lama ama tana lo sawisaktu Ukil zinga hotupa chu dah a ni ta a.

PP leh Addl. dang pawh Congress Party Legal Cell member (MLA atling ve lo/candidate ni ve lo)te leh midang ama lamtang hlir an ruat ta bawk a. Ama ruat, a sorkarin hlawh a pek leh ama Ukil-te chu Court-ah an ‘inkhing’ ta a. Thiam chan a awl awm teh e. Tichuan Pu Lalthanhawla eiruk thubuai chu tihtawp a ni ta a.

Special Judge-in a thubuai chungchang thutlukna a siamah chuan a eiru lo a ti hauh lo. An puhna hi a dik mai thei a, mahse,a thiam lo (eiru) ngei a ni tih hi Prosecution lamin rinhlelh ruallohvin an finfiah theih miau si loh avangin a thubuai hi ka ti tawp e, a ti lek fang a ni.

Pu Hriata Chhangte-in Pu Lalthanhawla a khinnaah hian tuin nge hnehna chang zawk ang le?? Pu Hawla hian dawt sawi a pawisa lova, hnehna a chan theihna tur chuan sum a ui lova, hman senloh a nei bawk. Rev. Zairema leh Pu Bualhranga-ten Supreme Court-a PIL an thehluh khan hnukkir leh turin tute emaw a tir a, cheng nuai30 ve ve pek a tum a. Mahse, suma lei theih an nih loh avangin a tawp an thleng ta kha a ni a.

A thubuai an khel chhung kha a rei a, sum a sen tam tur zia kha awihawm loha tam a seng ang. Tuna a thubuaiah pawh hian a Ukil leh a lamtang ni duhte tan chuan tu leh fate thlenga dinchhuah theihna remchang tha tak a ni ang.

No comments:

Post a Comment

COMMENT RAWH

New Post

Ka duh a che Isu lyrics

Sual thim thuk tak ata zawn chhuah ka ni a. Chakna nei lo ka ni; Isu, min ṭanpui fo la. Min pawmin min kaiin min hruai zel ang che Ka duh a ...

Posts Lar deuhte