Thursday, April 18, 2024

Ka duh a che Isu lyrics

Sual thim thuk tak ata zawn chhuah ka ni a.
Chakna nei lo ka ni; Isu, min ṭanpui fo la.
Min pawmin min kaiin min hruai zel ang che

Ka duh a che Isu, Thianghlim,
Ka tan i mawi chuang e.
Nang lo chu tu dang nge ka belh chuan ang le?
Khawvel thim aṭang hian.

Sual bawlhhlawh ber ka ni; ṭawmkailo ka ni.
Chhuan tur dang ka nei lo Isu i ṭhatna lo chu
Kei saruak rilṭam tam tan min hnemtu i ni.

Chak lo tak ka ni si i rawngbawl tur hian
Min chhandam si Lalpa i rawngbawl turin kei hi.
Chak lo chungin ka pan che min kai ang che.

Saturday, March 2, 2024

Pu Chawngkhupa chanchin

PU CHAWNGKHUPA
(Pu Chawngkhupa chanchin 1909 - 24th June, 1990)

Pu Chawngkhupa hming lam rik tawh hi chuan tam tak rilruah Chanmary Biak In sak zawh hun leh Aizawl chhim tih vel a lang ngei ang. A chanchin sawi tam lutuk tur ka hre lova, hre zawk te cho nan ti ve leh thawr ang aw. A hla phuah ‘Aw khawngaihtu Pathianin’, tih hi hmanah kan lampui nasa thei lutuk.

Pu Chawngkhupa chanchin leh a hrilhlawkna tih vel hi mak deuh deuh sawi tur a awm nual a, tlem tlem in sawi dawn teh ang. Khaw hrang hrangah te vak kualin Pathian ropuina hi thua sawi vak vak lovin a taka a thil tawn atangin a lantir mai thin a. Mi tam tak chuan mi ‘a’ vak velah an ngai hial a ni.

Tuilian a daikai :
 Pu Chawngkhupa hi 1909 khan Sailam khuaah a lo piang a. Fa mipa pahnih leh hmeichhe pakhat an nei a. Pu Chawngkhupa hi a nupui Dorumi hian 1968 khan a boral san a ni. Amah hi Pathian thu hrila khaw hrang hrang kal kual kal kual thin a ni a. Vawikhat chu lui a kan dawn hian tui a lo lian nasa mai a; tichuan, lui kamah chuan a tawngtai a, khuang a vua a, zai chungin lui lian chu a daikai ta mai a, amah chu a hul phiang bawk a ni.  

Puan sin tur Rizai a dil :
 Ramhnuaiah te hian pukah a riak mai thin a, a vawt a tih deuh chuan a tawngtai a, rizai a dil mai thin a, chutiangah chuan keipui emaw savawm emaw hi a rawn kal a, an rawn ngheng lum a, a tuk zingah an kalsan ve leh mai thin a ni. Ramsa hi a ngaina em em a, a ti nâ ngai lova, ramsate pawh hian an nelin, an inbe thei emaw tih mai turin a tawng a, a be mawlh mawlh zel mai a ni. Rul tur nei hlauhawm tak takte pawh hi a man mai a, a chang leh a mutpui a, an chuk ngailo reng reng.

Motor chuanna tur a dil hlawhtling :  
Vawikhat pawh tirhkoh pakhat nen khaw kar kawnga an kal laiin an chau ve khawp mai a, Pu Chawngkhupa chu a tawngtai a, motor a dil ta a. A kalpui pa chuan chutiang rampalaileng motor kawng pawh awmlohnaah chuan a tawngtaina chu Pathianin a chhan sak hi a’n ring lo mai mai khawp a, mahse savawm lian tak mai pahnih hi kawng sir atang chuan an rawn chhuak ta hlawl mai! An hmaah chuan an thu ta vung mai a. Pu Chawngkhupa chuan, “Hei le, kan motor dil chu a rawn thleng ta, chuang ang le,” a ti ta mai a. A kalpuipa chuan a hlau nasa mai, mahse Pu Chawngkhupa chuan chuang tura a nawr luih tlat avangin savawm chungah chuan an chuang dun ta a, reiloteah chuan an kal tumna khaw dai chu an thleng ta mai a. Savawm te pawh chuan an letsan leh ta mai a ni. Mak deuh mai chu he khua ami te hian an khaw ram chhunga savawm an awm awm reng reng zuk han hre hauh lo nia.

Motor a lo phar :
 Motor sawi takah chuan, tum khat chu Pu Chawngkhupa hian Driver nuthlawi phur hi a lo phar ve a, “Ka lo chuang ve ang e aw,” a ti a. Driver chuan, “Kan kal thui dawn lo, kan khat tawh tlat mai,” a ti a. Pu Chawngkhupa bengchhet khan engmah hre hek lo, “Driver te hi in fel mang e aw…” a ti a, a lawn ta ṭeih ṭeih mai a. Driver chuan, “Bam leh zo ta vek mai…” a ti chuai raih raih e an tih chu.

Savawm hliam hnu a chhui :
 Pu Chawngkhupa hian vawikhat chu savawm hliam a chhui a, a humhim tak dan tlem hi ama sawi dan kan paste lawk ang e. 
“Ka muthilh hma chuan tlangau aw ka hre ta a. “Khurchhe mualah vawmtlakah savawm a tla na hle mai a. Naktuk khawvar veleh a hnu chhui turin duh duh kal ni se. A hmunah innghah khawm mai ni se, ” tiin. Zing khawvar hmain ka tho ta a, Khurchhe mual chu ka pan ta vang vang a. Chul hlui thlam thlanga vawmtlak pawh chu ka va hmu mai a. Savawm puitling zet mai a tla a, a hliam na hle tih hriat theih tak a ni. A HNU KA CHHUI A, VAU TUL PIKAH CHUAN A LUT A. Ka chhui zel a, ṭul hnawka kan luhna kua chu ka hui ping leh zel a, Mihring-hovin an hriat mai loh nan. Hnu chu ka chhui zel a. Mual hnihna tul pikah tho chuan Thingtluluang hi harsa ti tak chungin a kan a.

Savawm a chhanhim :
"A piah maiah chuan a lo bawk a, savawm pui lian zet hi a lo ni a. Min ngur/vau chhur chhur mai a. Kei chuan,  'E…e…e…! bengchheng suh, ngawi reng ta che. Hei ka han chhui zel che a, i hnu pawh ka han thup zel a. An chhui dawn che a nia,' ka’n ti chu a ngawi ta reng a, min en dauh dauh a. Chutih lai chuan ral leh lamah chuan Mihring au thawm kan hre ta, 'He lamah….a hnu a la kal zel…lo kal zel rawh u..' tiin. A hnu an hlauh ta a, an man ta lo a nih kha le.” tiin a sawi.

Aiawta chakai a chhuah :
 Vawi khat pawh mi Aiawt chiaha tla chakai a lo chhuah vek mai a ni awm e. A han chhuah chiah chu lui mawng lam panin an “Halelui” thla chuah chuah e a ti!

Ni sa tur lakah Daihhlim a dil :
  Tum khat pawh a zin kawngah ni a sa bawk si, a lum bawk si chu Pathian hnenah ‘Ni hlim’ a dil ta a. Chawp leh chilhin chhum dum chhah tak hi a rawn awm nghal a, a kalna tur chin chiah chu niin a hliah ta char char mai a. Tichuan, nisa tuar miah lovin a kal theih phah ta a ni. A ril a tam pawn eng pawh hnah nem vel te hi a ei zel mai a, pum na tih vel hi a nei ngai reng reng lo a ni.

Chawngkawr nen Check Gate a paltlang :
Rambuai Sipai hran lai khan Bungtlangah Presbytery a awm dawn a. Pu Chawngkhupa chu kal ve a duh si a. A zinkual vel ni tur kha a ni a. Khatih lai khan khawtin maiah Sipai Check Gate a awm a, mite chu permit an lo check sak ziah thin. Pu Chawngkhupa chu kal pahin a tawngtai a, "Lalpa, hei engtinnge ni ang ?"  tiin. Tah chuan, kawng chhak atangin chawngkawr rul lianpui mai alo tla thla a, a rilruah aw in,  "La la, awrh rawh,"  tih a hria a. A la a, a awrh ta a ni. Sipai check gate a va thleng chu vaiho chuan an lo be ve ngei mai a, mahse Chawngkawr kha a lo su vak vak mai bawk si a, vai sipai ho khan hnaih pawh an hnaih tha ngam lo, an kal tir rang viau a ni awm e.

Thil a sawilawk ṭhin angin an sawi a, a ni si lo :  
Pu Chawngkhupa hian thil lo thleng tur hrilhlawk tih ang vel hi a ching ve vak lova, mahse mi thenkhat hian Pu Chawngkhupa sawi ang hian dawt an lo vawrh darh thin. Mizorama hri leng tur hlau in, nu fing, pa fing pui pui awm te’n inven nan thawkkhat lai khan khawl la sen an bun fur kha. Chanmari biakin sak zawh hunah Mizoramah lirpui a nghing dawn a, Aizawl khawpui a in 85% vel chu a chim tur anga hrilhlawk ang te pawhin an sawi thin kha. Khang te pawh kha Pu Chawngkhupa khan a sawi lo reng reng a ni. 

Pu Chawngkhupa hi a kum a lo upat tak deuh hnu chuan natna chi hrang hrangin a tlak buak ve a, Durtlang hospital-ah enkawl a ni a. Doctor leh nurse ten theih tawp chhuah mah se, 24th June, 1990, zing lam dar 3 : 25-ah chuan a Lalpa hnena chawl hahdam ve tawh turin he khawvel hi a lo chhuahsan ve ta a ni.

Source - Unknown.

A kum dik takah pension

Sawrkar kuma kum dik lova inziak Pi Laldinpuii, Staff Nurse, Civil Hospital, Aizawl chu a kum dik pangngaia a pension hun  (29.2.2024) khan a pension.
 Sawrkar kuma a inziah dana a pension hun tur chu 2029 a ni. 
Published from Blogger Prime Android App
Source -Ellis H.Pachuau
----------------
Mika 6:8 Aw mihring, tha chu a entir tawh che a ni; Lalpa’n a phut che chu eng nge ni? Dik taka tih leh khawngaihna ngainat leh, i Pathian nena thuhnuairawlh taka len dun a ni lo vem ni?

Thufingte 8:13 Lalpa tih chu sual huat hi a ni.

Friday, February 16, 2024

A thih hnuah pawh hlawh min pe.

16/12/ 2022 a cancer avanga  boral  Sinisa Mihajlovic nupui Arianna chuan a vawikhatnan Sinisa Mihajlovic a club hlui  Bologna nen a an inkar a sawichhuak.
Published from Blogger Prime Android App
 13 July 2019 khan Mihajlovic hi a cancer tih hmuhchhuah a ni a. Mahse , Bologna hian ban lovin , a in enkawl lai a caretaker tur an ruat a. A that deuh hunah an club enkawl zui hi an la phalsak a. Mahse, an  result  a that tawk loh àvangin september 6, 2022 khan an ban a. December 16 ,2022 ah cancer natna avang hian a boral.
Published from Blogger Prime Android App
An nupui Arianna chuan an pa boral hnu a  Bologna club chetdan chu fakin, amah boral mahse, min ngaihsak zui em em a. A boral miau àvangin a hlawh pawh an duh chuan an pe chhunzawm lo thei . Mahse, a contract tawp hun thlengin a hlawh hi keimah min pe char char tho a ti.

  Source #Mizo Mafela

Mizo Ṭboard v9.6.1. mizo keyboard

Mizo Ṭboard hi mizo keyboard a Ṭ hawrawp chhut theihna hmasa ber a ni a. A hnu lawkah swiftkey beta version ah a awm ve nghal mai bawk.
Published from Blogger Prime Android App
Key style hrang hrang a thlan theih a. Character mak deuh deuh a chhawm nial bawk.

A free a ni a. Fakna a awm lo a. A siamtuin hlawkna a nei miah lo bawk. Hei vang hian update a awm lutuk tawhin a rinawm lo. Lawmthu sawina i pe duh a nih hlauh leh a thinrim lo tawp ang. 

I hmang ve duh a nih chuan. 
HMET LA, DOWNLOAD RAWH LE.

A siamtu i contact duh a nih chuan 8414893666 hi a hman ṭhin chu a ni.

CHUAUṬHUAMA THEOLOGY by Laiu Fachhai

CHUAUṬHUAMA THEOLOGY
Laiu Fachhai
Pu Chuaua (Revd Dr Chuauthuama Pachuau) khan nikum June 24, 2023-ah “KA LUNG A LÊNG” tih thupui hmangin Vanglaini-ah article ngaihnawm tak a chhuah a, a Facebook-ah a post bawk a. Kum 1963–1967 high school a kal laia Aizawl tlangval a thianpa inah June 22, 2023-ah khan a va leng a, “Hmànlái nun hlui chhui kîr hian lung a lo léng duh phian a lo ni!” tiin lungleng taka an inkawm thute a ziak a ni. Keiin a Facebook postah chuan, “Chhiar a manhlain a lunglen thlak hle mai. Mara thufing (saying) ah chuan, kum upat lamah an lung a leng tawh a nih chuan, khi lama an chho hun a hnai tawh tihna a ni a ti a. Chuvangin i lung tileng lutuk rih suh ang che aw. Ramin a la mamawh rih che a nia,” tiin ka comment a. Kum khat pawh a ral hmaa kumin January 5, 2024 ah chung lamah min han chhoh san tak tak mai chu, ka ui takzet a ni.

Pu Chuaua ina Pathian Thu a kalpui (approach) dan, “CHUAUṬHUAMA THEOLOGY”, “CHUAUṬHUAMISM” pawh tih ila a sual lêm lo vang chu maw, article hi a dam laia ka ziah tan tawh a ni a, a dam laia ka final hman loh leh ka chhuah hman ta lo erawh kha pawi ka ti takzet a ni. Pu Chuaua nen khan Aizawl Theological College-ah kan zirtir ho thin a, a hnuah amah khan Mizo Bible Revision-ah Chief Translator a thawk a, keiin Mara Bible Revision-ah Chief Translator ka thawk ve a. Tichuan Bible Society of India programah te hian kan inhmu leh nawlh thin a, a hlimawmin a lawmawm thei hle. Kan kohhran Evangelical Church of Maraland (ECM) Senior Executive Secretary ka nih laiin Pastors’ Conference-ah Resource Person atan kan sawm a, Pastorten kan hlawkpui hle. ECM-in theological college kan din thar, Maraland Theological College library atan lehkhabu tha tak tak thahnem tak min pe a, a chungah kan lawm takzet a ni.

Thuthlung Hlui zirlai ve ve kan nih avangin, kan tui zawng leh vei zawngte a inang hle thin. Kristiante chuan kan khawtlang, ram leh kohhranah te dikna, rinawmna, thianghlimna, thawhrimna, rorelna dik leh hmangaihna te kan nunpui tur a nihzia sawitu leh ziaktu mithiamte Mizoram hian a neih tha hle a, Pu Chuaua leh kei pawh Thuthlung Hlui zirlai kan nih angin Thuthlung Hlui zawlneite hniak hnung zuiin, chutiang lam hawi Pathian Thute sawi uarin, kan ziak ve thin. Kan rama roreltute pawhin chutiang chuan ro an rel tur a nihzia ning lovin leh hlau lovin kan sawi a, ram tan zawlnei thute (prophetic messages) kan ziak bawk thin. Ani phei chu kei aia chak zawk leh tha zawkin a sawi thiam a, a ziak tam zawk bawk. Mizoram Amos, Mizoram prophet of social justice a ni ti ila kan sawi sual awm love .

Thuthlung Hlui zirnaa degree lamah chuan amah aiin step khat zir belh mah ila, kum leh tawnhriatna lamah chuan Pu Chuaua kha ka senior a ni a, thiamna leh research lamah pawh ka chung en a ni. He thu hi chu a dam lai khan a hnenah pawh ka hrilh tawh nghe nghe a ni. Master leh doctoral zirna te hian research tuina leh tih dan tur kawngte min kawhhmuh a, chuvangin scholar ni tur chuan, college/university atanga zir zawh hnuah mahnia zir chhunzawm zel a, chhiar tam a, research beih tam a, ziah tam a ngai a ni. Pu Chuaua kha chuan chu tiang chuan a tih tlat avangin scholar tha a ni chho zel ta reng a ni.

Ni e, Pu Chuaua kha Cambridge University atanga Thuthlung Hlui-a MPhil degree a lak hnuah khan chawl lovin research a bei chhunzawm zel a, chhiar zelin a zir zel bawk a, lehkhabu leh article rohlu tamtak ram leh kohhran tan a hnuchhiah a ni. Dam rei chu a tha a, mahse dam rei satliah aiin dam tangkai a tha zawk tih thufing angin, Pu Chuaua khan a dam chhung ni leh kum te kha chhungkua, ram leh kohhran tan tangkai takin a hmang a, a contribution-te enin tluk lo rim a nam a ni. Chuvangin Senate of Serampore University pawhin a phu ngawih ngawiha hriain honoris causa degree, Doctor of Divinity (DD), a hlan nghe nghe a nih kha.

Vawikhat chu, “Pu Chuau, i lehkhabu leh article ziahte hi a tha hlawm hle a, India leh khawvel theologiante leh ringtute chhiar thei ve turin Sap (English) tawngin ziak ve thin la …” ka ti a, tiang hian min chhang a ni: “Sap tawnga ziaktu tur chu tamtak an awm a, kei ka audience erawh chu Mizoram leh Mizo tawng chhiar theitute hi an ni; hei hi Pathianin min kohna niin ka hria,” a ti a, a dik hle. Africaa theological college pakhata ka zirtir laiin, Africa kohhrante complain pakhat chu, “Kan Pastorte hi Pathian Thu zirna sang zawk zir turin kan tir thin a, an lo zir zawhin, keini an kohhran nawlpuite atana tangkai tur leh hlawkpui tur lehkhabu leh article te min ziah sak tam lovin, national leh khawvela an levelpui theologiante tan an ziak tam zawk thin a, chuvangin an zirna sang leh an thiamna te tangkaipui tur angin kan tangkaipui em em lo,” tih a ni. 
Pu Chuaua ina United Theological College (UTC) leh Cambridge University tea a zirna sangte erawh chu Mizoram leh Mizo tawng chhiar thei kohhrante leh ringtuten tangkaipuiin kan hlawkpui hle a ni.

Pathian Thu zirmi ten harsatna kan tawh thin chu, Pathian Thu hrilhfiah turin kohhran pawl zirtirna (church dogma) leh tihdanthin (tradition) kan inphuar tir dawn nge, Pathian Thu ina a zirtirna kan hriat angin nge zalen takin kan hrilfiah dawn (independent interpretation nge kan neih dawn), tih hi a ni. Pu Chuaua khan issue tam takah chuan a awmna kohhran pawl zirtirna leh tihdanthin a inphuar tirin a lang lo. Zalen takin Pathian Thu a hrilfiah thin a ni. Issue lian thenkhatah erawh chuan, a pawm zawng a nih vang nge, a awmna kohhran pawl zirtirna, tihdanthin leh dinna kalh zawngin a ziak lova, chuvangin issue thenkhatah chuan keimah nen Pathian Thu kan hrilfiah dan leh khawvel kan thlir dan a inang lo deuh tlat.
Entirnan, ani chuan zu khap burna dan sawrkarin a kalpui mek hi tha a ti a, kei erawh chuan kan chhiatpui zawkin ka hmu a, hemi chungchang article (Mara leh Mizo) leh lehkhabu (English) pawh ka chhuah tawh nghe nghe a ni. Kei chuan BJP chu national political party pakhat ve mai a ni a, chuvangin political advantage laa thawhpui duh leh zawm duhte chuan thawhpuiin an zawm mai ang chu tih rilru ka pu a, ani erawh chuan chutiang chuan a hmu ve lo. Hindu sakhua thanlen tir duh party angin a hmu a ni. Kei chuan Mizoram kohhran ten hmeichhia ordination kan khap tlat hi hmeichhiate dikna chanvo rahbehna (injustice) niin ka hmu a, a Kristian lo hlein ka hmu bawk a, chuvangin Mizoram kohhrante hian hmeichhia ordination kan pek ve a hun tawh a ni ka ti a, chu lam hawi lehkhabu pawh ka chhuah tawh nghe nghe a ni. Ani erawh chuan hmeichhia ordination chungchangah chuan a silent tlat thung. Vawikhat chu hmeichhia ordination chungchang ka titipui a, “Ordain ve chu a hun tawh asin maw,” tih vel chauhin a sawi a, min sawipui thui duh vak lo. Hemi issue pathum bikah hian chuan, independent interpretation neih lovin, a “Synod” reuh deuhin ka hmu a ni. Ka hmu sual pawh a ni mai thei. A dam laia he article a lo chhuak hman ta lo kha pawi ka ti hle. A awmna kohhran zirtirna, tihdanthin leh dinnate chu dik tiin tha a tih vangte pawh a ni mahna.

A chunga ka sawi takte ang khian, Pu Chuaua nen khan Pathian Thu hrilhfiah danah leh issue thenkhat kalpui (approach) duh danah te inan lohna neih mah ila, zirmi kan nih ve vena inhriatpui tawnin leh inzahpui tawnin, “I pawm dan a dik lo, i hmuh dan a dik lo, i hrilfiah dan a dik lo, i hriat dan a dik lo, i kalpui dan a dik lo, etc,” tiin inti hre  zawk leh thiam zawka inngai a, insawikhum kan ching lo. “I thlirna tlang atang chuan a dik ve thei tho a ni,” tiin khawvel kan thlir dan leh kan hmuh dan inan lohna leh Pathian Thu kan hrilfiah dan inan lohnate inhriatthiampuiin inzahsak tawn kan tum a ni.

Vawikhat chu, Pu Chuaua khan tihian min hrilh a: “Hmeichhe pakhatin tawng hriat loh hmangin min rawn bei chiam a, in chhungah lo lut lovin pawn atangin min rawn aukhum a, kei lah chuan tawng hriat loh chu a awmzia ka hre der si lova, a hnuahah chuan ka tawng hriat Mizo tawng ngeiin, ‘Mipa-in hmeichhia thawmhnaw a ha tur a ni lova, hmeichhia pawhin mipa thawmhnaw a ha tur a ni lo, tih Pathian Thu kalhin eng vangin nge nangni Pastorte berin hmeichhiaten mipa thawmhnaw hak a pawi loh thu in zirtir,’ tiin min lo aukhum ta a ni.” Keiin, “Chu tiang chu i lo zirtir reng a mi?” ka ti a. Anin hmeichhiate kekawr nen office kal tur a ni lo a, Biak Inah pawh inkhawm tur a ni lo tih lam thu leh hla len vel laiah khan a ni a, mipa hovin khawthlang lam incheina kan zui a thiang a nih chuan, hmeichhiate pawhin khawthlang lam incheina formal kekawr leh kawrchung tea an inchei ve chu eng vangin nge kan duh lo bik ang, tih lam hawi ka thuziak a lo duh lo hle a nih dawn kha maw,” tiin min chhang a ni. “I hlau em?” ka ti a, “Nang ni la i hlau ang em?” min ti a, nui erawh chu insum hram kan tum.

Vawikhat leh pawh, “Pu Laiu, kan rama thuhriltu tam takte hian Pathian Thu ril zirtirna lam ni lovin, mipuiten Haleluiah leh Amen an pek theihna tur lam hawi zawngin thu an sawi hlawm tawh a nih hi maw! Kan Pastor berte pawh thenkhat chuan thuhriltute tih dan an copy emaw tih thei tur dinhmunah kan awm tawh a nih hi maw  …” tiin kan titi honaah a sawi a. Ngaituahna a tithui duh hle. Thuhriltu pakhatin tur ineisiak tura a cho lai velah khan kan la inhmu lo a, inhmuh ila chuan, “Tur ei chu i ngam loh a nih maw?” tiin fiam ka tum a, “Nang pawhin i ngam bik lo ang” tiin min fiam let ka ring.

Ti hian Pu Chuaua ina Pathian Thu a kalpui (approach) dan, “CHUAUṬHUAMA THEOLOGY” (CHUAUṬHUAMISM) ka thlir dan leh ka hmuh dan chu a tlangkawm ta ila a tha awm e. Thu dik huaisen takin a tan ngam a, a tlangaupui ngam a ni. Amah kha midik leh thawkrim a nih tlat avangin thu dik sawi tur chuan kohhran leh sawrkar thuneitu (the power that be) pawh a hlau lo. Thu dik nia a hriatnaah chuan, a awmna kohhran pawl zirtirna (church dogma), tihdanthin (tradition) leh dinna (stand) te a inphuar tir ve lo. Rinawmna tel lo rinna chu rinna a ni lo tiin ka sawi thin a. Hei hi Pu Chuaua nunah a lang chiang a ni. Pathian Thu hrilhfiahna lamah chuan independent interpretation neiin zau deuhin hrilhfiah thin mah se, “liberal theologian” category-a dah erawh chu a nihna dik niin kei chuan ka hmu lo. A chhan chu, Pathian a hriatna leh a tihna nun, a rinawmna nun, a thawhrimna nun, a invawnfaina nun, a inthununna (discipline) nun leh a thianghlimna nun te enin conservative Christian tha a nihna a lang chiang a ni. Liberal theologian ni lovin, Pathian rinna nghet nei chunga hriatna zawng zeltu mithiam, faith seeking understanding theologian a ni. Cambridge University tradition zuia historical, literary leh theological approach-te hmang a, Pathian Thu zir zau leh zirh chian tum tlattu a ni a, a audience mi nawlpuite hriat thei tura sawi thiam leh ziak thiam Indigenous Christian theologian ropui a ni.

Ni e, ka thawhpui thin leh ka senior thian, Pu Chuau, a duhzawng dikna, rinawmna, thianghlimna, thawhrimna, rorelna dik leh hmangaihna te i tlangaupui thin leh i zirtir thin i Lalpa Pathian angchhungah thlamuang tak leh lawm takin chawl ang che. Enjoy Him, enjoy Him to the full. I nun rohlu leh i lehkhabu, article leh audio record rohlu i hnuchhiahte hi Lalpan a let 30, 60 leh 100-in tipung zel sela, kan ram leh kohhrante tan malsawmna leh hmasawnna ni zel rawh se.  Amen.

Pathian hnen ata finna

Pathian Hnen Ata Finna
(Excerpt)
– Rema Chhakchhuak

Timothy Keller-a lehkhabu 'The Way of Wisdom' ka chhiar nawn apiang hian a thu ka duh lai ka lo chhinchhiah vete ka theihnghilh hnem zia ka hre chhuak ziah mai. Thufingte bu-ah hian zir tur ka va ngah em! Thufingte bu-a finna tia a sawi ber hi Hebrai-ah chuan 'hokma' tih a ni e, tiin Keller hian a sawifiah a. 'Hokma' awmzia chu, thutlukna siam tur i hmachhawn mekah khan eng ber nge thlan tur nia, eng kawng nge zawh tur tih chiang takin a inziak chiah lo va. Chutiang huna thlan tur dik thlanga, thutlukna dik siam theihna chu Pathian thuin finna hokma a tih chu a ni. He finna hi Pathian nena nitin lendunna leh Thlarau Thianghlim chenchilhna atanga neih theih a ni.

Thufingah hian Pathian thu chhiara zawm nghal tûr a va tam em! Mahse, Thufing chauh ni lovin, Pathian thu zawng zawng hi ringa, awiha, zawm nghal turin Pathianin min ti a ni zawk. Pathian thu kan chhiar dan, hriatthiam dan leh zawm dan hi fimkhur leh uluk taka Thlarau Thianghlim râwn chunga kan inenfiah fo hi a tul hle mai. Tunlaiah mi thenkhatin thil an sawi duh dan leh tawngkam ka hriat ve fo chu, "Bible-in chutichuan a sawi naa, mahse, tunlai huna kan kohhran tan chuan..." tih ang te, "Isua'n ringtute inpumkhat turin min tawngtai sak tak naa; mahse, anni ho nen hi chuan..." tih ang chi te a ni fo mai. Mihring thu nge Pathian thu kan zawm dawn tih inngaihtuah chian a tul a ni.

Johana bung 17-ah Isuan a zirtirte leh anmahni avanga nakina ringtu lo ni zel turte tana a dil sakna chu "pumkhat an nih theihnan, keimahni ang bawk hian," tih a ni a. He bungah hian 'pumkhat' tih hi Isuan vawi nga lai a sawi hman a ni. Tunlai huna Zoram kohhrante kalphung han en hian inpumkhat chu sawi loh, kohhran anga thawhho pawh hi a der pawhin kan titha peih meuh tawh lo niin a lang a. Kohhran pawl dang reng reng chu unau leh thawhpui anga en aiin el leh er berah kan nei ta zel mai a, a va pawi vawng vawng em! Brazilian Baptist Pastor Nilson Fanini-an, “Inthenhranna hi ramhnuai hnathawh bulpui ber a ni” (separation is the main work of the devil) a tihte kha rilruah a lo lang thar leh thin a ni.

Jeriko panna kawnga khualzin, suamhmangten an sawisak hrep, thi chhâwnga let reng khan Mizo hnam dinhmun hi min ngaihtuah tir fo thin a. Zofate hi heng suamhmang hrang hrang – hlemhletna, hur sualna, zu leh ruihhlo hrang hrang leh sualna tûr hrang hrangten min suam a, min nghaisaa, thichhawngin kan let reng a ni. Chu hnam tlusawp mek chu Sawlam pawl kohhranin a rawn hmu a, ‘Kan kohhran mi a ni em; nausen baptisma a chang em, dân chhûng lut a ni em?’ tiin a en chiang a; a nih loh avangin a kal san ta mai a. Khilam kohhran mite an lo kal leh a, ‘Hnim phûm a ni em, Kifa pawl nge Apolova pawl?’ tiin a rawn en ve leh a; an pawl mi a nih loh avangin a kal san ve leh ta mai ni hian a lang a. Zofate min thenhrangtu berah Krista zuitu inti kohhran te kan tang ta tlat mai thin niin a lang a, a pawi ka ti tak zet a ni. Isuan ringtute pumkhat ni tura min tawngtai sakna hi a hlawhchham a ni ta mai lo’m ni?

Kohhran chu kan hriat angin rinna avanga Abrahama thlah, a roluahtu leh Thuthlung Thar 'Israel mipui pungkhawm ho', Pathianin khawvel ata a kohchhuah, ringtu inpawlkhawmhote, Krista taksa hi kan ni a. Krista taksaa thil thleng, hmuhnawm ber chu Thlarau Thianghlim chenchilhnaa ringtute inpawlhona hi a ni awm e. Tirhkohte Thiltih 2:42-a ringtu hmasa, kohhranhote thukhat vuaa, an neih zawng zawng intawma an khawsak hova, a inpawlhona koinonia kha Sap tawnga fellowship an tih chu a ni a, awmze thuk tak a nei a ni.

Mizoram pawna Mizo tlêm zawk awmna khawpui thenkhatah a lo awm hmasaten Zofa zawng zawngte huap tura Pathian biakna tur an buatsaih te hi an awm ve neuh neuh hlawm a. Thlarau Thianghim tanpuiin rilru hmun khat pua inpawlhona neia hlim taka an awm thute kan hre ve thin a. Mahse, mahni pawl/denomination tana thahnem ngaihna zawnah a hran a hraia mahni pawl bil te te inkhawmna neih duhna avangin then hranin an awm ta fo mai a (Eng Nge I Zawn?, p. 33). Chutianga then hran hnuah chuan Mizoram lamah inpumkhatna duh ber niawm takin, 'Tha taka kan thawhho theihna turin Church Council i din ang u' tiin hma te chu an han la leh lawi a, lem hi kan chang peih viau hlawm niin a lang! “Kohhran danga lawite hi kohhran dik tak, keimahni kohhranah hian lo lawi vek se aw,” tih rilru pu ran theuhin kan in en leh hlawm tho thin niin a lang. Kan Lalpa kha tunah a tisain kan zingah awm ta se, ‘Rûl thlahte u!” min tih ve hial a rinawm a ni.

Thufingah chuan mifing chhinchhiahna chu midangte thurawn ngaih thlak theihna leh a dik leh tha lai zawm theihna hi a ni tih kan hmu a. Mizo hnam, kohhran leh khawtlang nasa taka nghawng thei thil kan ngaihtuaha kan rel dawn a nih chuan Pathian rawn chungin mipuite mar dek a, a zau thei ang ber ngaihdan leh thurawn lak hi thil tul leh tha tak a ni. Solomona fapa Rehoboama pawh khan upate thurawn a la lovin, a thian leh rualpuite thurawn tha lo tak mai a zawm a, lal ata paihthlak a ni. Thufingte 11:14-a "Kaihruaitu tha an awm loh chuan mite an tlu thîn a, remruat thiam an tam chuan an him thîn," tia Mizo Bible-a kan chhiar hi NIV lamah chuan 'for lack of guidance a nation falls, but victory is won through many advisers' tiin an dah thung a. 'Hnam tlukchhiatna hi inkaihhruaina tha awm loh vang a ni a; thurawn petu tam takte avangin hnehna a lo thleng thin' tihna pawh a ni thei awm e.

"Rilru âtna chu thil pangngai reng tih nawn tih nawn hnua rah dang daih a chhuah beiseina hi a ni" tih thu hi Albert Einstein-a sawi kha a ni awm e. Hun kal tawha thil thleng, mawi leh mawi lo thleng pawh hian kan Bible-ah tarlan a ni a. Chungte chu tunlai huna ringtute inzirna tur a ni. Thufing pakhat chuan, 'Mitinin thil tihsual palh an nei theuh mai, mi âte chauhvin an tisual nawn leh kher thin' a ti a. Otto von Bismarck-a chuan kawng tha leh zual a hria a, "Mi âte chauh hi mahni thil tihsual atangin an inzir thin a. Mi fing chuan mite thil tih sual atangin a lo inzir zawk thin," tiin a sawi ve thung.

Kohhran chanchin kan en letin, Pope Leo X-in kum 1517-a sual ngaihdamna lehkha a hralhtir chiamna (sale of indulgences) chhan bul pui ber kha Rome khawpuia St. Peter's Basilica biak in sak thatna tura sum tuakna a ni ber mai a. Chutianga sual ngaihdamna an hralh chiam avang chuan Martin Luther-an 95 Theses ziakin a lo dodal a, Protestant Kohhran a lo piang ta tih kan hriat hi. Kan ram hausakna phu lova kohhran biak in leh infrastructure tih changtlun kan tumnaah hian Mizo ringtute hian kohhran hmasate chet dan zir chiang ila; chhiatna kawng an zawh chu zawh ve lo turin i fimkhur ang u.

New Post

Ka duh a che Isu lyrics

Sual thim thuk tak ata zawn chhuah ka ni a. Chakna nei lo ka ni; Isu, min ṭanpui fo la. Min pawmin min kaiin min hruai zel ang che Ka duh a ...

Posts Lar deuhte