Friday, August 31, 2018

Fifa Corruption : Juan Angel Napout kum 9 chhung atan convict by ℰnzet ℭhongthu



South America football khaikhawmtu Conmebol president hlui leh Fifa vice president hlui ni bawk Juan Angel Napout chu Fifa a inthamna chungchangah a inrawlh ve avangin kum 9 jail tang tura a chungthu rel fel ani .

Napout hi thamna thilah a fihlim lo tih hi nikum december khan hriat ani .
Vauna leh inbumna chungchang thu chihnih ah he Paraguay'in hi convict ani .

Fifa vice president hlui Napout hian a dahkham $ 3.37m (£ 2.6) a chân bâk ah $ 1m (£ 767,000) a chawi bawk dawn ani .

Kum 60 a upa Napout bâkah hian Brazil Football Confederation a an hotu hlui Jose Maria Marin pawh thiamloh chang zingah hian a tel ve ani .

Kum 86 a upa Marin pawh hi tun thla tir khan kum li chhung atan jaila khung alo ni tawh a ,ani pawh hian a dahkham $ 3.34m(£2.59) a chân bâk ah $ 1.2m (£920,000) a chawi ve bawk ani .

Napout hi December 2015 khan Zurich a Baur Au Lac hotel ah man ani a , an man hma thla sarih liamta ah khan helai hmunah tho hian Fifa officials pasarih anlo man tawh ani .Napout a thil tih sual ṭhenkhat hi football tournament ṭhenkhat a media leh marketing rights chungchanga thamna pawisa maktaduai tamtak a lak vang ani .

BEL KEH PHUAR KHAWM ANG CONGRESS.

MNF President Pu Zoramthanga chuan, Congress party chu Belkeh phuarkhawm ang chauh an ni a, tui an pai thei tawh lo va,  Engtin tin emaw an inphuarkhawm a nih pawhin awmze neiin an inphuarkhawm leh thei tawh dawn lo a ni," a ti.

Nimin Tlangveng Community Hall, Sihphir-ah Sihphir MNF Group Conference neihah Congress atangin voter 165, ZNP atangin voter 5, ZPM atangin voter 1 leh neutral atangin voter 21, a vaiin voter 192 MNF-ah MNF President hian a lawmlut a ni.

Ex-CM Pu Zoramthanga chuan, " Heti taka Congress an chhiat chhan hi MNF-in kan beih thiam vang emaw a ni lo. Pathian pawi an sawi vang a ni. 'Zu zawrhah kohhran rawn ngai kan ti lo' an ti a, 'Kohhran tawngtai chhanna chu zu zawrh a ni' an ti a. Pathian leh Kohhran a an zah lo hle a ni," a ti.

Pu Rama chuan ZPM chungchang sawiin, " An MLA pakhat neih chhun MPC MLA chu candidate atan dah nawn an tum lo a, an tlem tawh nak alaiin an la lungrual lo hle a ni," tiin,  "An tlem conpensate nan hming ropui tak tak - Chief Ministerial Candidate tih te, Secretary General tih te nihna hming ropui tak tak an invuah a ni," a ti a. "Kan thenawm theuh kha en ula, an tlem tih kan hriat kha," a ti bawk.

He hun hi Pu Lalzarliana MNF Group President-in a kaihruai a. MNF Gen.Hqrs. atangin hruaitu engemawzat in an hmanpui a ni.

Source: Dingdi

Champions league draw zo ta

2018/19 Champions League
Group Stage Draw

Group A: Atletico Madrid, Dortmund, Monaco, Club Brugge;

Group B: Barcelona, Tottenham, PSV, Inter Milan;

Group C: PSG, Napoli, Liverpool, Red Star Belgrade;

Group D: Lokomotiv Moscow, FC Porto, Schalke 04, Galatasaray;

Group E: Bayern Munich, Benfica, Ajax, AEK Athens;

Group F: Manchester City, Shakhtar Donetsk, Lyon, Hoffenheim;

Group G: Real Madrid, Roma, CSKA Moscow, Viktoria Plzen;

Group H: Juventus, Man United, Valencia, Young Boys;

Champions League 2018-19 Fixtures

Match day 1: 19/20 September

Match day 2: 3/4 October

Match day 3: 24/25 October

Match day 4: 7/8 November

Match day 5: 28/29 November

Match day 6: 12/13 December

Last 16 draw: 7 December

Round of 16 [1st leg]: 13/14 and 21/21 February 2019

Round of 16 [2nd leg]: 5/7 and 13/14 March 2019

Quarter Final draw: 15 March 2019

Quarter Final [1st leg]: 10/11 April 2019

Quarter Final [2nd leg]: 17/18 April 2019

Semi Final draw: 19 April 2019

Semi Final [1st leg]: 1/2 May 2019

Semi Final [2nd leg]: 7/8 May 2019

Final: 2 June 2019

Wrestling ah hian Khawvel pum huap in India

Wrestling ah hian Khawvel pum huap in India hi engnge a dinhmun ni a,a thlen chin ni le?
(Mizote kan dinhmun tlem tarlang bawk ila).
c
India ram a sports a thunei tu sang ber ti ila kan sawi sual awm lo e.India olympics Association (IOA) Chuan India in a wolrd level olympic level etc a.india medal lak theihna chance sang ber High periority a dah a.

Mizo ten Wrestling kan hmelhriat dan erawh chu mizo inchai lammual a an khel thin hi ni awm e.

India ram ah cheng hnampui zawk te chuan kushti ti in an sawi lar dan ni awm e.

Asian games bik han hawi dawn ila.

India wrestler Bajrang punia 60kg Man Freestyle wrestling leh Vinesh phoghat Women Freestyle Wrestling ah te india tan Gold medal leh Divya kakran 68kg Women Freestyle Bronze medal ndia tan an thawk chhuak a ni.

Wrestling bik ah hian Asian ho hi hman lai tang tawh leh Bible thleng a history chhiar in an tha a Olympics games tluk a ni a,India tan ngat phei chuan medal lak a harsa thawkhat a ni.

India hi a bik in olympics game ah pawh medal an Nil lohna pawh Wrestling game vang hi ni awm e.

2008 Beijng olympic games ah khan sushil kumar 66kg Man freestyle wrestling a india tan bronze medal la in.2012 khan india tan London olympic games ah Silver medal la in.Yongeswar Dutt in 2012 Olympic games a 60kg Man Freestyle Wrestling bronze medal a la bawk.

2016 olympics Rio Brazil neih ah khan India Wrestler Sashik malik in Women 65kg freestyle inelna huang a bronze medal india tan a la bawk.

India tan hian olympics games leh Asian games ah hian medal india wrestler ten an la nual tawh bawk.

Commonwealth games ah ngat phei chuan india hi wrestling ah a king hle ti ila kan sawi sual awm lo e.

India ah hnampui kan ngaih Haryana,punjab,Uttar pradesh,Delhi,Maharastra te hian an hnam in wrestling kushti vaivut laihphut  hmang a vaivut a inchai hi an lo uar hle tawh a ni.

India hi wrestling ah an sang hle a khawvel pum huap pawh in india ah hian wrestling zirna kushti akhara an ti pawh a awm nual mai.

Engpawh nise mizote pawh National ah kan theu neu lo e.Kan mizo hmeichhia leh mipa te pawh in mizo tan medal an la nual tawh a World level ah erawh medal la kan la awm lo.

Pu Zohmingthanga Chaltlang Thlanmual veng Mizoram Wrestling Association Ex President hi Wrestling Federation of India (WFI) Elected Member 2010 khan niin India Team Manager in Asian Wrestling Championship Bangkok 2011 a hruai in a zin tawh bawk.

LADC LEH ASSOCIATION FOR LAI LANGUAGE (ALL) TEN MoU AN SIGN

Lai Autonomous District Council chuan a hnuaia employee zawng zawngte'n Lai tawng an thiam theihnan leh LADC official language anih ang ngeia Tawng pawh humhalh anih theihnan Lai Autonomous District Council (LADC) leh Association for Lai Language (ALL) ten thawhhona thuthlung Memorandum of Understanding (MoU) an ziak.

He thawhhona thuthlung ah hian LADC aiawhin Pu H. Lalramenga leh ALL aiawhin Revd. EF. Sangchem ten an sign ani. MoU sign na hun Chief Executive Member's Office (CEMO) a hun hman ah LADC CEM Pu T. Zakunga chuan Laifa tlemte Lairam chhungah kan awm a, kan phu vang ni lova mahnia ro inrelna kan neih hi Pathianin kan Hnam min hmangaih vang a ni ati a, hei chen kan kal tawh a, kan thenawm Chakma leh Mara ten an Ram rorelna leh an Pathian biaknan an hnam tawng an hmang vek ani tih sawiin keini Laifate chuan Pathian biaknan pawh mahni tawng kan hmang thei lova, kan bo thui tawh lutuk a ni ati. Mi tamtak chuan mahni Hnam hial an lo zahpuiin Laifa nih an hreh a, hei hi thalo a tiin ngun taka kan inngaihtuah chian a hun tawh takzet ani ati. 

CEM chuan a sawi zelna ah ALL ten thahnem ngai taka kan hnam tawng promote an tumna kawngah an hnathawh a fakawm hle a, duhthusamin sorkar lamin tha thawh tam thei lo mah ila, hma erawh kan sawn hle tawh a ni. Kan hnam tawng thanchhohna tur hian tha thlah loa kan beih a ngai a ni ati a, mahni chauha hmalak a har avangin thawhhona te kan nei dawn a. He thawhhona hi taima leh tihtakzeta kan beih a ngai dawn a ni tiin, kan thawhhona hi a tam emaw a tlem emaw kan hnam damnan a kan hnathawh hi a hlawhtlin ngei theih nan theihtawp chhuah a tul a ni ati. 

Association for Lai Language (ALL) President Rev EF Sangcem chuan Lai hnam te insuihkhawmna tur atana hmalakna hrang hrang ten rah an chhuah te lawmawm a tih thu a sawi a. Tawng nei lo hnam chu hnama chhiar tlak an ni lova, an ral ngei ngei thin tih sawiin kan CEM zahawm takin kan hnam a bo lohna tura kan tawng promote nana nasa taka hma a la chu fakawm a tih thu a sawi bawk. Scheduled tribe list a kan hnam hming ziak dan leh kan Autonomous District Council hming ziakdan inang lo a ngaihmawh thu a sawi rualin hei hi a chhan pakhat chu kan tawng, Lai tawng kan hman loh vang a ni tih a sawi bawk.

LADC leh ALL te inremna ah chuan ALL te hian kum-nga chhungin kumtin thlathum chhung LADC employee te tan "Laiholh Cawnnak" (Lai Tawng Zirna) hun an buatsaih thin anga, zirna senso leh material te chu LADC in a tum anga, ALL ten Resource Person te an tum thin dawn a, hei bakah hian thawhhona thuthlung point pawimawh tak tak MoU ah hian ziahlan ani.


JUSTIN BIEBER LEH HAILEY BALDWIN TEN BIAK IN AN BEL


Nupa ni mai tawh tur te chuan thlarau lam ah hmasawnna beiseiin Pathian ah chauh hlimna leh lawmna a awm a ni tih an hrechiang ve hle a ang. An theih leh phak tawk ang in Pathian an hnaih a, biak in lam a hun hman pawh an la thlah thlam duh miah lo.

Justin Bieber leh a nupui hual Hailey Baldwin te chu  Nilaini khan Los Angeles a Hillsong biak in a an inkhawm chu hmuh an ni a, Hillsong Church an chhuahsan lam pawh an inkhawm chu an hlawkpui viau a ni tih entir nan an hlim hmel an rawn tilang.

Justin Bieber pawh hman a a naupangchhia hmel kha chu tun ah chuan a paih chiang tawh hle. Tuna a lan dan ah chuan pa dinhmun chelh mai tawh tur hmel ang in a lang tawh. A khabe hmul te pawh a rawn zuah sei sawt viau a ni.

Hillsong Church a inkhawm ve zing ah hian Bieber pawh in thawm eng emaw a neihpui ve zuai Scott Disick nupui hlui Kourtney Kardashian pawh a inkhawm ve. Kourtney nen hian 2015 khan Bieber hi eng emaw thawm an nei ve zuai hman a nih kha.

Omoma hauhulh

CANDIDATE CHUNGCHANGAH CONGRESS AN BUAI ZEL! DR.MALA AN DUH LO. By Chhana Vidic Vanchhawng

Aizawl West-II huam chhunga Congress Unit OB hrang hrang kalkhawm te chuan an biala Congress Party ticket a din tum Dr.Lalmalsawma Nghaka chu an duh lova, a aiah ADCC President Pu C.Lalngaihawma chu an duh zawk.

Hunrei tak atang tawh khan he bial hi Dr.Mala hian Unit/Block te duh vang pawh nilovin ama thu in a lo vil ve char char a. Chutihlaiin he bial chhunga awm Congress Party Unit awm zawng zawng te chuan MPYCC President hi an duh loh thu MPCC Nomination Committee Chairman leh President ni bawk Pu Lalthanhawla bulah an thehlut a ni.

Kum 2013 khan he bialhah Dr.Mala Congress Party ticket in a lo ding tawh a. MNF Ticket a ding, bialtu MLA ni mek bawk Pu Lalruatkima chu vote tam takin a lo hneh lo tawh anih kha. Tunah din nawn a tum leh a. Mahse kum 2013-a a lo hneh lo tawh Pu Ruatkima hi hnehzo dawn a an hriat loh avangin Aizawl West-II Block huam chhunga Congress Unit zawng zawng O.B kal khawmte chuan Pu C.Lalngaihawma ADCC President nimek chu an duhzawk thu Congress Nomination hnenah hian an thlen ta ani.

O.B te hian an lehkha ah chuan Pu Ngaihtea hian kum hnih kalta atanga an bial hi a vil tan thu leh ani hian an bial a rawn vil hnu atanga an bialah Congress in hma an sawn nasat zia te, mithar tam tak an lawmluh phah thute an lehkha ah hian an ziak lang a. An bial hrechiangtu anih thu leh an mamawh engkim hre vek tu a nih thu an tarlang tel bawk. Pu Ngaihtea hi Aizawl West-II bial chhunga dintir ngei turin an ngen a ni.

He bial hi Congress tan Bial sakei a ni kan ti thin a. Bialtu MLA Pu Ruatkima, bial chhung mite Idol chu chuti maia khin tlak theih aniin an hre lova. Amah khing zo ber tura an ngaih Pu C.Lalngaihawma chu unit hrang hrang kalkhawmte hian an dil ta rawih ani. Hetihlai hian an party mi leh sa ten an duh lo chung pawhin Dr.Mala hian he bial hi a vil lui tlat a. A hausakna, Hqrs a hotute duhsakna dawn ngei a in beisei a. Hqrs lam pawh hian Dr.Mala hi an duhsak hle am candidate ah pawh an dah ngei a rinawm.

Chutihlaiin a dinna tur bial mipuiten amah lo midang an duh a. Hei hi haider luiin Congress Nomination Committee chuan Dr. Mala hi dah luih tho an tum thung.

MiMER-A THAWKTUR STAFF NURSE BAKAH THAWKTU DANG ZAWNG ZAWNG CONGRESS SORKAR-IN MPSC KUT ATANGA A LAKSAK DANAH THIL FEL LO A AWM NGEI E - VIGILANCE COMMITTEE, MNF

MNF Vigilance Committe chuan Press Conference neiin MIMER-a thawk tur Staff Nurse bakah thawktu dang zawng zawng MPSC kut atanga laksak a ni chu thil fel tawklo kalpui tumna lian tak ni a an hriatthu an sawi.

Vawiin 30 august a Aizawl Press cluba thuthar lakhawm tute an kawmna ah MNF Vigilance Committee Secretary Pu David R. Lalsawmtluanga chuan Medical college MIMERS hna kalpui dan RTI hmanga an zawhna chhanna an hmuh atanga a landanin MIMERS-a thawk tur an lakna turah hian MPSC kut atanga MIMERS thuneitu thu thu-a kalpui an tum naah, a tling leh thiamte aia duhsak zawngte lak tumna kawng an hawng ni a an hriatthu a sawi a. Hei bakah hian College pakhat hotu, Contract-a rawih nawn leh, Director hi, thuneihna nasa lutuk pek a him loh thu sawiin; Health Minister nen hian engtianga thukin nge sam an inphiarzawm tih chu an zawhna a nih thu MNF Vigilance secretary chuan a sawi.

MIMERS dinna tura hnathawh turah Mizo mipuiten an thawh ve theih miah lohin Cheng vbc 189 lai mai hmanralna tur ruahmanna siam tur leh a hna pawh thawk nghal vek turin Hnamdang Firm pakhat ‘Hospital Services Consultancy Corporation Limited [HSCC (India) Ltd]’ chu Open tender pawh chhuah lovin an ruat niin MNF Vigilance Committee te chuan an sawi a, Cheng vbc 189 hmanralna tur ruahmanna siam manah engzatnge an pek tih leh Mizo aiin Hnamdang an duhsak zawk em ni tih chu an zawhna a ni a. MNF ten Cheng vbc 40 hmanga an hnathawh leh INC ten Cheng vbc 252 hmanga an hnathawhte Mizo mipui hma-a phochhuah an cho em tih chu an zawhna a ni bawk tih an sawi a ni.

Thursday, August 30, 2018

BEIHRUAL KUM 100-NA

Tun Inrinni Sept. 1, 2018 zan hian Presbyterian Kohhran chuan ‘Beihrual kum 100-na’ an hmang tan ang.

Beihrual chanchin buatsaih chu Kohhran tinah Sept.1 zan hian chhiarchhuah a ni ang.

Kum 2016 Synod Inkhawmpuiin a hriatrengna siamin, hlâwk zâwka hman dân ngaihtuah rawh se, tih chu tha tiin Synod Executive Committee bawhzui turin a dah a, Synod Executive Committee chuan Beihrual kum 100-na hriatrengna hlâwk zâwka hman dân tûr ruahmanna siam tûrin OM a ruat leh a. OM 9:39 of 30.5.2017 (App. 6) chuan ruahmanna siamin kumin (2018) Nilai leh Beihrual Thupui bu phêk 161-ah târ lan a ni a; lo inbuatsaih duh tân en theih a ni.

TRUMPS' WORLD : Part- 9 by Ricky L. Colney

1). Donald Trump a leh Pathian rawngbawl tu(Evangelical Leaders) te chaw eikhawm :
      Tunkar tir Monday, 27th August khan Donald Trump a chuan Evangelical Leadership lawmnan Christian Evangelical Leaders techu White House ah chawei/Dinner- ah a sawm a, State Dinning Room White House ah Chaw an eikhawm a ni. Hetah hian Press-mi te chu kal ve phal an ni lo a, Donald Trump a hian President a nih hnu hian Mi te ngaih a mawi lo khawp in Christian Sakhua leh Christian Rawngbawl tute hi a chawi sang/ngai pawimawh em em mai a. David Brody -a,Christian Broadcasting News ami in a sawi dan chuan 'Donald Trump a hi History lo awm tawh zawng zawng ah Pathian siam Nunna ngai pawimawh ber tu, Sakhua zalenna leh Conservative Rorel na duh tu ber a ni a, chuvang chuan Christian Evangelicals techuan phur takin, nasa takin kan la Support chhunzawm reng ani" a ti. Trump a pawh chuan Evangelical leaders te chungah a lawm na ti hian a sawi a," Pathian thu hriltu, rawngbawl tu te hi kan chungah an tha em em a,US Election a Pathian rawngbawl tute Vote pek tam ber ni turin/min Vote turin an rawn pen chhuak a, Vote 84% chuang, an Vote min pe a, Evangelicals Christian te hi ka hmangaih ani" a ti.

Donald Trump a chuan Pathian mi te kiangah chuan ti hian a sawi bawk a, nangni nen hian kan Ram hi Tawngtai na in kan khai ding dawn a ni, tichuan Nunna,Pathian thil siam hlu tak leh thianghlim tak hi kan vawnghim/veng him tlat bawk anga, Chatuanin PATHIAN pakhat hnuaia, Ram pakhat kan ni reng ang" a ti.

2). Hillary Clinton Private Server chu China in an lo HACK char char :
       Report in a tarlan danin Hillary Clinton chu Secretary of State anih chhung zawng khan Chinese Company chuan a Private Server alo hack sak tluan chhuak zak tih hriatchhuah a ni a, a Email pawimawh leh Sorkar thuruk te kha a zavai deuh thaw in an lo ruk chhuah sak tih hriatchhuah a ni. Chinese-owned company, Washington, D.C a innghat chuan Clinton i server hi an lo hacked a ni a, Judiciary hearing neihna ah Rep. Louie Gohmert a chuan 12 House Committee hma ah a sawi chhuak a, "The Intelligence Community Inspector General (ICIG) chuan Hillary i email zawng zawng deuh thawh chu Foreign entity hnen ah lak chhawn a ni tih an hmuchhuak a ni" a ti. Khatih hunlai khan The Intelligence Community Inspector General chuan FBI hnen ah hetiang thil (Chinese in an hacked tur)hi a thleng thei ani tih a lo hrilh lawk vek a, mahse FBI khan engmah hma an lo la lo a ni. Khatih laia Chinese Cyberhacking lak a inveng tur a FBI hotu lu ber ber Pathum an hrilh zinga pakhat chu Peter Strzok-a, FBI counter intelligence official hotu lu ber kha a ni nghe nghe a, Peter Strzok a chu thla hmasa mai khan President Trump a Paihthlak an tum na Text alo thawn chhuah te hmuh chhuah a nih vangin an BAN tak kha a ni a, khang ho khan engmah an lo tih loh avangin Clinton i Server pawh hi hlawhtling takin Chinese techuan an lo hacked ta a ni. He thu hi Puanzar/hriatchhuah a nih takah chuan Donald Trump a chuan FBI leh Department of Justice chu che ve turin a phut thu a sawi chhuak a, an thil tih dikloh zozai techu an siamthat loh chuan an rinawmna/rintlak an nih na chu chatuan in a bo tawh dawn a ni ati.

Trump a hian mei nei takin FBI leh DOJ ngen chhun zakin a sawi bawk a, " China chuan Hillary private Email Server an hacked sak a, Hacked tute chu RUSSIA an ni lo tih an chiang chiah maw?! FBI leh DOJ hian he thil hi an thil ngaih pawimawh ber ah an dah ngut angem le?! A nihna takah chuan thil liantham tak a ni a, Thuruk tamtak tel na thil a ni" a ti.

3). US-MEXICO Trade Deal :
       Monday khan Donald Trump a chuan Mexico nen Insumdawn tawnna tur/Thawh dunna tur Deal an neih thu a puang a, "Sumdawn na atan Ni pawimawh tak ani,kan Ram tan ni pawimawh tak ani,mi tamtak chuan tun hi kan thlen phak/thlen theih an ringlo, a chhan chu a kawng a bumboh em vang ani,mahse kan thleng e, Mexico pawh an thleng e" tiin a sawi a,Trump a chuan insumdawn tawnna thuthuthlung an siam tak ah chuan NAFTA (North American Free Trade Agreement) tih hming chu dah bo vang vang a duh tih a sawi bawk a,The United States México trade agreement tih a thlak a duh ani.NAFTA khachuan thil thalo tak min hriattir a,a chhanchu kha thil khan US nasa takin min ti na a,kan Deal- thar hichu Ram pahnih US leh Mexico tan hian Deal tha tak ani a ati.NAFTA a tel ve ram Canada chu an tel ve leh dawn em kan ngaichang ang a ti a, an tel lo pawh a kal a in huam thu a sawi bawk.

Mexico nen Trade Deal thar an neih tur/thu a puan veleh hian US Stock Exchange chu nasa takin a sang chho nghal a, Mexico Pawisa hlut na pawh a san chhoh phah nghal a ni. August thla chhungin Consumer confidence pawh October 2000 hnu lam a a san ber a thleng a,The Conference Board’s consumer confidence index chu 133.4 a a kai chho a, hei hi Beisei leh rinlawk aia tha a ni a, July thla atangin Consumer Confidence hi hniam thla tur a beisei leh hrilh lawk a ni a, mahse a pung chho ta zel ani.

4). John McCain a ai awh tur a Nupui Cindy McCain?! :
         John McCain, Arizona Republican Senator chu tun hnai khan a Thi a nih kha, khami thih tak ah chuan a kalsan SEAT chu a ruak ta a, an State dan ah chuan inthlang tha kher lovin Governor chuan a ai awh tur a ruat thei ani, tunah hian Kum 2 term a la awm a,chumi hun chhung atan chuan Mi pakhat Senator ah ruat a theih a ni, hemi tur hian Conservative lam chuan Donald Trump a supporter ruat turin Governor Doug Ducey a chu an ngen nasa hle mai a, mahse Donald Trump a leh a Supporter te tan chanchin duhawm loh tak ni thei turin Governor chuan Trump a Supporter nilovin McCain a nupui Cindy McCain chu a ruat ngei rin a ni a, chutiang a nih chuan John McCain a ang bawk khan Donald Trump a tan Senator thar chu a hnawksak leh dawn tih na ani.

John McCain an Vui/Phum zawh vek ah Senator thar chu ruat a ni dawn a, thu lawmom nge thu lawmom loh a nih dawn i lo thlir phawt mai ang u.

5). Democrats in November Inthlan ah Hneh na an chan chuan Donald Trump a tih chhiat vek an tum :
        Document in a tarlan dan chuan November Inthlan ah Democrats an chak chuan Donald Trump a chu eng kawng pawh a tih chhiat dan an ngaihtuah dawn a, a chungah Investigation 100 chuang an hawng dawn ani. President atanga paihthlak/Impeached- ngei chu an tum ber ani dawn a, engemaw vanga an Inpeach thei mailo anih pawhin a Rorel na tih buai vek an tum dawn ani.Sunday a Axios Document in a Report dan leh HuffPost in Friday a alo lantir zuai dan chuan Republican techu Hremhmun hmachhawn tura in puahchah tura hriattir anni tawh a, a chhan chu Democrats techuan Sorkar tih din emaw a aia thalo a chet an tum dawn ani.

6). Social Media Giants ten Conservative leh TRUMP a that na lam thup bo an tum :
        PJ Media Report in a tarlan danin left-wing news outlets te, Google News search results in a duhsak fal bik thei hle a, Conservative News/Chanchinthar lam erawh thup bo ani tlangpui thin ani.Mi in Donald Trump a chanchin hriat an duh reng rengin Google chuan CNN thu leh hla/CNN in Donald Trump a sawidan chu a tarlang nasa thei ber a,Trump a chungchang ah bik chuan mi dang zawng zawng aia a let engemaw zatin CNN thu leh hla hi Google in a tarlang nasa ani.Trump a chanchin tha lam Google atanga hmuh tur a vang em em a, Trump a chanchin chhuah tu ah chuan a chanchin chhe lam ringawt a sawi thin CNN bakah hian chutiang bawk a chhuah thin Washington Post,NBC, CNBC, The Atlantic, leh Politico, ten an dawt leh ani.Top 100 zingah hian Trump a a tha lam a sawi ve emaw Conservative lam/Right leaning News chu The Wall Street Journal leh Fox News te chauh anni a,chu pawh an tam lo hle ani.Google results Top 100 ah Right leaning News pawimawh tak tak National Review, The Weekly Standard, Breitbart, The Blaze, The Daily Wire, Hot Air, Townhall, Red State etc te an lang pha velo hrim hrim a ni.

Hetiang anih vang hian Donald Trump a pawh a lawm lo hle a, Internet Search na lam ah hian amah a lan thatna leh fakna reng reng chu thup bo zel a ni a ti a, Tuesday khan big tech companies Google, Facebook,leh Twitter te chu Fimkhur turin a ti/chah a ni. "Google leh hetiang mi dang te thil tih hi ka ngaihdan chuan, Facebook leh Twitter te chet dan tehi kan thlir chuan an Fimkhur hle a tha ang, hetiang hi mi te chunga tih dan tur a nilo" a ti a, Google, Twitter leh Facebook te hian kawng hlauhawm tak an zawh mek niin ka hria, an fimkhur a tul a ni. An thiltih dan hi mipui tam tak te ah hian a Fair lo a ni a ti." Trump a chanchin lam reng reng chu 96% vel a thalo lam ringawt Google Search result te hian an tarlang thin a, Google leh midang te hian Conservatives aw chhuak leh chanchin tha lam reng reng an thup bo a, kan hmuh leh hmuh loh tur hi an Control tlat a, he thil hi thil namai a nilo a Serious hle a, kan siam dik ang" a ti. Facebook chuan tun hnai khan Donald Trump a chanchin tha lam ziahna Article "Trump a supporter ten kum 2020 ah engvangin nge Trump an VOTE leh nachhan tur" tih chu an Censore sak daih bawk a ni.

Hetiang hian Instagram leh FB hian Trump a chhuah tha deuh page leh thuziak an thup bo sak leh an Banned hmiah hmiah hi sawi tur a awm teuh a, duh tawk mai ang.

       Awle Sawi tur a la tam lutuk mahse Chhiar tu tan a ninawm lamah a kal mai dawn in a lang ta..Donald Trump a Fanu leh Evangelical Pastor in thla an lak dun avanga Hollywood Actress Ellen Page in nasa taka a beih dan te, Nu pakhat in a In a zuar a, Donald Trump a supporter te reng rengin rawn lei an tum chhin tur ani lo ti a a sawi vanga a in Leisak tum tu a hmuh zawh loh hnu a, a in man a chhiar zat nasa taka a tih hniam thlak dan leh Dan anga HREM a tawh mai theih dan te,FBI phakar vervek na hailan na leh Golf Legend Tiger Woods an Donald Trump a thlavang a hauh na te,Jacksonville in pawng kahna leh a kaihhnawih te..Etc etc..Hun in rem a tih chuan kan la sawi zawm leh zel dawn nia.

MIZORAM MIPUI ZAA 98 BANK ACCOUNT NEI

Aizawl Bawrhsap, Dr. A. Muthammai'n chuan, Sorkar laipui hmalakna hrang hrang zingah mirethei, Bank account hawn nana pawisa nei lote'n pawisa engmah nei lo chunga Bank Account an hawn theih nana ruahmanna Jan Dhan Yojona chungchang sawi langin, he ruahmanna avang hian tunah hian Mizoram mipui zaa 98-te chuan Bank-ah Account an nei tawh a ni, a ti.

Aizawl Chawlhhmun Community Hall a Prime Minister Narendra Modi-a kaihhruai sorkarin kum 4 chhunga hmasawnna hna a thawh hrang hrang leh a ngaih pawimawh zualte pholanna, Saaf Niyat Sahi Vikas Photo Exhibition neih mekah Aizawl Bawrhsap chuan, Bank account an neih loh vanga tunhmaa miretheite'n sorkar atanga hamthatna an dawn tur ang an dawn loh thin te kha tunah chuan awlsam takin an dawng thei tawh a ni, a ti.

BENGKHUAIA THLAN SAMFAI

Mizo Lal ropui Sailo Lal, Lal Beng khuaia thlan leh a vel samfaiin Thenzawl Veng thar Branch YMA te an hnaltlang.

Kum 1871 khan Assam, Cachar Tea Estate(Thingpui huan)a hnathawk James Winchester chu Lal Beng khuaia Pasaltha ten thatin, a fanu, Mary Winchester, Mizo in Zoluti kan tih chu an man a, Mizoramah hruaiin, kum 1872 kumtir khan Sap Sipai General Brownlow a hote chuan an hruaikir leh ta a ni. Hei hi Bristish in Lushai Hills, Mizoram a hmelhriat tak takna leh a awp bul tanna leh Kristianna lo luh chhan bulpui pakhata ngaih a ni.

Lal Bengkhuaia hi hemi hnu kum 1879 khan, tuna Thenzawl khaw lu, a Lalna Thenzawl khaw hlui ramah hian boralin, helai hmunah hian phum a ni a. A lungphun hi kum 2013 khan Thenzawl Joint YMA ten siam thain, a remchan angin an enkawl zui a, hnatlang ah hian member 40 chuang an thawk chhuak a ni.

MZP RAMRI VEN HNA THAWH MNYF IN THLAWP

Er. Lalrinawma, MLA Mizo National Youth Front chuan, MZP in Mizoram ramri ven hna an thawk chu MNF thalaiin an thlawp tlat a, “Ramri venhimna kawngah leh ILP chungchangah sorkarin chak zawkin hma la rawh se” a ti.

Nimin chawhnu Aizawl Press Club-a Press mite kawmin, MNYF Preident chuan MZP duty-na hmun a tlawhthu sawiin, kan rama foreigner-te an duh duha an lo luh loh nan sorkar hian state level leh district level emaw, village level emaw committee din se, chutah chuan NGO hrang hrangte thawhpuiin, district/village level committee-te’n anmahni area/veng/khua theuhvah hnam dang mi lut tharte dap chhuah hna thawk se. Chung committee-te chu ILP thi tawh renew lo te, dân dik lova ILP pek chhuah te, NRC list-a chuang lo ILP nei te dap chhuah hna thawk thei turin sorkarin thuneihna pe se MNF |halai chuan kan duh a; tin, airport-ah check post dang hawn belhin, Mizoram luhka zawng zawngah CCTV te nen tangkawpa uluk lehzuala venhim hna kalpui turin sorkar kan phût a ni a ti.

Hei bakah hian sorkar hian ILP a pek chhuah danah khauh lehzualin hma la se kan duh a, Mizorama sumdawng turin Central emaw, State emaw Goods & Service Tax (GST) registration neih a ngai a, tuna kalpui danah chuan CGST hnuaia in-register turin non-tribal tan ILP phût a ni lo va, hei hi MNF |halai chuan tha kan ti lovin kan ngai thutak hle a, a ram neitu Mizo sumdawngte nêk ral theihna tur thil niin kan hria a, hemi chungchangah rang taka hma la turin sorkar kan phût a ni, a ti.

Hetianga non-tribal te ILP nei lo chung pawha Mizoram chhunga sumdawnga an awm thei ta nia lang hi kum 1986-a India leh MNF inremna thuthlung (Memorandum of Settlement) bawhchhiatnaah kan ngai a, hriatthiam harsa kan ti, Er.Lalrinawma MNYF President chuan a ti.

RUSSIA-IN “WAR GAME” TURU BURU A NEI DAWN: SIPAI 300,000, AIRCRAFTS 1,000 LEH 2 FLEETS AN TEL ANG-Gen. Sergei Shoigu

Russian Defense Minister Gen. Sergei Shoigu chuan, “Soviet Union hun laia Zapad-81 (West-81) hnua a turu buru ber turin, Russia chuan “War Game” codename “VOSTOK-2018” (East-2018) tih chu Vladivostok hmunah Sept 11-15 khian neih tum a ni,” a ti. He war game hi NATO chuan uluk takin thlir an tum tih an puang nghal bawk.

Vostok-2018 war game ah hian Russian raldomi, sipai 300,000, indo thlawhna 1,000 leh indo lawng rual team 2 (fleets pahnih), Airborne Units zawng zawngte an tel bawk ang, an ri luih luihin, an ri rum rum  mai dawn a ni.

Dylan White, NATO thupuangtu chuan, “Ram tinin war game chu an nei thei alawm, an zalenna leh dikna a ni. NATO ramte hriattir an ni a, ngun takin an che vel kan lo thlir dawn a ni” a ti. He war game ah China leh Mongolia sipaite pawh observers ang deuhvin an tel ve ang.

Japan chuan a ram chhak lawka Russian war game turu deuh neih tum hi a sawisel tawh a, hetih hun lai hian Vladivostok city ah World Economic Forum awmin, PM Shinzo Abe chu a tel ang. Russia hian indopui 2 hun laia a awpsak Japan ram hi pek let loh a la nei a ni.

Soviet Union an nih laiin, Russia chuan Zapad-81 (West-81) tiin military war game turu deuh a lo nei tawh a ni. Russian mipui thenkhatin, ram dinhmun economic chhiat laia War Game hautak zet neih chu an sawisel a, mahse, Kremlin thupuangtu Dmitry Peskov chuan, “Kan thian tha ni lo te chet vel dan leh tunlai khawvel thil awm dan thlirin, indo nunchan zir hi tih makmawh thil a ni” a ti.

Armoured vehicles 36,000, Tanks, Armoured Personnel Carriers, Armoured Infantry Vehicles etc chet theih dan a takin an enchhin dawn a ni. Indona lo chhuak thut pawh nise, an “ralthuam” lo tuaihnum hlurh mai chu Russian military te tih tur a ni a, “Ka vaibel” tih khawpin sipaiten an ralthuamte an lo hriat bel chu thil tul tak a ni.

US leh a thawhpui NATO ram thenkhat chu Iraq leh Afghanistan-ah indo nan hun hmangin, footballers ten World Cup lo awm leh tur atan exercise an lo la leh tan ang deuh maiin, US leh a thawhpui ramte hi chu indo turin leh “hmelmate sapela pel” turin, an fit deuh reng mai a; Russia erawhin 1980’s chhova Afghanistan a run lai leh tun hnaia Syria tualchhung indonaa a tel ve tihloh chu, intuai hriamna tura indona hmachhawn a nei tamlo a ni.

Author: CT Lalrinawma

US OPEN 2018 DAY 2 Singles Match Results :


Men's Singles :

(7) Marin Cilic bt. Marius Copil 7-5, 6-1, 1-1 (retired)

(26) Richard Gasquet bt. Yuichi Sugita 6-3, 6-1, 6-3

(23) Hyeon Chung bt. Ricardas Berankis 4-6, 7-6 (6), 6-0, 2-0 (retired)

(6) Novak Djokovic vs. Marton Fucsovics 6-3, 3-6, 6-4, 6-0

(12) Pablo Carreno Busta bt. Malek Jaziri 7-5-, 6-2, 6-2

Laslo Djere bt. Leonardo Mayer 6-4, 6-4, 4-6, 2-1 (retired)

Women's Singles :

(2) Caroline Wozniacki bt. Sam Stosur 6-3, 6-2

(10) Jelena Ostapenko bt. Andrea Petkovic 6-4, 4-6, 7-5

(20) Naomi Osaka bt. Laura Siegemund 6-3, 6-2

(5) Petra Kvitova bt. Yanina Wickmayer 6-1, 6-4

(13) Kiki Bertens bt. Kristyna Pliskova 6-0, 7-5

Kirsten Flipkens bt. (24) CoCo Vandeweghe 6-3, 7-6 (3)

(6) Caroline Garcia bt. Johanna Konta 6-2, 6-2

Wednesday, August 29, 2018

Election Office, Mamit rawka rinhlelh man

August 23, 2018 zana Election Office, Mamit rawka Tripura Camp-a awm, Tuikuk Elecroral Roll Special Revision Form 6, 7 & 8 rukbo a nih chungchang chhui tura din, Special Investigation Team (SIT) chuan chak taka hnuchhui hna thawkin, Election Office-a thawk mi 5, mipa 3 leh hmeichhia 2 chu Mamit Police Custody-ah an hnen atanga hnuchhui kawnga hriatbelh tur a awm beiseiin an hruaithla.

CONGRESS SORKAR A PROJECT LIAN APIANGAH HOTUPA BER HO HIAN SEN TUR AIA TAM SEN A NI ZIAH A, A HLAWKNA TELTU CHU HNAIVAI TAK AN NI THIN BAWK- SAIKAPTHIANGA, EX-MINISTER

Pu Saikapṭhianga, Congress Sorkar-a Ex-Minister chuan, "Politics ka chawlhsan hma chu engmah ka sawi lovang ka lo ti ṭhin a. Thilhlui sawi chhuaha thawhpui ṭhinte beih beih hi ka duh dan a ni ngai lo. Ram kaihhruaia a ṭha zawnga hnathawh mai hi ka duh dan a lo ni ṭhin. Sawi vek duh ni ila vawi 9 MLA Candidate ka lo ni ve tawh a, 1978 aṭanga hmanni lawk thleng lo thawkho ṭhin kan ni a, sawi tur tam tak a awm. Mahse a vaia sawi vek kher pawh ṭul ka ti chuang lo. Amaherawhchu, tunah chuan min turtu hian nasa takin min tur a, kan hotute min tur pawh ka ni lo. Ka sawi ngai loh sawi tur hian nasa taka min turtu a awm tlat tawh a, MNF hruaituten an thiltih ni miah si lo, corruption leh thil dang danga an puhchhiatna thudik ni si lote hi sawifiah ve ṭul ka ti tlat tawh a ni," a ti.

"Pu Lalthanhawla, ka pu hlui hian Mizoram dinhmunah hian mawh zawng zawng a phur vek a ni. Tuna   kan ram inrelbawlna chhe ta  lutukahte hian mawhphurtu a ni a; tunhma aṭang tawh khan Project lian apiangah hotupa ber ho hian sen tur aia tam sen a ni ziah a, a hlawkna teltu chu hnaivai tak zel an ni ṭhin bawk. Central aṭanga sum tam tham tak tak lokal ṭhin Congress building-a bet zawng zawngte hi a tam tawh a ni," Pu Saikapṭhianga chuan a ti a.

Entirna sawiin, "Lengpui Airport siam dawn khan mawhphur tura ruat Minister-ten BRTF an dawr a, BRTF Lieutenant General phei chu Israel tlangval fel tak a ni nghe nghe a, cheng vaibelchhe 70-a thawh zawh vek theih tura inbiak fel vek a nih hnuah Chief Minister ber Pu Hawla hian a duh ta lova. A hnuah PWD changtu a nih angin PWD kutah dah a ni ta zawk a, ṭul hrang hrang awm sawi belh ṭeuhin a let deuhthawa tam sum sengrala siam a lo ni ta a, chu'nga Lengpui ram pawisa dawng list pawh sorkar hian a la kawl vek a ni. Tuirial Hydel Project-ah pawh Pu Zoramthanga chhungte Compensate lak avanga siam chhunzawm theih loh anga an sawifote hi khawiah mah Compensate lak vang tih Central aṭanga document inziak hmuh tur a awm lo. Tuna an khuah danah pawh hian Central-a UPA sorkar leh Mizoram sorkarin an pawngsual chiam avangin Project manto ber a lo ni ta hial a, vawiin thlengin a chhit man tur zat pawh an la bithliah fel thei lova, ni 24.4.2018 hian chhutfel an la tum chhunzawm dawn chauh a la ni," a ti.

Pu Saikapṭhianga chuan, "Pu Lalthanhawla hian sorkar hmasate thil ṭha lo ruahman tawh a chhunzawm duh ngai lo. Pu Ṭhena lo ruahman Bairabi Hydel Project pawh a chhunzawm duh lova, Aizawl khawpui tawt tihziawm nan Luangmual Govt Complex a lo ruahman pawh a hmaa ram neituten an nei let leh vek tawh alawm tih chhuanlamin a chhunzawm duh lova, a ram neituten an lo nei let tawp si lova, tunah chuan milian hoin ram an nei fer fur a, Lalriliani W/O Lalthanhawla, Zarkawt tih pawh ram neitu zingah hian a tel," tih sawiin Pass-na copy a lek chhuak.

"Serlui B Hydel Project-a kan lo thawh chinah pawisa awmsa zawng zawng kan hmanral vek hnuah Cabinet ngaihtuah turin ṭhulh leh mai rawtna a lo lut a. Chhuanlamah a khuaptu tur tlang velin a zo dawn lo tih leh Keite(Zawngral) pakhat a awm  bawk si a tih a ni. Cabinet-a ngaihtuah tur thu lo lut reng reng hi CM thu leh a remtihna lo chuan a lut ngai lo. Tuikhuah chu ṭhulh a ni ta ringawt a, hei tunah 12 magawatts pe chhuak theiin Pu Zoramthanga'n engtin tin emaw a tih dan dap ṭha lehin project siam dan ṭha berin a rawn tipuitling ta a, chuti chung pawhin a ngaihsakzui duh chuang lo. Chutiang zelin Refferal Hospital-ahte pawh hmalak chhunzawmna an nei lova, sawiselah chauh an ramṭang. Pu Zoramthanga sawichhuah, budget sum pawh ni lo a thlawna kan hmuh Peace Bonus te, BAFFACOS te, chumi avanga buhfai a thlawna mipuiin kan dawnte pawh sawiselna ringawt an vawrhdarh a. Mawza manto leh Ekin kal thei  tia sawiselna lo awn ṭhinte pawh khatih laia Kan Police Officer DGP thihnaah khan a sawifiahna dik tak ziakin siam a lo ni ta. Kha kha a nih dan dik tak chu a ni," Pu Saikapṭhianga chuan a ti bawk.

Aizawl khawpui aṭanga Assam Rifles sawn chhuah chungchang sawiin Pu Saikapṭhianga chuan, "Mizoram leh Manipur-a Assam Rifles-in hmun an luahte hi inlaichin kal dun zel a ni. Imphal khawpui chhunga Kangla Fort-a Assam Rifles awm ṭhinte chu hmeichhe pakhat pawngsualna thleng avangin mipuiin nasa taka an nawr takah  2004 December khan khatih laia Home Minister Pu Shivraj Patil khan Assam Rifles awmna chu mipui kutah a pe let a, a hnu ni 31.1.2005 khan Pu Shivraj Patil chu Pu Jaiswal, Minister of State hruaiin Mizoramah an lokal a, Bawngvaah Assam Rifles awmnaah rawn ṭumin Aizawlah an lo lut a. Kha ta an rawn tihfel tum chu Assam Rifles ram luah mipui hnena peklet a ni. Kan sual khawp a, Congress khan MNF sorkar laiin thilṭha a thleng ang tih hlauin nasa takin kan lo dodal a, Governor Bangla-ah Pu Shivraj Patil chuan Assam Rifles sawn chhuah chu a hma thei angin tihfel tum a ni ang tiin a sawi ta ringawt mai a nih kha. Kihhnawkah Pu Zoramthanga sorkar kha a tang ve lo, tih tur kha an thawk mawlh mawlh mai zawk a ni," a ti.

"India sorkara Prime Minister leh Minister-te mai pawh ni lo, sorkar hnathawk milian pui puite hian MNF hruaitute hi an ring a ni tih ka sawi duh a, Congress sorkar pawh khan an ring. Mahse helaiah kan lo sual em mai a, chu chuan harsatna a siam ṭhin zawk a ni. India sorkar hian 1965-ah Naga helte inremna a siampui a, a hlawhchham. Punjab-ah Khalistan, Assam-ah helho inremna a siampuite a hlawhchham zel a. India sorkar leh MNF kum 1986-a an inremna chu za-ah zain a hlawhtling. Vawiin ni thlengin remna tichhe zawnga chetna leh lungawiloa hmalakna sawizui tur a awm ve tlat loh avangin India sorkar leh Intelligent lam, RAW-hote thleng hian MNF hotute hi an ring tih ka sawi duh a ni," Pu Saikapṭhianga chuan a ti bawk.

Author : Chhana Vidic Vanchhawng

LALTHANHAWLA EIRUK THUBUAI KAL MEK LEH A HMASA - MC. Lalrinthanga

Pu Hriata Chhangte chuan Pu Lalthanhawla’n Kolkata-a a Inneih a zep tih leh a kum ziah lante a inmillo tiin Serchhip CJM hnenah thehlutin CJM chuan ni 17.1.2018 khan Lalthanhawla Case hi a ziaklut a. Puh a nihnate sawifiah turin Pu Hawla hi ni 23.3.2018-a Court-a inlan turin a hriattir a. Pu Hawla aiawhin a Ukil a inlan a, a Ukil chuan Court-in tihtur a tihte a peih hman loh avangin hun a dil belh a, Court chuan ni 27.4.2018 thleng hun a pek belh a.

Ni 27.4.2018 a Pu Lalthanhawla Court-a a kal ngam loh avangin Serchhip CJM chuan ni 25.5.2018-a Court-a kal ngei turin a ti leh ta a. Ni 25 May, 2018 khan Pu Hawla leh a Ukil-te chu Court-ah an kal ta a. Puhna 2; (a) Ni 30 Aug, 2013-a New Town Area, KolkataPlot No. AL-178-a lei chu ni 8 Nov, 2013 Election Affidavit-a a zep tih leh
(b) Kum 5 dana Election Affidavit-a a file apiangin kumawmze nei loin a ziak thin tih a ni.

Serchhip CJM chuan uluk taka a ngaihtuah hnuah Kolkata-a a In lei leh sak a zepruk Ni 8 November, 2017-a Registrar of Land Records, Rajarhat Kolkata atanga hriatchhuah a nih vangin Limitation-in a bar thei lo a ni, tiin Court ngaihtuah tur a ni, a tih tak avangin Pu Lalthanhawla chu Section 125 of the Representation Peoples Act hmangin charge framed (Thubuai) a siamsak ta a ni.
Pu Lalthanhawla hian CM a nih chhungin Eiruk thubuai liantak tak pahnih a neihna a ni ta a. Engtia rei nge hun an hman ang tihpawh sawi theih a ni lo.

HUN KAL TAWHA A EIRUK THUBUAI KHA
Amah Pu Lalthanhawla’n “Politics-ah thu hlui a awm lo,” tiaa sawifo avang leh Rev. Zairema (RIP) leh Pu Bualhranga- te'n PILan thehluh avanga thubuai kal zelah Pu Lalthanhawla leh CongressParty-in dawt tam tak mipui bum nan an lo sawi tawh thin a. PuHriata Chhangte avanga thubuai a neih mekah pawh dawt engemawzat a sawi leh tawh avangin thu kal tawha thudik lo a sawi thenkhat tarlang ila:-

1. Ni 17 August 1996 khan Rev. Zairema leh Pu Bualhranga-tenSupreme Court-ah PIL an thehlut a. An thehluh chhan chu 1995 Ni13 September-a Income Tax Department- ten India khawpui Kolkatate, Guwahati te, Silchar leh Aizawl-ah hnam dang sumdawng hausate Office an dapna- ah Pu Lalthanhawla leh Santosh Mohan Das-te nen chhiah an awl rukna leh a ruka pawisa insiam sakin pawisa tamtak an chheprelhna lehkha pawimawh an man sak a. Chu chu India ram Sap Chanchinbu lianten an chhuah chuai chuai a. “Heng thute hi a dik leh dik loh min chhuisak rawh u,” tiin Rev. Zairema lehPu Bualhrangate Supreme Court-ah an zualko ta a ni.

Pu Lalthanhawla erawh chuan, “ PIL thehluh kha itsikna vang leh mahni hmasialna vang a ni. A thehluttu kha Chief Minister nih tum a ni a. Chuta a daltu lian ber chu Lalthanhawla nia hriain PIL a thehlut a ni,” a ti.

2. MPCC Press Release No MCC-40/97/14 Dated 10.3.1997 ah,
Vawiin 10 March, 1997 hian Supreme Court chuan Rev. Zairemaleh Pu Bualhranga ten Pu Lalthanhawla PIL Case-a an khinna thu a ngaihtuah a.....He khinna thubuai hi ngaihtuahzui tlak loha ngaiin a hnawl ta a,” tiin dawt an chhuah a.

PIL a tawp lo:
Ni 24 October, 2002-ah PIL Case-a Investigating Officer chuan thuneihna sang zawkah Prosecution Sanction a dil khan Pu Lalthanhawla a mangang hle ni tur a ni, “ Min han man sela, ka hnungah Congress Thalai Sangrual an awm...etc,” tiin a inhrosa nasa hle a. Thubuai tawp tawh chhuizui ni si kha thil mak tak a ni. PIL Supreme Court-in a tihtawp tawh chhuizui hlauva Ukil a ruai te kha thil mak a ni.

3. Pu Lalthanhawla leh a hote chuan Ni 24.4.2010 khan thuchhuahan siam leh ta: “Hmui dawthei lova min siam avangin ka lawm ani,” titu leh a hote thuchhuah chu, thudik lo leh dawt chiang tak takin a khat a ni ber. Chungte chu -
a) Aizawl Thana-ah Pu Hawla leh a nupui leh a fate an ko tia MPCC-in an ziak kha thudik a ni a, an koh chhan dik tak chu, khatihlaia a Case I.O. khan Supreme Court-a a report thehluh hmasakber tum khan Judge-te kamkhat a hlawh avang leh chumi hliahkhuhna atan Pu Hawla’n a Ukil rawn ber Pathaka’n thiam taka a ruahman avangin Aizawl Police Thana-ah koh an ni mai zawk a ni. Supreme Court-a thlen atan chuan a mawihnai hle awm e!!

b) MPCC leaflet phek 3-naah, “Kan Pu Lalthanhawla thlavang hauhvin Party Executive meuh kan inhmukhawm ve lo,” tih phei kha chu thudik lo tak meuh a ni. Ni 6.7.2002-a MPCC Executive Committee Emergent Meeting thuchhuakte kha Pu Hawla thubuai avanga a thlavang hauhna vek a ni. An thuchhuah thenkhat:-
“Hetianga Congress Party-in kan hotupa ber hmanga beih kan lo tawk leh ta hi MPCC Executive Committee Emergent Meeting 6.7.2002-a thukhawm chuan theihtawp chhuaha dolet leh a tul anga rikrum thil pawha che nghal phat turin kan inlungrual thapzia (solidarity) kan puang a. Dawt thu leh rinthua hekna avanga kan President hi man a nih chuan a tiatpuia chet dan pawh ngaihtuahzui tha kan ti a. Khaw tin leh veng tina kan Unit leh Thalai Workers-te pawh hotuten tul leh tha an tih anga hmalak dan tur an rawn ruahman apiang tipuitling tura lo inralring turin kan inhriattirin kan ngen bawk. Hmalak dan tur ruahmantu Action Committee siam turin MPCC Vice President Pu Saikapthianga ruat a ni,” tiin.

c) “Pu Lalthanhawla khan kum 14 chuang chhuina a tawk a, a In leh lo, a laina hnaite chenna In thlenga dap an nih chhung khan Congress Party leh a thenawmte pawh a pun lova, Pathian Thu-in ‘Beram a hmul mettu hmaa ngawi reng angin’ tia an ziah hi dawt a ni tih kan tarlang tawh a. A chenna in emaw, a lainate chenna In emaw dap a ni lo reng reng. A thubuai neihah khan Beramno anga ngawih reng chu sawi loh MPCC thuneitu sang ber punin sorkar bakah PIL /FIR thehlutte leh Case I.O-te vauna tih chiang tak tak thu an chhuah fo zawk a ni.

d) “ Pu Hawla In tum 6 ngawt an dap bakah a laina hnaite In thlengin an dap a, chargesheet an siam ta a ni,” tih MPCC-in  an ziak pawh hi hmui dawthei atanga chhuak dik tak a ni. Kum 1998-a MNF sorkar hnuah Police-ten an chhui laiin Pu Hawla Inhi vawikhat mah an dap lo. Congress party-in phut zawk pawh neilova dawt chiang tak an sawi ang hi thutak lo ni ta sela chuan, Police-in a In an dap a nih phawt chuan chargesheet-ah ziahlan a ni ngei ngei ang. Pathian Nung betu nia insawi reng chungin mawnglang rengin Pu Hawla hian dawt a sawi thin a ni.

Hemi thuah hian amah Pu Hawla hian harhfim vak lovin a thinrim thu hi a sawichhuak a ni ve thei tho bawk. Police-a thubuai chhuitute hian vawiruk chu sawi loh vawikhat mah a chenna In an dap lo. Mipui hmaa Pu Hawla’n a sawi danah chuan an Refrigerator thlenga dapin a sawi a. Mahse, a hun laia Phillipines lal hausate
nupa Ferdinand Marcos leh Imelda Marcos-te nena an tehkhin huai huai leh rangkachak leh lunghlu tlereuh an ngahzia an sawi nasat thin ni si kha a thil neih PWD-in an endiknaah khan rangkachak, lunghlu leh tlereuh dangte endik sak leh chhut tel sak an ni lo.

e) Lalthanhawla thubuai tawp dan kha: MPCC chuan, “A tawi zawngin Special Judge Court (Prevention of CorruptionAct, 1988) hmaah vawi tam tak ngaihtuah a nih hnuah Court chuan thiam a chantir ta a,” tiin thu an chhuah. Hei hi thudik tluantling lo a ni.

Pu Hawla Ukil-te khan a thubuai kha a rei thei anga pawhfan an tum a. Special Court, Prevention of Corruption, Aizawl chu a chungthu ngaihtuahtu tur a ni a, thubuaia tel ve Jodhraj Baid-te Ukil chuan Aizawl Court-ah chuan thiam an chang lovang tiin, Gauhati High Court-a ngaihtuah turin an dil a. Rei tak ngaihtuah a nih hnuah High Court chuan an dilna chu hnawlin Aizawl-a ngaihtuah turin a ti a. Chumi hnuah an Ukil-te chuan Special Court-a an chungthu ngaihtuahtu tura tih Pu P. Singthanga, Special Judge chuan thubuai ngaihtuahtu atan a tling tawk lo tiin High Court-ah an hek leh a. Hun rei tak tih khawtlai a nih hnuah kum 2006 June ni 29 khan Gauhati High Court Chief Justice BK. Reddy thutna Bench chuan Pu Singthanga chu he thubuai khawih tur hian a tling tawk e, a ti a. Mahse, Pu Hawla nena mipui sum khawih chingpen kawnga inthuruala puh Jodhraj Baid chuan Supreme Court-ah an ‘appeal’ leh a. Supreme Court Chief Justice YK. Sabharwal lehJustice dang pathum thutna bench chuan October ni 1, 2006 khan hnawlin, an thiltih chu eiruk thubuai ngaihtuah a tihkhawtlai tumna a ni tih an sawi chhuak nghe nghe a ni.

Kum 2008 Mizoram inthlanpuiah Congress chuan hnehna changin Pu Lalthanhawla Chief Minister nihna hnuaiah sorkar thar a lo piang ta a. Inthlan dawna NLUP hmanga cheng nuai khat theuh an sorkar tuka sem intiam khan NLUP sem lam ngaihtuahlovin sorkar Ukil-te bantir chu hna hmasaah a neih ta a. Kum 2009 January thla sorkar pisa hawn tan tirh chhoh veleh sorkar hmasa hun laia Public Prosecutor leh Additional Public Prosecutor leh sorkar Ukil dang zawng zawng chu banna thehlut
turin a hriattir ta nghal a.

Mi dang zawngin banna an thehluh laiin Public Prosecutor Pu SL.Thansanga chuan banna a thehlut ve duh lova, mahse sorkar hian February thla bulah a ban ta tho a. Banna thehlut tawh mahse, la pawm rih loh, Addl. PP Pu Aldrin Lallawmzuala chu chargeframe chungchang ngaihtuahnaah hian sorkar aiawha ding tura sawm a nih angin a ding a. A hnuah Additional Advocate General hna pek a ni ta nghe nghe a ni. Bang tura tiha banna thehlut vek tawh, sorkar aiawha a ding kha thil mak a ni.

Special Court-in charge frame tur leh tur loh chungchang a ngaihtuahnaah khan sawi tak ang khan sorkar Ukil-te an bannathehluh vek tawh (thehlut duh ve lo ber ban tawh bawk) an nihavangin khingtu awm loin Pu Hawla thubuai kha Court-in a rel lo thei ta lova. Charge frame loh a ni ta a ni.

Vai sumdawngte nena mipui chanai tichingpen thina puhna chu April 26, 2007-a Special Judge hmasa Pu P. Singthanga’n charge a lo frame tawh avangin kal chhohpui zel a ni a. Mahse, amah Pu Hawla khingtu ber tur sorkar Ukil hotu ber atan Pu RC.Thanga, a hma
lama ama tana lo sawisaktu Ukil zinga hotupa chu dah a ni ta a.

PP leh Addl. dang pawh Congress Party Legal Cell member (MLA atling ve lo/candidate ni ve lo)te leh midang ama lamtang hlir an ruat ta bawk a. Ama ruat, a sorkarin hlawh a pek leh ama Ukil-te chu Court-ah an ‘inkhing’ ta a. Thiam chan a awl awm teh e. Tichuan Pu Lalthanhawla eiruk thubuai chu tihtawp a ni ta a.

Special Judge-in a thubuai chungchang thutlukna a siamah chuan a eiru lo a ti hauh lo. An puhna hi a dik mai thei a, mahse,a thiam lo (eiru) ngei a ni tih hi Prosecution lamin rinhlelh ruallohvin an finfiah theih miau si loh avangin a thubuai hi ka ti tawp e, a ti lek fang a ni.

Pu Hriata Chhangte-in Pu Lalthanhawla a khinnaah hian tuin nge hnehna chang zawk ang le?? Pu Hawla hian dawt sawi a pawisa lova, hnehna a chan theihna tur chuan sum a ui lova, hman senloh a nei bawk. Rev. Zairema leh Pu Bualhranga-ten Supreme Court-a PIL an thehluh khan hnukkir leh turin tute emaw a tir a, cheng nuai30 ve ve pek a tum a. Mahse, suma lei theih an nih loh avangin a tawp an thleng ta kha a ni a.

A thubuai an khel chhung kha a rei a, sum a sen tam tur zia kha awihawm loha tam a seng ang. Tuna a thubuaiah pawh hian a Ukil leh a lamtang ni duhte tan chuan tu leh fate thlenga dinchhuah theihna remchang tha tak a ni ang.

PAMELA ANDERSON

A hmingpum tak chu Pamela Denise Anderson niin Lady Smith, British Columbia, Canada ah July 1, 1967 khan alo piang a, he nu chhelo zet mai hi playBoy Magazine velah pawh alar ve viau a, film tenau VIP ah te film dang tam tak ah te pawh lo inlan ve tawh thinin a hlawhtling viau a, chutah Baywatch film a a chan te khan a role hnehzia chu alo en tawh te chuan kan hre theuh awm e, hetiang khawp hian lemchan khawvelah hming chherin thlengsang viau mahse, vanduaina a nei ve tho mai.
Hetiang taka sexy tak taka a awmna chhan hi dem theih pawh a nilo, a chhan chu a naupanlaia khawihchhiat tawh a nihna khan a nghawng a kal zel a lo ni.

Hmanni deuha Cannes Film Festival neih zawh takah khan Pamela Anderson chuan a naupanlaia khawihchhiat a nih thu a sawi chhuak a. A huaisenna chuan fak a hlawh hle a, hetianga thudik a puang ngam hi milar leh lar lo pawhin an fak hle a, amah ang bawka hetiang thil lo tawng tawh hi milar zingah pawh an awm ve teuh a ni tih an sawichhuak ve hlawm a,
Pamela Anderson hian kum 6 a nih laiin amah awmtu hmeichhia in a khawih thu leh kum 12 anihin mipa pakhatin a pawngsual thu te, a hnu deuh ah a bialpa te thrian zaho in an pawngsual rawn thu te a sawichhuak nghe nghe ani.

Band lar tak Motley Crue Drummer Tommy Lee nen February 19,1995 khan Cancun, Mexico ah inneihin, hlimtakin a awm ve tawh ang chu tihlaiin, an nupa karah neuh neuh alo awm chho tan ta a,
Tommy Lee lah Zu heh lutuk kut rang chi lo ni bawk nen vawitam apasal kut a tuara damdawiin ah enkawl ngai khawp ten a sawisa thin a, rei pawh innei ta lovin February 28,1998 ah chuan an inthen ta nghe nghe a, hemi hnu ah kum 2006 alo herchhuah chuan milar bawk Kid Rock nen July 29, 2006 ah Yatch Lawngte ah Saint Tropez bul lawk Riviera ah mawlmang deuhin tiam tlat e tiin
an inkutsuih a, an thawmhnaw hak pawh ho lam tak ani, tuichen kawr nen ani hem mai,mahse Kid Rock nen pawh hian an tluangzui lemlo Rick Salomon nen October 6,2007 khan an inneih leh a, rei adaihlo thei khawp mai , a enga pawh chu nise khawihchhiata a awmna khan amah ah nghawng thralo tak aneih phah ani, hmeltha larin hausa mahse ahringnun kawnghi a zawh fuh hleithei biklo a ni.

Hun rei tak chhung chu Alcohol leh Cocaine ngawl avei a, heng ngawlvei hi hlauhawm tak ani,mahse milar tam takte khawih tlanglawn ber te zinga mi ani thung, heart attack neih a awl em em a, taksa rihna atla hniam a, vun thlengin atiro a,ruh chuktuah nen lam, apasal hlui Tommy lah drugs bawih ah a tang tlat bawk, pawnlam ah an nun awhawm hmel viau in lang mahse an nun chhungril erawh alo awhawm hran lemlo.
Naupai : Nu naupai tur emaw naupai mek ten harsatna kan la tawk fo mai hi kan in ngaihthah vang niin a lang. Naupai mek emaw la pai turte chuan kan thi neih tawp emaw, naupai anga inhriatna kan neih chuan a ni leh thla hriat a, Sub-Centre ah in report ngei ngei tur a ni.

Laiking fa neih ang maia fa hi pai tur a ni lova, pum chhunga fanau rochan hlu tak Pathianin min pek te hi kan duat a, a pai tu pawh kan induat tel a ngai a ni.

A paitu a inenkawl thata a hrisel chuan a nau pai pawh a hriselin a chak a, fa neih hunah pawh harsatna tam tak lakah an him thin a ni.

Mi tam tak fa pai chungchangah in ngaihthah leh in report tha duh lo kan la awm zeuh zeuh hi a pawi hle a ni.

Fa neih chungchanga harsatna tawk la awm zeuh zeuh te hian Sub-Centre a in report lo leh Doctor emaw Nurse emaw rawn lo an ni tlangpui.

Chuvangin, mahni inthlahdah avang hian, raicheh, hlamzuih, naupian dik lo leh nu leh naute nunna thlenga chan theihna a thleng thei a ni tih hre thar lehin, naupai tantirh atangin Sub-Centre ah in report a, an thurawn kan lakthiam/pawm a, Doctor emaw Nurse emaw te kan rawn fo hian heng harsatna kan tawh thin te hi kan pumpelh ngei ringin inthlahdah lovin i inngaipawimawh hram hram ang u.

Luhlulna kalsana inthlahdah lova thuawihna hian rah duhawm tak a chhuah ngei beiseiin, thurawn lakna tur diktak hnenah chauh kalin rawn ang che.

“Inenkawl (tihdam) aiin inven a tha zawk.”

Mihring kan nih chhung chuan fa neih hi a tawp dawn si lo. Tu fa nge i pai?

Tu fa pawh chu nise inhmangaih la, i pum chhung ami naute pawh hmangaih rawh, nang leh naute tana nung i ni si a.

Author: H.D. Lalduhawma P.H.C

Chakma student union te court ah khin hneh an ni.

Mizoram Chakma Student Union chuan PIL No. 49/2016 hmangin  Mizoram sawrkar chu khingin Aizawl Bench chuan ni 2.5.2018 khan an case a tih tawp sak a. Mizo kan lawm em em laiin leh Doctor admission pawh 78 lai ti felin thenkhat te chuan an zirna hmun pawh an pan tawh a. Lungmuang taka kan awm laiin ni 8.8.2018 khan Gauhati High Court, Guwahati lamah Appeal leh in Doctor admission tih hma bak seat tha (Central Pool etc) seat 30 chuang chu lo stay in chakma ti tha tak tak pasarihte tan nasa takin an bei a.

       Sawrkar pawh ngawi mai mai lovin MZP duh dan ngeiin mizo ngeiin he case Aizawl Bench a min hnehsaktu Pu JC Lalnunsanga, Advocate hi ding tura kan ngenna chu ngaipaimawhin ani hi Mizoram tana ding turin ni 19.08.2017 khan sawrkarin Nodal Officer, Technical Wing ami Pu Lalduhkima nen an tir a. Stay order chu Chief Justice hmaah Pu JC Lalnunsanga hian a dil nghal a. Vawi tam hearing a nih hnuah vawiin 28.8.2018 khan Chief Justice chuan ama order, ni 8.8.2018 ami, stay order chu amah vekin a sut leh ta hi zoram khawvela zo hnahthlak te tana ni chhinchhiah tlak a ni a. Zoram khawvela kan ngen tawh anga kan ukil Pu JC Lalnunsanga tana lo tawngtaipui tu zawng zawng te chungah lawmthu kan sawiin Pathian hnenah lawmthu kan sawi leh dawn nia.

        Heti hi chuan kum 2018 a Mizo MBBS/BDS tlingte chuan Central Pool seat an chang vek ang a. Chakma chuan an chang ve thei dawn ta lo mai bakah CAT-2 (Non-Zo Ethnic Category) ah dah an ni dawn tihna a ni.


Sd/-
(LALNUNMAWIA PAUTU)
General Secretary,MZP

Tuesday, August 28, 2018

MNF Ṭhalai ten sorkar an dem.

MNF ṭhalai Pawl, MNYF chuan ramri venhimna kawngah leh ILP chungchangah sorkarin chak zawkin hma la rawh se, an ti.

MNYF hian vawiin khan Aizawl Press Club-ah chanchin thar thehdarhtute kawmin, MNYF President, MLA Pu Lalrinawma chuan, Assam National Register of Citizens (NRC) draft final list tihchhuah a nih rual khan state ṭhenawmte chu an inralring nghal hle a. Arunachal Pradesh, Manipur, Nagaland leh Tripura state sorkar te chuan kawng hrang hrangin an theih ang tawk tawkin ramri-ah venhim hna an thawk a, Mizoram sorkar hmalakna erawh hriat tur mumal a awm lo a ni, a ti a. Hei hi MNF ṭhalaite chuan pawi an ti em em a ni, a ti.

Kar hmasa Thawhṭanni aṭanga check gate pathum-a MZP an duty leh kar khat chhung leka Assam NRC list-a tel lo Mizorama rawn luh tum mi 400 chuang an man chhuak chu lawmawm an tih thu MNYF President chuan a sawi bawk a. MZP hmalakna hi an thlawpzia lantir nan nimin khan Assam ram aṭanga Mizoram luhka hmun thum - Bairabi, Vairengte leh Saiphai Police check gate zinga pahnih Bairabi leh Vairengte Police check gate-a MZP duty-te tlawhin a ṭul apianga an hman atan ṭanpuina an hlan a ni, a ti.

Ramdangmite Mizorama an duh duha an lo luh loh nan sorkarin state level leh district level emaw, village level emaw committee din se, chutah chuan NGO hrang hrangte thawhpuiin hnam dang mi lut tharte dap chhuah hna thawk se an duh thu bakah sorkarin ILP a pek chhuah danah khauh lehzualin hma la se an duh tih MNYF President cuan a sawi a ni.

Ex-Servicemen ten sorkar nawr

Mizoram pum huapa Sipai bang Ex-Servicemen te chuan District hrang hrangah a rual a Sawrkar nawrna tihlan nise an tih angin, vawiin chawhma Dar 11 atanga tanin Champhai sub-hqrs Mizoram ex service league in sorkar laka an lungawilohna lan tirin kawng an zawh a. Champhai Vengsang Biak In bul atang a țanin Bethel kawn thleng kawng hi an zawh a. Kawngzawh bul ṭanna Vengsang Biak In tual Dawrkaikawn, Darthangvunga Traffic Point, DK Traffic Point, Vanbawia Tual leh Bethel Kawnah te Mizoram Ex-Service League Sub Hqrs, Champhai hruaitu ten thu an sawi.

Tukin khan Lawngtlai District chhunga Ex-Servicemen te chuan Lawngtlai Chandmary Square atanga Areopagy Lawngtlai Bazar thleng kawng an zawh a, DC Office chhehvel  bak ah hmun remchang laiah Sawrkara an thilphut tihlanna thuziak an tar bawk. Ex-Servicemen ten Sawrkara an thilphut an tarlan dan chuan
  1. Sawrkar hna Group C,Za zela 10 leh Group D, Za zela 20 Ex-Servicement tana Central Sawrkarin a dah,
  2. kum 1979 a thuchhuah a lo siam tawh angin, Mizoramah pawh hman ve ni rawh se tih te,
  3. Property Tax Central sawrkarin Sipai bangte awl tura a tih chu Mizoram ah hman ve ni rawh se tihte,
  4. 2nd Assam Regiment disband te,an lawmman tipung tura kum 2017 a Sawrkarin a tiam tawh chu tihhlawhtlin ngei ni rawh se tih leh
  5. Mizoram Home Guard hi Ex-Servicemen te din a nih angin, Command General Post hi Department dangah dah loh ni rawh se, tih bakah
  6. Indopui pahnihna a Veteran lawmman tihpun tura Kum 2017 RSB Meetinga Governor leh Chief Minister in thu an tiam chu tihhlawhtlin ngei ni rawh se
tihte a ni.

Lawngtlaiah hian Ex-Servicemen hi tun dinhmunah an tu leh fate leh an nupui te nen member hi 42 vel an awm mek a ni.

( PTC Champhai, Lawngtlai)

Pawngsual leh mipat hmeichhiatna kaihhnawiha pawikhawihna tuartu naupangte tanpui dan tur training nei.

Pawngsual leh mipat hmeichhiatna kaihhnawiha pawikhawihna tuartu naupangte tanpui dan tur Multidimensional Psychological Trauma Assessment and Intervention for Child Sexual Abuse chungchang training, ni khat awh tur chu vawiin khan buatsaih a ni.

National Commission for Protection of Child Rights, Mizoram State Commission for Protection of Child Rights, Mizoram State Child Protection Society leh Social Welfare Department buatsaih training hi Mizoram Police Director General Pu Balaji Srivastava chuan khuallian niin a hmanpui a. Training-ah hian All India Institute of Medical Sciences (AIIMS), New Delhi atangin Psychology Dept Professor Dr Rajesh Sagar leh Child Psychologist Dr Renu Sharma te'n kalkhawm te hnenah thupui thlanbik hmangin zirtirna an pe a . National Commission for Protection of Child Rights, New Delhi atangin NCPCR Member Pi Rupa Kapoor leh Child Psychology & Sociology Senior Technical Expert Pi Shaista Khan te an tel bawk a ni.

Khuallian DGP Pu Balaji Srivastava chuan POCSO Act 2012 hnuaiah Mizoram sawrkar chuan kum 2014 atanga kumin June thla thleng khan thubuai ziahluh 719 a nei a, pawikhawitute dan ang taka hremna a sang hle tih sawiin, Mizoram chu India ram pumah POCSO Act hnuaia conviction rate nei sang ber a ni, a ti a. Naupang laka pawikhawihtuten thiam loh an chan a, dan anga hrem an tawrh ngei theih nan police ten tan an la a, hetiang thil rapthlak tak a thlen hian police te chuan uluk taka chhui leh pawikhawihtute thiam loh chan tir an nih thuai theihna tura hma lak chu an mawhphurhna a ni a, theihtawp chhuah zel an tum thu a sawi a ni

THLARAU LAWMLUT MNF -Apuia Tochhawng

Zuala Hnamte inti khan Khawzawlah MNF in mi 486 an lawm lut a rawn ti a.

Khi khi Zaingen veng YMA hall a ni a, Nimin Thawhtanni august 27, dar 11 ah lawmluhna hun hman a ni. Mipui hmaa an din tlar tir ho khi an lawmluh thar ho chu an ni a, mi 486 lawmlut nia insawi siin mi 30 vel lek an lawm lut leh lawi si hi hriatthiam a harsa a, MNF ni sa ngawih ngawihte pawh an la tel zui.

Kum 2013 inthlan dawn khan Khawzawl MNF khan mi sangriat chuang lawm lut angin an insawi kha a nia, Dr. H. Lallungmuana a rawn ding dawn bawk a, ani pa lar leh thuziakmi a lo ni a.

ZNP khan candidate an set har em em mai a, mi lar vak pawh ni lo pu Lalbiakzama an rawn vawrh ta a, vote a hmu tlem viau dawn nih hi ka lo ti a, MNF lamin mi sangriat vel lawm lut angin an insawi bawk si a.

Kum 2013 khan Tuichang Constituency ah elector enrolled zat hi 14986 a awm a, MNF in mi sangriat  an lawm lut a nih chuan an huphurhawm dawn viauin ka lo ngai a. Mahse inthlan result a lo chhuak a.
Lalrinliana Sailo INC hian vote  6,258 hmu in 48.66 percentage a ni.

Dr. H. Lallungmuana MNF hian vote 3,273 hmuin vote hmuh zat percentage chu 25.45 a ni!
Mi sangriat an lawmlut bawk si a

Lalbiakzama ZNP hian vote 3,229 hmuin a percentage chu 25.11 a ni 

Mi sangriat lawmlut anga inchhal MNF hian Candidate nei har em em mai leh pa lar vak pawh ni lo Lalbiakzama ZNP aiin vote 44 in an sang awrh chauh!

Mi sangriat lawmlut anga insawi khan vote 3,273 an hmu bawk sia!!! 🙈

Mahni inbum vak vak hi sim tawh se a lawmawm ngawt ang

Kuthnathawktute 7th Pay kan pe dawn a ni” by -Lalduhoma

No.B.01/2018-ZPM/PR/66
OFFICE OF THE ZORAM PEOPLES’ MOVEMENT
GENERAL HEADQUARTERS: AIZAWL: MIZORAM
Dated Aizawl, the 27th Aug., 2018.

PRESS RELEASE

ZPM chuan Kuthnathawktute 7th Pay kan pe dawn a ni”
-Lalduhoma   

Vawiin (Dt.27.8.2018) Thawhtanni hian Zoram Peoples’ Movement chhung inkhawm chu ZPM office-ah neih a ni a. He huna thusawitu ZPM Chief Ministerial Candidate Pu Lalduhoma chuan, “Mizoram sorkar-in a hnuaia thawktute 7th pay a pe dawn a, keini ZPM chuan kuthnathawktute hnenah 7th pay kan pe ve thung ang” a ti.

Pu Lalduhoma chuan Congress sorkar hmasain Silchar vai pakhat Sundar Ali a duhsak avangin kuthnathawktute thlai thar control-in rate hniam takin a siam sak a, sawhthing a lei a, a titawih a, a ngaihna an hre lo. State pawn a thlai tharte an duh duhin, zalen takin kan ramah an rawn chawlut a, a ram neituten kan thlai tharte state pawn lama hralhna tur a control leh si hi a lungchhiat thlak tak zet a ni a ti.

MNF an rawn sorkar ve a,  kan rama tharchhuah, kuthnathawktute zinga items 138 lai an rawn control leh a, Pudina leh bahkhawr thlengin Trade & Commerce Department atanga permit an neih loh chuan ram pawn a hralh min khap sak leh a.  1998-ah Hmeithai Association-in Kolkota-ah man man zawka hralhna an hmu a, an buaipui a, a hun laia kan sorkarin a puih duh loh avangin an beidawng a. Pu Lalchhanhima Sailo, CIPC President-in Sundar Ali-in a leina aia man to zawka hralhna a hmuh avangin Trade & Commerce department-ah sawhthing hralh phalna permit a dil a, an lo pe a,  mahse chawlhkar khat pawh sawhthing a lei hmain Trade and Commerce Director-in a permit cancel-na order a pe a, a lehkha-ah chuan, “Minister zahawm takin a duh danin i permit hi cancell a ni e” a ti a, hetih hun laia Minister chu Pu Aichhinga a ni Pu Duhoma chuan a ti.  “Chuvangin kan sorkar hrawn tawhte hi chu thlam bang chhak namthlak a bang thlang pin nana hman ang chauh an ni” Pu Lalduhoma chuan a ti bawk.

ZPM chhung inkhawm hi ZPM PAC member Dr. Lalbiakdiki HNamte in a kaihruai a ni.
( H. LALRINAWMA)
Secretary
Information & Publicity Department.
ZPM Gen. Headquarters, Aizawl.

HUAPZO SORKAR kan din dawn - Tawnluia

Mizo National Front
General Headquarters
Mizoram : Aizawl

Press Release

Mi zawng zawng tel theihna leh mi zawng zawng lenna HUAPZO SORKAR kan din dawn
             - Tawnluia

Vawiin August ni 27,2018 (Thawhtanni) hian MNF Tuichang North Block 'Workers Meet cum Mithar Lawmluhna' program, Zaingen YMA Hall, Khawzawlah neih a ni a. He hun hi MNF Sr Vice President Pu Tawnluia'n a hmanpui a, Tuichang MNF North Block huam chhunga Khawzawl leh a chhehvel khuate aṭangin mithar 486 MNF-ah a lawmlut a, hengte hi Congress 425, ZNP 24, Neutral 26, BJP 7 leh ZPM 4-te an ni.

Pu Tawnluia chuan thusawiin, "Mizo Nationalism humhima chumiah chuan mipui hlim taka kan awma kan sakhua kan humhim a tul a. Chuvangin keini MNF chuan 'Pathian leh kan ram tan' tiin Pathian hming lam hmasain ke kan pen a ni. MNF hi kan sorkar a nih chuan mi zawng zawng tel theihna leh mi zawng zawng lenna Huapzo Sorkar kan din dawn a; mipui belhtlak sorkar a ding ang a, Lal chhungkaw sorkar kan din ve dawn lo. Chu Huapzo Sorkarah chuan sum leh pai duhamna avanga kan zahawmna kan hralh ṭhinna hi MNF chuan tihreh kan tum dawn a, corruption tihreha umbo kan tum dawn a ni. Decentralisation of power a takin kan kengkawh ang a, Langtlang Sorkar kan siam ang a, local self government awmze nei siamin, district level-ah Development Committee kan din bawk ang," a ti.

Pu Tawnluia chuan SEDP chungchang sawiin, "Kan ei leh bar, sum leh pai hai chhuahna thuah chuan SEDP hmangin mipui zawng zawngte an dinchhuahna tur MNF chuan programme kan nei a, a takin SEDP hi kan kalpui dawn a, hnam martar leh an chhungte leh Returnee-te khaichhuahna tur pawh SEDP-ah hian kan dah a, ngaih pawimawh bik an ni dawn a ni," a ti a.

"Kan khawtlang nun tichhetu zu leh drugs hi kan sorkar chuan kan do dawn a, zu kan zuar ve dawn lova, kan titawp ang. Hindutva tihte hi MNF chuan kan pawm lo. Bawng talh khap pawh kan pawm lo. Sorkar anga Yoga lo practice pawh hi kan tum ve lo. Kan Kristianna kalh thil reng reng keini MNF chuan kan lo sorkar a nih chuan kan ti ve dawn lo a ni. Hengte bakah hian Congress-in sikul kal hun a tihdanglam pawh hi kan ennawn dawn a, Mizo Society milin sikul timing hi kan siamṭha dawn a ni," Pu Tawnluia hian a ti bawk.

Chunglam malsawm tlaka hnathawk thei tura nun a pawimawh ber tih sawiin, Mizoram mipuite hnenah MNF sorkartir leh tura ngenna a siam a, "Kum 10 liamtaa kan sorkar hmasaah khan tihdikloh tam tak kan nei tih kan inhria a, Mizo mipui zawng zawngte chunga kan lo tihdiklohahte leh Khawzawl Block leh Unit-te hnenah ngaihdsm ka dil tak meuh meuh che u a ni," Pu Tawnluia chuan a ti.

He hunah hian MNF Adviser Pu Liansuama, Secretary Pu Ngurzamlova leh Chief Organiser Pu BC Lalbiakngura-ten thu an sawi bawk a. Inkhawm hi Pu H.Lalhmachhuana, President, Tuichang MNF North Block-in a kaihruai.


(LALTHANZUALA HNAMTE)
Secretary
Media &Publicity Dept.
Mizo National Front
Memo No.MNF/Media/2018/01/281
Dt.27.08.2018.

SUBMACHINE - GUN HECKLER & KOCH MP5 By Atea Thihlum

'The most popular submachine gun' an tih hial MP5 hi khawvel huap a submachine gun hman tam ber pakhat a ni. He puak rang silai bawn zet hi, German small arms manufacture engineer team 'Heckler & koch' ten kum 1960 chho vel khan siam turin ruahmanna an nei chho ṭan a. Tichuan kum 1964 khan siam ṭan in, kum 1966 ah hman theihin an siam zo ani.

He silai tawi, puak rang leh kah dik, nalh zet mai hi a leklam anawm vang leh a changkan avang in, khawvel ram 40 chuan zet in an hmang mek a ni.

DESIGNERS :
Tilo moller, manfred, guhring, george seidl, hilmut baurenter.

WAR :
Heng indona leh pawikhawihna ah te hian hman an ni tawh.

Vietnam War.
The troubles iranian embassy siege.
Operation eagle claw.
Lebanese civil war.
Internal conflict in Peru.
Columbian conflict.
Gulf war.
Koko haram insurgency.

SPECIFICATION

WEIGHT :
2.5KG(5.5lb)MP5A2
3.1KG(6.4lb)MP5A3
2.9KG(6.4lb)MP5A4
3.1KG(6.8lb)MP5A5
2.7KG(6.0lb)fixed stock 2.85KG(6.3lb)
Reactable stock MP5/10.
2.8KG(6.2lb)
3.1KG(6.18lb)MP5SD2
2.8KG(6.2lb)MP5SD3
2.8KG(6.2lb)MP5SD4
3.1KG(6.8lb)MP5SD53.4KG(7.5lb)MP5SD6
2.0KG(4.4lb)MP5K MP5KA1 MP5KA4 MP5KA5
2.5KG(5.5lb)MP5K-POW.

LENGTH :
Fixed stock
680mm (27in)
MP5A2,MP5A4,MP5/10,MP5/40

790mm (31.1in)
MP5SD2,MP5SD5

634mm (25.0in)
T-94 2SG
telescoping stock

700mm (27.6in)
Stock extended
550mm (21.7in)
Stock collapsed
MP5A3, MP5A5

660mm (26.0in)
Stock extended
490mm (19.3in)

368mm (14.5in)
Stock folded
Receiver end cap

550mm (21.7in)
MP5SD1, MP5SD4

325mm (12.8in)
MP5k,MP5KA1
MP5KA4, MP5KA5

349mm (13.7in)
MP5K-PSW

BARREL LENGTH :
22.5mm (8.9in)
MP5A2,MP5A3
MP5A4,MP5A5
MP5/10,MP5/40

146mm (5.7in)
MP5SD1,MP5SD2
MP5SD3,MP5SD4
MP5SD5,MP5SD6

140mm (4.5in)
95ZSG

115mm (4.5in)
MP5K-PDW

WIDTH :
50mm (2.0in)
MP5A2,MP5A3
MP5A4,MP5A5
MP5K,MP5KA1
MP5KA4,MP5KA5
MP5K-PDW
MP5/10,MP5/40

60mm (2.4in)
MP5SD1,MP5SD2
MP5SD3,MP5SD4
MP5SD5,MP5SD6

HEIGHT :
260mm (10.2in)
MP5A2,MP5A3
MP5A4,MP5A5
MP5SD1,MP5SD2
MP5SD3,MP5SD4
MP5SD5,MP5SD6
MP5/10,MP5/40

210mm (8.3in)
MP5K,MP5KA1
MP5KA4,MP5KA5
MP5K-PWD

CARTRIDGE :
9×19mm
Parabellum

10mm auto
MP5/10

40 S&W
MP5/40

ACTION :
Roller delayed
Blowback closed
Bolt

RATE OF FIRE :
800 rounds/min
MP5A series
MP5/10,MP5/40

700 rounds/min
MP5SD series

MUZZLE VELOCITY:
400 m/s
1,312 ft/s
MP5A2,MP5A3
MP5A4,MP5A5

425 m/s
1,394 ft/s
MP5/10

315 m/s
1033 ft/s
MP5/40

285 m/s
935 ft/s
MP5SD1, MP5SD2
MP5SD3, MP5DD4
MP5SD5 MP5DD6

375 m/s
1,230 ft/s
MP5K, MP5KA1
MP5KA4, MP5KA5
MP5K-PDW

EFFECTIVE
FIRING RANGE :
200m (656 ft)
MP5A2,MP5A3
MP5A4,MP5A5

125m (410 ft)
MP5/10

100m (328 ft)
MP5/40

100m (328 ft)
MP5K,MP5KA1
MP5KA4,MP5KA5
MP5K-PDW

FEED SYSTEM :
15,30 or 40 round
Detachable box
magazine and
100round beta
C-magazine drum
Magazine

SIGHT :
Iron sights rear
Rotary drum front
Hooded post.

MP5 hi ram hrang hrang 40 ah, numerous military, law enforcement, Intelligence, Security organisation te bakah north America ram chhung a SWAT ten an hmang nasa hle a ni.

India ram chhung ah chuan heng te hian MP5 hi an hmang :

1, Force one counter-terrorism group of the indian police service.

2, Special protection group.

3, Commando SWAT unit of the mizoram police.

An ni bak ah hian state ṭhenkhat police force te bak ah commando pawl hrang hrang hmang an awm bawk.

SWAT : - Special weapons And tactics.

Burma tuilian ṭuar ṭanpui turin helho thawk chhuak

Tunlai kan chanchinthar tamtak luahtu chu khuarel chhiatna tuilian a ni leh tlat mai. South Asia leh South East Asia lama a hluar deuh ni berin a lang. Hman ni lawkah Kerala state nasa em emin a hrut a, nunna chan leh in leh lo tlansana awm tamtak an awm tih kan hre theuh ang. An tawrhna kha tuilen avanga tun hnai maia thil thlengah chuan a rapthlak berte zinga mi a tihtheih deuh thaw ang.

Myanmar lamah pawh tuilen avanga tuar an awm nual mai a, Karen, Mon, Bago leh Taninthayi region bakah hmun dang hrang hrangah an tuar ve bawk. Mi 10 velin nunna an chan a, mi 120000 chuang in leh lo tlansanin hmun him lama dah an ni. Thi zingah hian mipuite tanpui tuma theihtawp chhuah sipai 3 an tel bawk. He Myanmar ram khuarel chhiat tawh chungchangah hian hmun tamtak atang țanpuina an dawng a, a hmun ngeia kalchilh tamtak an awm.

Tanpuina pe ho zingah hian thil mak tak lo lang chu, Myanmar sipaite nena indo reng, politics thila ngaihdan in ang lo em em Hmar lam țangrual ralthuam kengte an rawn lang ve tlat. Politics kan thlir dan inan lohna chu dah tha phawt ila, mipui tan theihtawp chhuaha kan țanpui hi a țul a ni an tihmiah mai. Wa UWSA, Kachin KIA, MungLa NDAA, Shan SSPP, Ta'ang TNLA, Kokang MNDAA leh Rakhine AA ralthuam keng pawlte hian Myanma Kyats Nuai Sangli chuang( Rs-Nuai Zahnih chuang) an hlan tur thu UWSA leh Peace Commission thuneitu ten an sawi.

Mimal, pawl,company leh ramdang atang tanpuitu an nei nual bawk a, UN leh EU lam atang pawn tanpuina an dawn tur thu an puang tawh bawk a ni. Khuarel chhiat tawh chungchangah hian Myanmar mipuite hi an fakawm thei khawp mai. An neih an ui ngai lova, ei tur, in tur nei lo an awm takin tiin a chhehvelah a pui a pangin an chechhuak thin a ni. Damdawi zuar ten a thlawn vekin damdawi an pe a, damdawi in lamah pawh free veka enkawl an ni. Buhfai zuarin beg tamtak tak tlawmngaipawl kutah an hlan a. Thil zuar thenkhat ten hlawkna um zawnga tlan an awm ngai lova, an lo awm zeuh an hriat chuan vuak hlum mai pawh an pawisa leh lo lawi thung. A man ngai aia zuar to hi chu an awm ngai meuh lo a ni.

Tlawmngaihna hi an in zirtir hran lem lo va, mi țanpui thu ah hi chuan an fakawm thlawt a ni. Thih hnu piah lam an ngaihdan pawh hian a hril ve deuh bawk.

Author: Lalthan Mawia

OZIL-AN RAM TAN INKHELH A CHAWLHSAN CHHAN AH RACISM A TEL. KEI CHUAN KA HMACHHAWN DAWN- GUNDOGAN

Turkey President Recep Tayyip Erdoga thla an lakpui vanga German fans thenkhat, politician, media ten an dem rawn  lkay Gundogan leh Ozil te chu an ngaihdan a lo inang hauh lo mai. Mahse Gundogan chuan Ozil-an international football a chawlhsan chhan a racism a tel tia sawi erawh thudik nia a hriat thu a sawi.

Gundogan chuan German politician pakhatin Facebook  ah World cup khel tur Germany team ah chuan 25 Germans mi 25 leh kel pahnih an tel an lawm mi?  tia a sawi te kha hriat hmaih chi chu a nilo. Chuvangin Ozil a international football chawlhsan chhan a racism a tel tia a sawi kha thudik a ni a ti . Chutih rualin kei chu international football chawlhsan tumna ka la nei rihlo. Mi mi deusawhna te, fans te min au elna etc te hi na viau dawn mah se  hmachhawn ngei ka la duh a ni" a ti hmiah.

Author : Mafela Ralte

LUNGLEI CMO HOVIN LUNGSEN-AH VILLAGE HEALTH AND SANITATION AND NUTRITION COMMITTEE THUKHAWM

Vawiin khan Lunglei Chief Medical Officer (CMO) Dr.Thani Pachuau chuan Lungsen tlawhin hriselna kawnga hmalak dan tur hrang hrang leh hmalak mekte Village Health and Sanitation and Nutrition Committee (VHSNC) member te nen an sawiho.

He hunah hian Dr. Thani Pachuau chuan thu sawiin, ' Hriselna kawngah mitin ten ngaihtuahna leh tha leh zung thawh se tih hi sawrkar ngaihdan a ni' tiin, 'Thianghlimna leh hriselna kawngah mipui kan thanharh a tul tawh hle a ni' a ti. Dr. Thani Pachuau chuan, 'Lungsen hi VHSNC anga kan hmalakna hmasa ber a ni a, chuvang chuan block dang entawn tlaka kan thawh a ngai a ni' a ti. Hriselna kan ngaihpawimawh deuh deuh a ngaih thu CMO chuan sawiin, ' Kan fai phawt chuan kan hrisel mai dawn a, kan in leh a vel vawnfai dan te, kan ran vulh dante hi kan enfiah a ngai hle a ni' a ti bawk.

Lungsen PHC hi June leh July thla khan malaria hrik pai hmuhchhuah san berna a nih avangin hetiang a hmalak a ni.

Source: DIPR

A HISTORY OF MANCHESTER UNITED by Fela Hnialum

Khawvel football club hausa ber leh huhang ngah Manchester United hi kum 1878 khan Newton Heath LYR Football Club tiin a din a ni a. 1902 ah tuna a hming Manchester United tih hi a lo pu ta a, hemi kum hian Old Trafford pawh hi an luah nghal. Manchester United hi Manchester khaw club pakhat zawk a ni a, Greater Manchester-ah awm hmun an khuar a ni.

United hi English football thununtu an ni ṭhin a. League title (Premier League title - 13) hi vawi 20 an la tawh a, English club zingah an ni aia title la tam an awm lo. FA Cup - 12, League Cup - 5, FA Community Shiels - 21, UEFA Champions Leagues - 3, UEFA Europa League - 1, UEFA Cup Winners' Cup - 1, UEFA Super Cup - 1, Intercontinental Cup - 1, FIFA Club World Cup - 1 te la tawhin 1998-99 season khan treble champion niin, League title, FA Cup leh Champion league title an la a ni.

Kum 1958 ah khan Munich Disaster an tihah khan United player 8 in nunna an chan a, kha ṭuma an boss Matt Busby-a ho khan United hi siam thar leh niin 1968 khan English Club zinga a hmasa ber ni turin European Cup an chawi. United boss ni rei ber Sir Alex Ferguson khan trophy vawi 38 a chawi a, heng zingah hian Premier League title 13, FA Cup - 5 leh Champions League title 2 te an ni.

Manchester United hi khawvela club hausa ber an ni mek a. An club hlutna hi 3.1b a ni. Kum 2005 khan United hi Malcom Glazer chuan £800m in a lei a ni.

A tobulah aw
Sawi tak ang khan Manchester United hi 1878 khan Newton Heath LYR Football Club tiin din a ni a. A dintute hi Lancashire and Yorkshire Railway a Carriage and Wagon department an ni. A tirah chuan department dangte leh Railway company te nen an inkhel ṭhin. 1980 aṭang khan football club pangngai te nen an inkhel chho ṭan a. An khelh hmasak berah Bolton chu 6-0 in an hneh lo pang nghal. 1888 khan an bial chhunga football league-ah member pakhat an ni a. He league hi kum khat a kal hman tihah an chhuah san a, Football Alliance an zawm. Hemi hnu hian Football Alliance leh Football League hi huangkhatah a kal ta a ni. First division league khelin a kum hnihnaah second division-ah an relagate. An club hming aṭangin LYR tih chu paih a ni bawk.

January 1902 a ni a, Club chuan leiba £2,670 lai mai an nei a. An talbuai chho ṭan ta. Mahse, an captain Harry Stafford-an ṭan nasa takin a la a, Club din thar leh thei tur zawngin, sumdawng hausa pali a hmu ta. An ni hian £500 chu thawhin, Club chu an din thar leh ta. Club din thar tu zingah ah hian a hnua President ni ta John Henry Davies chu a thawhhlawk hle. Hemi kum aṭangin hian Manchester United tih a lo ni ta a ni.

United din thar a nih hian Ernest Mangnall chu an manager atan lain, second division aṭangin 1906 khan first division-ah an inhlangkai leh ta a. Kum 1908 a lo thlen chuan first division champion an nih pui ta a ni. Hemi hnu hian Charity Shield leh FA Cup an chawi leh bawk a. Kum 1911 khan First division champion an ni leh a, hemi hni kum hian an boss Ernest Mangnall chuan Manchester City a zawm san.

Kum 1922 a ni a, khawvelah indopui pakhatna huhang a na hle mai. United pawh second division lamah an tla thla leh a. 1925 ah First division lamah an kai leh. 1931 ah chuan second division lamah awm hmun an rem leh a. 1934 kumah phei chuan second division ah a mawngphah an ni. October 1927 ah Club President John Henry Davies chu a boral a. Leiba tam tak nen United chu a awm leh ta. Mahse, chhandamtu a lo lang leh ta. James W. Gibson chuan £2,000 chu United sumbawmah a rawn dah lut veleh ta. United chu dang pangngai angin a kal leh thei ta a. Kum 1938 - 39 ah chuan first divisionnah 14-na an rawn ni chho leh tawh.

The Busby Babes
October 1945 a ni a, United chuan an boss thar atan Matt Busby an lalut a, ani hian United hmel chu a rawn tidanglam dawn. Tun hmaa board lamah player selection, transfer leh training lam an khawih ṭhin chu, amahin a khawih ta vek a. Kum 1947, 1948 leh 1949 ah te United chu League-ah pahnihna a nih pui a, 1948 ah hian FA Cup an la bawk. Kum 1952 ah League champion an ni ve ta a ni. Heta United player te hi chawhrualin kum 22 mi deuh vek an ni a. Busby hian rawlthar rual a hmang nasa a. Player te pawh 'Busby Babes' tia hriat an ni.

Kum 1958 a ni a, United chu a vawihnih nan European competition-ah an inlan a. Hemi ṭum hian Red Star Belgrade chu semi final-ah an hneh. Heta an lo haw kawng hi Khawvelin a hriat reng zui tak chu a ni. United thlawhna, players, officials leh chanchinbumite phur chu Munich, Germany ah tui thunin a chawl a. Heta an thlawk chhuak tur hi an chuanna thlawhna hi a kang ta. Hemi ṭum hian United player 23 an thi a. Geoff Bent, Roger Byrne , Eddie Colman, Duncan Edwards , Mark Jones, David Pegg , Tommy Taylor leh Billy Whelan te chuan hliam na tak an tuar bawk.

Munich Disaster-ah hian Busby hian hliam a tuar a. Hna a thawh theih loh chhung hian Asst. Manager Jimmy Murphy chuan United hi enkawlin FA Final a hruai thleng a, mahse, Bolton lakah an tlawm. UEFA chuan chhiat an tawh avangin United chu league-ah an champion lo nachungin 1958–59 European Cup khel turin an ti a. Mahse, FA lamin an qualified loh avangin tel a phal lo. Busby a rawn dam ṭha chhova. United chu a rawn din thar leh ta. Busby hian Denis Law leh Pat Crerand te lalutin, an ni leh George Best-a hovin 1963 khan FA cup an chawi leh. 1964 ah league-ah pahnihna an ni a. Kum 1965 leh 1967 ah league champion an rawn ni chho leh ta. 1968 ah Benfica hnehin European champion an ni a. Bobby Charlton chu European player of the year ah thlan a ni nghe nghe. Kum 1969 ah Matt Busby chuan United a chhuah san a. A hmun hi reserve team coach Wilf McGuinness chuan a luah ta a ni.

Busby leh Ferguson inkar
1969–70 khan League-ah 8-na an ni a. 1971 season ṭan tir khan an che chhe em em a. An boss hlui Matt Busby chu an kokir leh hial a. McGuinness chuan a hna ngai a chelh leh. Busby hian kum khat pawh United boss a ni lo, a bang leh. A aiah Frank O'Farrell chu United boss atan ruat a ni a. A ni hian thla 18 chhung hna a thawk hman tihin Tommy Docherty chuan 1972 khan a rawn thlak veleh. Hemi kum hian Tommy Docherty hian United chu division hniam lama an tla tur a chhanchhuak a. Mahse, 1974 ah erawh division hniam lamah an tla ta tho. Hei hi a chhan chu an player ṭha pathum, Best, Law leh Charlton ten United an chhuah san vang a ni. Kum 1976 ah United chu First division-ah inhlangkai lehin, FA Cup final an thleng a, mahse, Southamton lakah an tlawm. Kum 1977 a lo inher chhuak a, United chuan Liverpool hnehin FA Cup an chawi leh ta. Club hotu pakhat nupui nen boruak an neih deuh avangin Doherty chu manager a nihna aṭanga chawlh tir a ni.

Kum 1977 ah Dave Sexton chuan Doherty chu thlakin, a ni hian player lian tham lalut lo nachungin, Joe Jordan , Gordon McQueen, Gary Bailey leh Ray Wilkins tw ho nen 1979–80 season khan league ah pahnih an ni a. FA Cup final-ah Arsenal an hneh lo.

Sexton chu 1981 khan ban a ni a. A aiah Ron Atkinson chu United boss atan lak a ni. A ni hian British Transfer fee in West Brom aṭangin Bryan Robson a lalut a. Atkinson hian 1983 ah leh 1985 ah FA Cup a chawi nghal. 1985-86 season khan League-ah an match hmasa 15 ah vawi 13 chakin, vawi 2 draw an nei a. Champion tura beisei an ni laiin league 4-na an ni a. Season lehah United chu league hniam lama tla mai thei an nih vangin Atkinson chu ban a ni veleh.

*Ferguson-a hun a thleng ve ta*
Atkinson ban a nih hnuin Aberdeen boss Alex Ferguson chu a assistan nen Archie Knox nen Old Trafford-ah hruai luh an ni. Alex hian a season khatnaah United chu 11-na a nih pui. Kum 1988 ah chuan League-ah pahnihna an ni a, a kum lehah 11-na an ni leh. Beisei angin Alex hi a chet ṭhat mai loh avangin ban hial tum a ni. Kum 1990 a ni a, FA Cup ah Crystal Palace hnehin an champion a, hei hian Alex-a hi a chhanhim ta a ni. Hemi kum dawt chiaha hian Cup Winners' Cup title an la a, UEFA Super Cup title an la bawk. 1992 ah League Cup ah Nottingham Forest hnehin an champion zui bawk. Kum 1993 a lo her chhuak a, United chuan a vawi hnih nan League title an la a, FA Cup an chawi bawk.

Kum 1998-99 season kha United tan kum ṭhat kum a ni. A chhan chu United hian Premier League, FA Cup leh Champion League title lain, Treble champion an nih vang a ni. United hian Tokyo ah Palmeiras hnehin Intercontinental Cup title an la bawk.

United hian 1999, 2000 leh 2001 ah te khan League title an la a. 2002 khan pathumna niin, 2003 khan pakhatna an rawn ni leh. 2003-04 khan Milwall hnehin FA cup an chawi leh a. 2005-06 khan United hi a vawikhat nan champion league an khel pha lova. Mahse, League-ah pahnihna niin, League Cup ah Wigan hnehin an champion. 2007 leh 2008 khan United hi PL ah an champion leh a. Moscow-ah Chelsea hnehin Champion League ah an champion leh bawk. 2008 khan 2008 FIFA Club World Cup title an la a, 2009 khan League Cup title an la bawk a, PL title an la bawk. Hemi kum nipui transfer ah hian Ronaldo chu Real Madrid lamah hralh a ni. 2010 ah United hian Aston Villa hnehin League cup an chawi leh a. Hemi kum hian PL ah pahnihna an ni a. A kum leh 2011 ah PL champion an ni leh. 2012-13 PL title lalehin United hian League title (Premier League title 13) an la ta a ni.

Ferguson-a hnu lam
United boss Sir Alex Ferguson chuan May 8, 2013 khan a ban tur thu a sawi ta. Mahse, United ah hian director leh Club Ambassador angin a la awm dawn. United chuan July 1, 2013 khan Everton manager David Moyes chu kum 6 chhung atan an lalut nghal. Mahse, Moyes hian United hi a chet ṭhat pui loh vangin April 22, 2014 khan ban a ni a. A aiah Ryan Giggs chu player-manager angin chhawr chhun zawm a ni. Hemi kum hian PL title an hum zo lova, Champion League an qualify zo lo bawk.

May 2014 khan United chuan an boss aṭan Louis Van Gaal chu kum 3 chhung atan an lakluh thu an puang a. Giggs chu a assistant a ni nghal. May 28, 2018 khan club neitu la Malcolm Glazer chu a boral zui bawk.

Van Gaal-a hnuaiah hian United chu League-ah palina niin, UCL an khel thei a, a kum lehah pawh Group stage paltlangin UCL hi an khel leh hram. Van Gaal a hnuaiah hian United hian League-ah 5-na an ni a, FA cup erawh a vawi 12 nan an chawi.

FA Cup ah champion pui mah se Van Gaal hian kum 2 chhung a lo chenchilh tawh United chu chhuahsanin, a aiah May 27, 2016 khan Jose Mourinho chu United boss tan ruat a ni. A season hmasa berah hian Mourinho hian United chu PL ah 5-na a nih pui a, Aug. 7, 2016 ah Leicester City hnehin FA Community Shield a lakpui nghal. 2017 kum tir lam khan Southamton hnehin EFL Cup a chawi pui leh. May 24, 2017 khan Ajax hnehin Europa Cup a chawi pui leh a. United hian PL ah top 4 ah awm lo mahse, Europa champion an nih vangin UCL an khel pha bawk.

Manchester United tantute lam ve thung
Manchester United hi khawvela Football Club lar ber te mi a ni a. Europe ah phei chuan an home-a inkhel entu ngah ber an ni bawk.

Tunah hian Manchester United Supporters Club hi khawvel ram 24 ah Branch hi 200 chuang an ding tawh a. Deloitte in a tarlan danin, United hian ṭantu (fan) hi khawvel pumah 70m a nei a. Thenkhat chuan 333m niin an chhut bawk. United hian Facebook lamah 71m fan a nei bawk.

Monday, August 27, 2018

Zu in mite pualin hei hi ka sawi duh

Zu hian thatna reng reng a nei lova, mihring taksa tichhetu, pachhiatna thlentu, nunna suattu a ni, tih hi.
Zu (Ethanol) hian thinlian, mit liam, thin ro, pilh/lawng, ulcer a siam a, kal, lung, ril bawm (pancreas), nerve a khawih chhia a. TB, zun thlum, Bp sang, Pneumonia a awmtir thin.
Zu avanga thin tha lo a benvawn a awm tawh chuan kir leh ngaihna a awm tawh lo. Tam tak chu banding an tihin an ngaih a tha ringawt a, a damna a ni lo, internal bleeding venna mai a ni. Transplant hial a tul tawh thin, sawi aiin a rapthlak.
Mahni nunna chan ngam khawpa hmangaihtu i neih a ngai. Chutah pawh test 20 chuangah 1 lek pawha in inmil loh chuan a theih loh. Laina thisen zawmpui ngei ani tih document felfai tak in neih loh chuan YMA thisen inpek ang ngawt a ni lo. Heng zawng zawng piahah cheng nuai 25-40 i neih a, a pawimawh berah i lamah Pathian a tan a ngai bawk.
Zu in nasa tih hriatna - tha khur, mit eng pup, vun dum/thu, hriatrengna tha lo, uak, thin thip, ek mumal lo, Zu santen - i neih tawh phei chuan, nghei mai a tawk lo, Doctor tanpuina i mamawh tawh hle tihna a ni.
Tin, i hriat leh tur chi, Zu in mi 80% hian in hre lovin, WKS (Wernicle Korsakoff Syndrome) an vei. Chumi zinga 10%-20% chuan an thih pui. Cerebellar Ataxia vangin, Visual and hearing delusions an nei. Ramhuai an hmu duh a, an inrin tawk loh fo avangin an daw heh a, chhuan tur nei em em si lovin an chapo hle!! Khing buai duh suh, an thi têp tawh❗❗
Zu in ka sim duh lohna in a rah chhuah chu râpthlâk tak a ni. Ka thin chu paih vek a ngai a, ka fanu pawisawi lo pum chu an zai hawng duai mai a, a thin chu an phel a, min pe then ta❗
Ka fanu Lalrindiki @Mateii chuan ka tan a nunna a thâp mai a ni lo, min fuih mawlh mawlh zawk a ni. Amah paeh Wheelchaira ala awm laiin, nâ ti chung chungin min rawn kan a.
"Pa, a nat châng pawhin ti hian ka ngaihtuah thin a, kei chu a nat zual chângin Nurse kan ko va, Betadine tein min dressing sak a, nachhawkna tein min chiu mai a. *Lal Isua erawh kha chu, kan tan Kraws a a awm lai khan, tumah dressing tih saktu emaw nachhawkna petu a nei ve lo"* a tih chuan min vel a ni❗
He operation chhung zawng hian kan pafa thin te chu chawhtawlhah te an dah a❗Darkar tam tak chhung chu mitthi kan ni ber.
*Mitthi zinga mi tho leh meuhin ka hrilh che hi - ZU IN SIM MAI RAWH❗*

John McCain a boral- Familia Fanai Lalṭansanga


America ram hmangaihtu dik tak, mi huaisen leh politician ropui, Republican Senator John McCain, kum 81 mi chu thluak cancer vangin a boral. Nikum July thla khan a thluakah bâwk a awm tih hmuhchhuah a ni a, Zirtawp khân a enkawlna damdawi pek tihtawp a ni a, Inrinni khan Arizona-ah a nupui fanaute leh a chhûngkhat lainate’n an dawm hlum ta a ni. A ruang hi Phoenix, Arizona leh Washington DC-ah an zalh phawt ang a, Washington National Cathedral-a an vui zawh hnuah Annapolis, Maryland-ah an phum dawn a ni. A vuinaah hian Obama leh George W Bushte’n thu an sawi ang.

Barack Obama chuan John McCain hi a ţha ber nia a hriat rinawm taka vawng duh mi, mi dik, mi rinawm a ni, a ti. Kan party inang lo mahse, ngaihdan inang loh chang leh inhnial chang nei ţhin mah ila, ka ngaisang a, America ram tan ţhahnem ngai taka a theihna zawng zawng hmang duh mi a ni, a ti.

George W Bush chuan John McCain hi ram hmangaihtu dik tak, America ram tan a ţha ber leh a sang ber duh tlat mi a ni, a ti bawk.

President Donald Trump chuan John McCain chhungte a tuarpui thu a thawn a, John McCain chungchang engmah a sawi lo. An inchaltauh zing bawk a! A vuinaah pawh Donald Trump hi an sawm dawn lo. First Lady Melania chuan Senator boral ta chu ram tan rawng a lo bawlna avangin a chunga a lawmthu a sawi.

Israeli Prime Minister Benjamin Netanyahu chuan John McCain chu America hnam pasalţha dik tak a ni, tiin a fak a, a rilruin Israel ram hi a thlahthlam ngai rêng rêng lo va, min thlawp tlat zêl a ni, a ti.

Canadian Prime Minister Justin Trudeau chuan mi entawntlâk, mi tam tak ngaihtuahna thar min neihtirtu (inspiration to millions) a ni, a ti.
John McCain hi mi ropui chhungkuaa piang leh seilian a ni a, a pu leh a pa hi America lawng sipai lal Navy admiral an ni a. Sipaiah a ţang a, Vietnam indo lai khan bomber pilot a ni a. A indo thlawhna chu Vietnam sipaite’n an kap thla a, kum 5 lung inah a tang a. A pa lawng sipai lal a nih avangin lung in aţang hian a chhuak thei a, mahse a tanpuite dang chuak si lo, a pa nihna avanga amah chauh chhuah bik chu a duh tlat lo. Kum 5 a tan chhung hian a hmelmaten an sawisa nasa hle a, a ke a bai phah a, a dam chhung zawng khan a ban hi a lu chungah a lek kang thei lo a ni.

Kum 1982 aţang khan politics a luh chilh a, vawi hnih US President a chuh ve a, a tling lo ve ve. Mi dik, mi tlang a ni a, a ruh lang rawt rawta a ngaihdan thlasik mau puah phawng phawng ching mi a ni. Kum 81 a dam chhung hian kum 60 chu vantlang rawngbawlna (public servant) atan a hmang a ni a, pa ropui tak a ni.

GANJA BAWIH ATA A PIANGTHAR

"Mi fel takte lam tura lo kal ka ni lo va, mi sualte lama simtir tura lo kal ka ni zawk," Luka 5 : 32.  

A chunga Pathian thu kan tarlan tak ang hian
Khawvela Lal Isua rawn kal chhan hi a va mak tak em!! Mi fel leh țha, mi fing leh remhria te lam tura lo kal ni lo va, mi sualte zawk lama simtir tura a lo kal zawk tlat mai hi lei mihring danah chuan thil mak tak a ni. Tuman mi sual chu kan lawm thei lo,  khawtlang mipui pawhin hnawk an ti a, an thiltih sima ti tawh lo turin thu an pe a, an la sim loh fo chuan khawtlang . ațangin an hnawt chhuak mai țhin. Chu chauh lo pawh sawi tur a tam thei awm e. Hei hi kan pianpui Eden suala piang, sual faa pianga kan ro chun nih vang a ni. Keimahni simna hian vanram min thlen lo va, chunglam ațanga simtirna, siam tharna, Lal Isua min simtirna chauh hian kan nun a siam thar thei a ni. Chu nun nei chu kan zingah hian mi tam tak kan awm rualin chutiang simna, siam tharna chang si lo va kristian inti kan awm ve țeuh awm e. Lal Isua rawn kal chhan anga mi sual sim pakhat Pastor Metlin R. Catothers-a hnena lo kal Ganja ngawl veiin a lo sim tak dan hi i han chhiar teh ang.

*Ganja ngawl vei :* Merlin-a chuan heti hian a sawi : "Vawi khat chu Kristian Havildar pakhat hian a hote zinga mi sipai pakhat ka Office-ah a rawn hruai a. Chu sipai chuan ruih theih damdawi a lo zawrh țhin avang leh amah ngei pawhin a lo hman țhin avangin Lung in tan leh mualpho taka bantir a tawk mek a ni. A tleirawl tet lai ațangin ruih theih damdawi chu a lo ngai tawh a, sipaia a luh hnuah a zual sauh bawk nen.  Vietnam-ah Ganja chu chithlum mum ang maia hmuh awlsam a nihna hmunah a sipai a.

*A tidam thei che :*  "chu sipai chuan, "Ka nun ka tichhe zo tawh a, tidanglam turin a tlai lutuk tawh," tiin a sawi a. A mitmengah chuan beidawnna leh thimna a lang thei.   "Enge Pathian lama i rilru put zia? Siam thar tur chein thiltihtheihna a nei asin," ka ti a. Ring lo tih hriat tak hian a koki a san a. "Engvangin nge maw min han siam thar ang le, a tan engmah ka ti ngai si lo," a ti a. "A hmangaih che a. I tihsual tawh zawng zawng te avanga hremna chu phur turin Isua a rawn tir a. Nang pawh a tidam thei che a ni," ka ti a. Chu sipai chu a lungngaih hmel hle.

*Ganja aiin Pathian a chak zawk :*  Isua chanchin ka hre tawh țhin, ka chhandamtu atan sawm ka duh ang, mahse engmah a nih chuan ka ring lo. Eng anga nasa pawhin țan la mah ila Ganja zuk ka ban thei tawh lo. Ganja ngai mi ka nihna a rei tawh lutuk," a ti a. "Pathianin a tidam thei che, Ganja chakna aiin Pathian chakna chu a chak zawk  tih i ngaihtuah lo em ni," tiin chiang takin ka hrilh a. Sipai chuan a la rinhlelh hmel hle mai a.

*Pathian hnena lawmthu sawi turin a sawm :*  "I tichhin duh em?" ka ti a, sipai chuan a lu a bu nghat a. "Tuna hremhmuna ka awmna hmuna ka awm mekna ata hi ka chhuah theihna a nih dawn phawt chuan eng pawh ka ti chhin duh," a ti a. "Aw le, Pathianin tun ațanga reiloteah thil ropui tak a tihsak dawn che avang leh tun hmaa i lo awm dan tawh zawng zawng, he hmun rawn hruai thlengtu che avang hian Pathian hnenah lawmthu sawi teh le," ka ti a. "E, chu; tun thlenga ka nun dan, damdawi ruih thei ngai ka lo nihna chenin Pathian hnenah lawmthu sawi turin min ti tihna em ni?" tiin rilru phawklek tak hmel hian a sawi a. "Ngawl veina chu a ni lawm ni ama hnena rawn hruaitu che, Pathianin a tidam che a, nun thar, Isua nena chutuana leng dun nun a pek che chuan amah i mamawhzia hriattirtu chu engpawh ni se, chumi avang chuan lawmthu i sawi thei dawn lawm ni?"  ka ti a. Rinhlelhna thinlung ngui hmel chu a mitmengah a la lang zel a.

*Min thawhsak mek a ni :* "Ka țawngțai sak che i duh em?" tiin ka zawt a, a lu a bu nghat a. A lu chungah ka kut ka nghat a, "Kan Pa duh tak, Vana mi, he tlangval hi i hmangaih avang leh nangma lamah i hruai mek avangin lawmthu ka hrilh a che. Nun thim leh khawhara a awm lai zawng zawng khan Krista hnena hruai turin i thawh sak reng a ni tih ring turin tunah i Thlarau Thianghlim rawn tir ang che," tiin ka țawngțai a. "A va mak e, Pathian chuan keimaha thil țha lo zawng zawng chu la bovin, ka țhatna atan min thawh sak mek a ni tih ka ring tak tak ta," a ti a. A mittui a tla a, a lu a kun leh a, a sualna zawng zawng ngaidam tur leh Isua chu a thinlunga cheng a, a nun chu nei ve turin a țawngțai a.

*A hmel a êng chhuak ta :*  Chumi hnua thil awm dan chu ka theihnain a hrilhfiah zo tawh lo.  A lu chungah kut ka nghat leh a, Pathian hnenah tidam tur leh ruihtheih thil ngaihna a thinlung ațanga la bo tur leh a hmangaihna chuan chhungkhat zawk turin ka țawngțai a. Chu sipai hnenah chuan Pathian thiltihtheihna chu luang lut ta ngei hian ka hria a. Naupang hlim ang maiin a hmel a êng chhuak a, mittui a biangah a luang bawk a. "A thleng tak tak ta. Ruihhlo ka mamawh tawh lo, Isua chu keimahah a cheng ta zawk," tiin a au chhuak a. Chu sipai tan chuan chu chu a piantharna chu a ni. A ngai a ni leh tawh ngai lo vang. A piang thar ta, Isua chu a hnenah awma a hriat avang ni lovin, Pathian ring mai tura thutlukna a siam tak zawk vang a ni," tiin a sawi.

A va ropui tak em! Lal Isua chu khawvelah "mi sualte lama simtir turin" a lo kal a, "tupawh amah ring apiang chu an mualpho lo vang, (Lk. 5 : 32; Rom 9 : 33; 1 Pet. 2 : 6). Amah ringin kan sim theih lo sual avanga lungngai  mangang a kan pan chuan min lo simtirin min lo siam thar ang. Amah Isua ngeiin, "Tupawh ka hnena lo kal chu ka hnawt chhuak tawp lo vang," tia a sawi angin zungawl vei, drug ngawl vei, uire, tual that, rukruk ching, eng anga sual pawh ni mah la, sima a hnen i pan chuan a lo simtir ang che a, i dualna zawng zawng chu a thisenin a lo dilfai ang a, a tithianghlim ang che a, a siam thar ang che. "Kan sualte thupha kan chawi chuan kan sualte ngaidam tur leh kan fel lohna zawng zawng tleng fai turin ani chu a rinawmin a fel a ni," (1Joh. 1 : 9). "Mangan ni chuan niah chuan mi ko la, ka chhanhim ang che," (Sam 50 : 15) tiin a sawm a che, Amah chu pan la ko la, Anin a lo țanpui ang che./-

Author: bchhangte klsb vthr

New Post

Ka duh a che Isu lyrics

Sual thim thuk tak ata zawn chhuah ka ni a. Chakna nei lo ka ni; Isu, min ṭanpui fo la. Min pawmin min kaiin min hruai zel ang che Ka duh a ...

Posts Lar deuhte