Wednesday, December 18, 2019

DECEMBER 1 TANG A CHIN HRIAT LOH A BO RUANG TUIPUI AH HMU

December ni 1 atanga chin hriat lohva bo Pu C. Malsawmzuala kum  35 Khawzawl Vengthar ruang chu nimin khan Khawzawl leh Tuipui inkar, Tuimuk leh Tuipui lui infinna bulah hmuh a ni.


Pu C. Malsawmzuala hi chin hriat lohva a bo hnuah Khawtlang huapa ni 3 an zawn hnuah mi thenkhatin Champhai lamah an hmu ni awma an insawi avangin khawtlang anga zawn hna hi chawlhsan lailawkin, Khawzawl Police ten an zawng ve leh a. Police lam pawhin an zawn hmuh tak loh avangin tunkar Thawhtanni atang khan khawtlangin an zawng chhunzawm leh a ni.

Nimin Dec 17 khan Tuipui khuaa pa pakhat thangkam en tura kal chuan Pu C. Malsawmzuala ruang hi a hmu a. Nimin tlai khan Khawzawl Damdawi Inah Postmortem niin nizan dar 8:00 khan vuiliam a ni.

Tuesday, December 10, 2019

BAWNG ENKAWLIN JAIL TANGTE RILRU A TI NEM : RSS CHIEF

09.12.2019:Rashtriya Swayamsevak Sangh (RSS) hotu Mohan Bhag­wat chuan jail-a tangte chu bawng enkawltir an nih chuan an rilru a tinem a, thilsual tih duhna rilru an put pawh a tlem phah ṭhin, a ti.

Pune-a 'cow science' research buaipuitu, Go-Vigyan Sanshodhan Sanshtha-in award ceremony a buatsaiha thu a sawinaah Bhagwat chuan he thu hi a sawi a ni. "Bawng hi khawvel pum nu a ni. Leilung, ramsa, sava te bakah mihringte a chawmin natna lak aṭangin a veng a, mihring rilru pawh pangpar ang maia nemin a siamsak thei a ni," a ti. Jail chhunga bawng in siam a, tangte chu bawng enkawl tir an nih chuan thuneitute pawhin tangte rilru chu a nem phah zel tih an hmu a ni tiin, hei hi jail thu­neituten thil tawn ngei aṭanga hriat a nih thu a sawi bawk.

RSS hotu chuan khawtlanga buaina te a awm reng a, mahse mi tupawhin bawng te hi duat taka an enkawl theih chuan buaina te pawh chinfel a ni thei zel ang, tiin a sawi.

---Vanglaini

A nuihzatthlâk em mai, Copy ang.

Saturday, December 7, 2019

Electric wiring leh fitting chungchanga hriat tur pawimawh.

LO CHHIAR NGEI TEH U..!

Electric kalsual vanga chhiatna hi pumpelh theih a ni a, Mipui te kan fimkhur tawk loh vanga harsatna kan tawh hi a va tam em.!

Mizoram Electrical Licensing Board (MELB), Govt of Mizoram.

India rama mipui zawng zawng hian dan zawm tur leh chumi bawhchhia te hrem theihna tur IPC a nei a,  chumi zulzui leh indian Constitution enmil chungin state tin hian dan leh thupek an chhuahin an siam chhawng leh thin. Mizoram sorkar a department hrang hrang hian mipuite zawm tur dan neuh neuh hi an nei hrang leh a, chung Department tam tak zinga pakhat, P&E Dept, Govt of Mizoram in Electrical Installation chungchanga dan a siam hi lo bihchiang thuak thuak teh ang.

A hmasa in, Electric/Power kan mamawhna hi nitin a sang chak hle a, chutih laiin hetiang lama thiamna nei lemlo tan chuan nelsual awl tak leh nunna hial chan phah theihna a ni tih kan hriatchian a ngai hle mai. Chuvangin, Electric/Power installation hi a duh duh leh a phur nazawng tana khawih hi dan in a phal hauhlo a, Electrical bungraw hrang hrang leh a hnathawh dante, electric ban leh hrui zam te hian kaldan tur bik nihphung/rating nei vek a ni a, Electronics Circuit chhunga component hrang hrang te hi nihphung danglam bik leh hnathawh theih hrang bik nei tura duan vek an ni a, Curent/Power (volt, ohm, ampere) chutiang zat a kaltlang tur a ni tih a ni fur mai. khawl miltawk chiaha an hna theuh an thawh theih nan, hmanraw diktak hriatchian a, hmanraw hman tur bikte hriatchian a ngai hle. Tin, Power supply nih phung te hriatchian a ngai hle a, hetia khawlai dunga kan hmuh theih mai Pole leh Tower (electric ban) kan tih mai te hian mipui tan leh a ma tana chhiatna leh harsatna a siam loh nan zawmtur thil eng eng emaw hi a nei ve thlap reuh a, lei a  tanga electric hrui san zawng turte, a hrui leh hrui inkar hlat zawng te, inchung zawn leh motor kawng dung zawnga a hrui awmdan tur te, motor kawng tantlang zawnga hrui kalte, ban hrang a tanga a hrui leh hrui in kalpel (Cross section/intersection) te hian a hrui len dan leh a ban chi hrang hrang hman a zirin, hlatzawng tur leh sân zawng bituk an nei vek a, hengte vang hian electric ban dinna sawn mai te hi rin aiin a buaithlak thin. Mipuite tana kan himna tur bakah, Electric/Power kan neih theihna tur a tana hmanrua te hi amah leh amah hian pawi nasa tak a khawih theih vangin fimkhur chikima fimkhur a ngai a ni tawp mai. Trek tla leh fault hrang hrang a vang te hian a invenna lam pawh fimkhur viau a ngai bawk a, Transformer leh electric hrui Capacity a zirte hian nihphung hrang hrang, Voltage leh Ampere a ken theih zat danglam thin angin, in lama kan mamawhna a zira wire hman tur (swg) siam rem a, chutiang mila hmanraw hman tur hriatchian te hi 'Ka kutzungpui' tih tluka bel a ngai thin. Hetiang taka fimkhur ngai a nih vangte hian hetiang lama zir chhuak te pawh electrical installation khawih tur meuh chuan exam hmachhawn ngei hi danin a phut ta tlat a, chutiang lama kan in kaihhruaina turin, Mizoram bikah chuan, MIZORAM ELECTRICAL LICENSING REGULATIONS (MELR) kan nei a, he mi behchhan hian Chief Electrical Inspectorate lamin in exam te buatsaih a, a tul apiang lo buaipui turin Board hran a nei a, MIZORAM ELECTRICAL LICENCING BOARD (MELB) tih a ni.

MELB Board Member te.

1. Chairman : The secretary to the Govt of Mizoram,  P& E Dept.

2. Vice Chairman : The Joint secretary (Technical)  to the Govt of Mizoram,  P&E Dept.

3. Secretary : The Chief electrical Inspector,  Govt of Mizoram.

4. Asst Secretary : The Electrical Inspector, Govt of Mizoram.

Members :
5. Principal, ITI Aizawl.
6. Representative of PWD,  Govt of Mizoram.
7. Representative of P&E Dept, Govt of Mizoram.
8. Representative of PHE Dept, Govt of Mizoram.
9. General Manager,  Directorate of Industries,  Govt of Mizoram.

He MELB exam hmachhawn thei tur hian dan a awm a.
Supervisor - Class 10
Workman : Class 8

Tin, heng bakah hian, Electrical Contractor hnuaia regular labour's tu pawh, kum 5 thawk tawh (Regular taka electric wiring khawih tawh, contractor in lehkha a ziah sak a, seal a chhut sak) ten exam an hmachhawn thei a ni.

MARK awm dan.
Written : 100
Viva : 100

Heng exam ah hian pass tur chuan 50% tal hmuh a ngai a ni.

Tuna, MELR in Workman leh Supervisor class hrang hrang a then leh hna an thawh theih te chu :

SUPERVISOR CLASS:

Class I : Wiring for system not exceeding 650volts.

Class II : Overhead lines and installation not exceeding 33000volts.

Class III : Underground Cable not exceeding 33000volts.

Class IV : Overhead lines and installation exceeding 33000volts.

WORKMAN CLASS:

Class I : Wiring for system not exceeding 650volts.

Class II : Overhead lines and installation not exceeding 33000volts.

Class III : Underground Cable not exceeding 33000volts.

Class IV : Overhead lines and installation exceeding 33000volts.

Tin,  EXAM hi Written neih hnu a, interview (Viva) in neih thin a ni a, Exam application form ah hian supervisor emaw workman kan exam duh chin class ziahna tur a awm a, chumi mil chuan exam question siam leh viva an zawt thin. Class sang chinah phei chuan hmaichhana in chapchar (viva) hi tih ve fe a ngai a, class sang na na naah chuan electric thilah an duh duh hi an zawt thiang ti ila a sual lovang, electrical circuits design, electrical calculations leh zawhna mila han ziah lawp lawp ngai chi te hi a awm nawk thin. Thiam leh thiam loh a chiang duh khawp mai.

Ni e, Electric/Electronics lam zirna hi chu kan bawhin, hmun hrang hrang ah zirlai laite kan nei hlawm a, BE/ME/Ph.D thlengin Mizo ten kan zir ve ta. Amaherawhchu Mizoram ah chuan Electrical Installation ti thei a phalna nei tur chuan MELB in exam a buatsaih hi pass ngei a ngai thung. Chutiang exam hmachhawn lo leh paltlang lo a electrical installation tite hi MELR in dan bawhchhia leh hrem tur a tihte chu an ni.

CHIEF ELECTRICAL INSPECTORATE OFFICE hi Zuangtui lamah sawn a awm a, Office hours chhungin mipuite tan dawr theih in an awm reng a, Electric/Power khawih lama eizawng thin leh zawng mekte, eizawn nana hman tumte, phalna nei lote chuan MELB hnuaia exam hmachhawn hi tih ngei tur a ni e. Tin, hetianga exam hmachhawn a paltlang tawh te  "MIZORAM ELECTRICAL LICENCE HOLDER ASSOCIATION (MELHA)" chu Registration feltak neiin a ding mek a, Exam paltlanga phalna nei a piangte chu tel vek turin MELB chuan a duh takzet bawk a ni. Tin, exam hmachhawn tum, harsatna neite tan pawh thurawn lak theih reng a ni a, tanpui ngaite tanpui turin an inpeih reng e.

Electric vanga vanduaina tam tak i pumpelh hi kan duhsak che a, phalna neilo a Electrical Installation ti thinte hi dan hmanga hrem theih an ni a, heng mite vanga chhiatna tawh palhin sorkar ah engmah claim theih a ni lo. Tin, an kutchhuakte hi a him tawklo fo tih mipui ten kan hriatchian a tul hle mai.

Dan zawm chunga, i inchhung leh i neih hlu tak tak, I bungrua te a lo him theih nan, MELB hnuaia phalna nei ngei te chauh electrical installation tih tir thin la, Dan in a phut ang leh, I dikna chanvo a nih angin, I mi rawihte chu, an permit/license en sak nachang ilo hre thin dawn nia.

LEGAL METROLOGY IN IRON ROD BUK TLINGLO MAN CHHUAK

Legal Metrology chuan complaint an dawn bawhzuiin December ni 3,2019 khan Dawrpui West, Aizawl-a iron rod zuar Pu J Lalthankhuma (MANA INTERNATIONAL) dawr an endik a. Iron rod an hralh 10 mm TMT Bar 2005 kg (20.05 quintals) anga an hralh chu 1795 kg ( 17.95 quintals ) chauh a ni tih an hmu chhuak a. quintal 2 leh kg 5 in a tling lo a ni. 12 mm iron rod , 424 kgs anga an hralh pawh 406 kgs chauh a ni tih an hmu chhuak bawk.

MANA INTERNATIONAL ten Rod buk dik lovin an hralh.

Legal Metrology Enforcement te chuan bungrua hi manin thubuai an ziak lut nghal a, case hi ngaihtuah chhuizawm a ni ang a, dan anga hremna lek tur a ni ang.

Legal Metrology chuan tunlaiah thil leitu, insatute chu an iron rod lei ah abikin fimkhur turin an chah a. Mahni vai chhawrte emaw, contract-a thawh tirte pawh inbumna awm thei lakah fimkhur turin an chah a. Vai mistiri tam tak hian an hnathawhna te ei tum ranin an thawk fo a ni tih hriat a nih avangin a neitute fimkhur nachang hre turin an chah a ni. Standard iron rod hi buk kher lovin a seilam leh a len lam aṭangin a buk rih lam a chhut thei a, hrechiang duh leh harsatna nei chuan Legal Metrology office, Hunthar Veng, Company pengah zawhna leh complaint an neih angte thlen theih reng a ni.

Written by: Andrew H Lalremruata, MIS, IPRO
 Dated: 6th Dec 19 1:54 PM

Thursday, December 5, 2019

RBI IN GDP THANNA TURA A PUAN TAWH A TI HNIAM


Reserve Bank of India (RBI) hnuaia Monetary Policy Committee vawiina țhu khawm chuan tun tangka kum 2019-20 chhunga India ram Gross Domestic Product (GDP) țhanna tura alo sawi lawk (forecast) tawh 6.1% ațanga 90 basis point a ti hniamin 5% ah a tihniam.

Vawiina Monetary Policy Committee țhu khawm hian RBI in bank te hnena sum an pukna rate (repo rate) chu 25 basis point a a tihhniam ngei rin lawk sa chu tihniam loin a dinna ngai 5.15% ah a la din tur thu a tichiang bawk.

Kumin 2019 chhung hian Reserve Bank of India hian Bank te hnena sum a puktirna rate hi țum nga a titla hniam tawh a, a tihhniamna zawng zawng hi 135 basis point a ni.

Pawisa hlutna tlak hniam avanga thil man punna (inflation) pawh beisei lawk aia sang chho ta niin RBI chuan a hre bawk a, 5.1% - 4.7% vel ni turin a ngai bawk.

CHIDAMBARAM A ANG:
Union Finance Minister hlui P. Chidambaram chu ni 106 zet sum chungchang thu vanga Tihar jaila a tan hnuin nimin khan bail in a chhuak a. Vawiin chawhnu herah khan Press Conference kovin Sorkar chu na takin a bei nghal.

India ram GDP țhanna chu 5% a kum tawpa khar theih a nih chuan a vanneihthlak hle ang. Sorkar chu ram sum leh pai dinhmun tiṭhang turin a ngaihna hre lo leh bangbo lutukah a ngaih thu a sawi bak ah Prime Minister chu na taka beiin, " Ram chhung sum leh pai chungchangah Prime Minister hian ngawih a chuh tlat a, a minister te thu sawi turin an mawng a hiat kual vel mai mai a ni" a ti.

Thu dang tam tak  sawi mahse sum leh pai lam a sawi uar ber a. "India ram GDP țhanna muang (slowdown) chu chhan chhuah theih a ni a, he Sorkar hian a ngaihna hlawl a hre lo a ni" a ti.

   Source :
The Times of India
December 05, 2019


==05==12==19==
Huna Kawlvawm

MLP Act hman hnuah Rakzu man nasa takin pung.

🎄🎅◾♓◾🎅🎄

Written by: Zonuna Kawlni (LENKAWL)
on Thursday, December 05, 2019

Kumin chhungin MLPC Act hman chhung aiin MLP Act hman a nih hnuah Excise & Narcotics Department in tualchhung siam Rakzu an man chu nasa takin a tam zawk.

Serchhip DIET Zirlai ten an Project Report tunhnaia an tlangzarh taka an tarlan danin Mizoram a Zu khuahkhirhna dan, The Mizoram Liquor(Prohibition & Control) Act, 2014 (MLPC Act) hman a nih chhung, kumin January thla atang April, thla 4 chhung khan Ser-chhip-a Excise & Narcotics Department te hian Rakzu litre 629.5 manin hei hi Rs. 81,835/- hu vel nia chhut a ni a, hetihlai hian sawrkar in Zu khapna Dan thar, The Mizoram Liquor (Prohibition) Act, 2019 a hman hnu thla thum (3) chhung, May atanga July thla thleng khan Rakzu hi litre 1019.44 man a ni thung a, hei hi Rs. 132,527/- hu vel nia chhut a ni bawk. Hetihlai hian Zu bilhlai man erawh MLPC Act hman chhung khan tam zawkin kumin kumtir thla li chhung khan Zu bilhlai |in 1802 man a ni a, MLP Act hman hnuah chuan |in 184 chiah man a awm thung a ni.

Heng bakah hian January - April, MLPC Act hman chhung khan Sapzu um puitling man pakhat awmin Beer 28 man a ni bawk a, heng te hi Rs. 1990/- hu nia chhut a ni a, MLP Act hman hnu May - July chhung khan Sapzu um chanve 3 bakah Beer 849 zet man a awm thung a, heng te hi Rs. 61,140/- hu nia chhut a ni bawk a. An zirchianna neih chhung hian MLPC Act hman laia Dawidim (Yeast) man a awmloh laiin MLP Act hman hnuah chuan Dawidim Kg. 2 man a awm bawk a ni.

Serchhip DIET-a zirlai te chuan an thil zir atang hian Zu chu khaprem theih a ni lo nia an hmuh thu pawh tarlangin, Dan anga zawrh a ni chung pawhin Dan in a phalloh chin zuar an awm reng tho tih an tarlang a. Chutihrual chuan Zu chu khap reng tha an tih thu leh mipuite hnenah pawh Zu thatloh zia inzirtirna neih chu tul an tih thu an thil zirna ah hian an tarlang bawk a ni.

Hetiang a nih chuan Sapzu khap hian Rakzu a tipung mai mai a ni.

Dan i ngaihven ang u

MLA te hlawh chungchang sawihonaa ukil Pu T. Lalnunsiama'n a sawi kai zeuh pakhat, Mizo mipuite leh kan dan siamtuten kan ngaihtuahzui ngai loh tak mai hi vawiin chu I lo bihchiang lawk ang u hmiang. A hmasain Pu Patea sawi hi I lo en lawk ila, "Dan kan hman mek hi a tha em tha lovem? Tin, kan society, socio-economic, khang kan religious life zawng zawng nghawng tur leh kan economic development atan dan kan neihsa te hi an en tha em? An siam tha em? Min chawi kang em? tih lam hi health care scheme thlengin..."

Mizoten tuna sorkar inrelbawlna kan hman mek mipui rorelna (democracy) hi kan politician hmasate atang tawh khan a hman dan tur hi kan bo em em mai a. Lehkhathiam awm fu fu-a ngaih te pawh hi MLA an han nih chiah hi chuan thuneihna-in an khawhawi a tihfiahloh thin avangin MLA nawi tak emaw Minister ropui lo takah hian an chhuak fo a ni. Ka lo sawi ve fo thin chu thil reng reng hi thiam tur chuan a hmang thiama te, a hmang thaa te atanga zir a tha ber a. Mizo te kan tihfuhlohna lian tak chu politics hmanga democracy rorelna hi a hmang thiamlo ve tho vai ho atanga kan zir vang a ni awm e. Chutah pawh chuan a chhe lai kan zir thiam a, a tih fuha ten an tih fuh lai kan zirchhuak lo leh ta zel niin a hriat a ni.

Lal ban duh ut ut tu te khan hmakhawsang atanga Mizo khawtlanga roreltute dinhmun (role) pawimawhna an hrethiam lova. An rilru-a lang lian ber chu thuneihna chhuhsaka a theih ang anga phuba lak a ni. Hei hi kohhranah pawh khan a luangliam nia ngai an awm nual nghe nghe a, a zialo hle. Mizorama kohhran hmasate ah khan Sailo pa tan kohhran upa ni tura thlanthlin nih kha a har thu a hunlai boruak hre pha te chuan an sawi a ni. Mizo Union hruaitute khan Assam sorkar hnenah khan lal te thuneihna paih vek kha an nawr nasa hle a, mahse Assam politician ho khan kan Mizo politician te thlirna kha an lo tawmpui nghal miah lo. Chief Minister Bordoloi-a hunlai atanga tawh khan kan ramah te rawn zinin mi an rawn zirchiang thawkhat viau a. Lalte thuneihna leh rorelna kha a kiam tial tial tur chu a ni a, mahse lal thin, rorel thin an nih avanga an thisena bet tlat a ni tih kha an hmu a. Vawi lehkhata an thuneihna paih vek kha an duh lo a ni. Amaherawhchu, kan Mizo politician te duhdan avangin kan Mizo lalte chu "ban" an lo ni ta a ni. (Hei hi a nia democracy hlauhawmna. A tam tam chak hi a tha vek lova, a tam zawk kha thil thalo kha an duh chuan lal pakhat nunrawng tak ang chiahin mipui tam zawk lal hrawtna rorelna a awm thei a ni.)

Mizo Union hunlai atang tawnga kan politician neih te hi "ram leh hnam" hmangaihtute an la ni zel a. Thil tam tak an ti a, an sawi a. Mahse, an hna bul ber pakhat - dan siam - hi an ngaihthah ber a ni lawi si a ni. Hei hi UK ah te, Australia ramah te, New Zealand ramah te leh mipui rorelna an hman thatna ramah te chuan thlantlin hruaitu an nih angin an hriat bel ber a ni thung a ni. "Chief guest" tih lam te hi an uar ve em em lo niin a lang. Mipui rorelna kalphung hi a tir atang reng khan hmang thiam turin kan zir uluk lova, thuneihna kha kan chan tawh chuan "Lal ngai lo an lal a na, an lal a kha" tih ang chiah khan dan siamtu mawhphurhna lam theihnghilhin thuneihna kha kan lekkawh ta thin a ni. Pu Patea sawi khi in lo ngaihtuah chiah chuan mipui chu sawiloh, kan MLA te hian ngaihpawimawha an neih miahloh a ni a, rorelna tha leh inrelbawlna tha hi kan nei dawn a nih chuan kan MLA te hian dan siamtu (legislator) an nihna hi an hriat chiana, chu nihna atanga an tih theih te an zirchian a tha mai nilovin a tul a ni.

"MLA hang" tih tawngkam te hi kan nei a. Khawvel hmun dangah hetianga thlantlin hruaitute dinhmun ngai hniam hi an awm awm love.

MLA te hi ruang phurh haw dan tur buaipuitu tura kan ngaih chuan anni pawhin an inngai dawn a. Thuruk pawh a ni chiah lova han sawi ta mai mai ila, Minister Pu RKa Ruatkima hian hman deuhva min hrilh chu ruang phurhna atana sum hman a ngaih fo thin thu a ni. Ruang phurh hawna tur hi sum mamawh a ni ngei a. Mahse, MLA te hi ruangphurhaw tur sum ngaihtuah tura kan hman tlat chuan kan thlantlin chhan - dan siamtu nih - hi an hlen tha thei lo fo dawn a ni. Ruang phurh chauh lo vang pawhin.

Dan hi, Pu Patea sawi ang hian, uluk taka siam a ngai a. Dan tha kan neihloh chuan thil fello awm se tih dik ngaihna awmlo khawp te'n a buaichuar thei thin a ni. Kan MLA te hi dan siamtute an nih angin dan siam tur tha an ngaihtuah a ngai a. Dan thalo pawh an paihin an siamtha tur a ni.

Kan MLA te hi dan siam kawnga thatchhe em em an nihzia lantirna pakhat chauh han sawi ta ila. Zu khapburna hlih a nih dawn khan MLPC Bill kha chhiar chhuak an awm leh awm loh kan zawt a. Pakhat mahin an dan siam (pass) tur kha chhiar chhuak an awm lo nia hriat a ni. Vawiin thleng hian kan zawhna kha chhang thei an la awm lo. Mizoram pumpui nghawng thei dan an siam tur kha an chhiar lova, a zir phei chu an zir lo tihna a ni. Dan siamtute chuan dan an zir tura a ni a. Mahse, program neuh neuhva khuallian nih lam thupui bera an neih tlat chuan dan siam lama rilru sen te hi an ti thei ngai dawn lo a ni.

Hman deuh hleka kan sawi pakhat - Mizo naupang, vaihovin an faa rawn laa vai/Hindu naupanga chhuak ta te an awm kan tih chungchang pawh hi kan dan siamtute hian ngaihtuahnaa dah lian se a tha khawp. Faa lak (adoption) chungchangah hian kan rinna thlenga khawih theih a nih avangin Kristian sakhaw betute kan nihna zawna dan siam te hi kan pute hian an ngaihtuah loh chuan vai/Hindu naupanga chang ta Mizo naupang hi a khat tawkin kan vailiam zeuh zeuh dawnin a lang.

Mipui rorelnaah hian thlantlin hruaitute hian mawhphurhna lian tak tak an nei a. Minister an nihin mawhphurhna dang an neih belh a, Minister an nih loha engemaw nihna pek kher tul tlat kan hriat hian dan siamtu an nihna kha kan laksak a. Dan siam kawngah rilru an sen loh phah a. Pu Tbc Lalvenchhunga phei chuan MNF MLA zingah hian legislator ti-a sawi tur an awm lo niin a sawi hial a ni. A chhan chu nihna eng engemaw an inpek (deuh) vek vang a ni.

1946 atang khan sapho duan chhuah mipui rorelna hi kan hmang phuailuai a. Fel fai zawk, tha zawk, tangkai zawka hman kan duh chuan a duangchhuaktute leh a hmang tha ho te atang hian kan zir thei a ni tih te hi kan sawi tawh thin a. Mahse, chu'ng te pawh chu thuneihna han hman hi nuam kan tih em avangin tu bengah mah a lut lo chu a la nih hi.

Mizo te hi engtikah nge kan harh ve ang?

Matana Pachuau

Wednesday, December 4, 2019

SUPREME COURT IN SC/ST TAN CREAMY LAYER EN ȚHA TURIN CENTRAL SORKARIN A NGEN

September 26, 2018 khan Supreme Court, Judge 5 awmna chuan  thu buai pakhat a ngaihtuahnaah hna chungchanga kaisanna leh Quata chungchangah  *creamy layer* chu Scheduled Caste leh Scheduled Tribe (SC/ST) te huam tir turin thu tlukna a lo siam tawh chu Supreme Court hnenah ngaihtuah țha leh turin Central Sorkarin a ngen.

Attorney General KK Venugopal chuan Supreme Court chu Nagaraj thu buaia thu tlukna a lo chu tun Thawhțanni khan Judge 7 awmnain ngaihtuah țha leh tura a thlen chu Chief Justice of India Sharad A. Bodbe chuan kar hnih hnu lama ngaihtuah țha leh turin rem a ti.

MIZO ZINGAH THU DIK LO :
He thu tun Thawhțanni-a Supreme Court a Central Sorkar in a thlen avang hian Social Media lamah thu dik tawk lo Central Sorkarin Tribal Quota a titawp tih lam hawia Social Media lama vawrh darh kan awm leh tawh a, thu dik leh thil nihna a chinchhuaka hre lo hi chuan thu rintlak loh leh bawmak thu hi vawrh darh loh atan a va țha țhin tak em !

Nagaraj thu buai remnaah "creamy layer" chungchang SC/ST te tan  hman ve a nihna chhan Supreme Court Judge chuan a sawi.

" Hnam hnu fual (backward classes) te tan a bika hauhsakna (reservation) in a tum chu heng hnam hnu fualte dawm kan hi a ni a, hun a lo kal zela an zinga mi engemaw zat chu midangte tlukin an awm ve ta a. Chuvangin hnam hnu fual zinga hmasawn hmasa "creamy layer" hoten hna leh thil țha zawng zawng mi tlemtein an pumbilh vek a, an zinga dinhmun chhia leh harsate an beh ngaia bet reng leh hmasawn hlek lovin an hnut chhiah a ni", tih Justice Nariman chuan a sawi.

" Creamy layer" principle hi hman a nih loh chuan a bika hauhsakna (reservation) chungchangah a phu leh hmu tur dik tak zawk leh hauhsak ngai zawkte chanvo chu a phu tawh lo, dinhmun țha zawka dingten an keipui sa hauh zel tur thu a sawi bawk.

CREAMY LAYER :
He thu CREAMY LAYER hi kum 1971 khan Sattanathan Commission in a hmang țan a, "creamy layer" hote chu hna etc a bika hauhsak (reservation) pawn lamah an awm tur a ni tiin rawtna a siam. Kum 1993 ah he thu hi Justice Ram Nandan Committee in a hmang leh bawk.

Creamy layer chu hnam hnu fual Other Backward Classes (OBC) zinga dinhmun țhaa ding lehkhathiam, hausa chhungkua ațanga sei lianten  a bika hausak (reservation) hna leh zirna College etc ah te hauhsak bikte zingah an tel ve tur a ni lo tihna atan hman a ni.

Creamy layer chu kum 1971 khan kumkhat chhunga chhungkaw sum lak luh Rs. 1,00,000 aia tam chhungkua ațanga sei lian te an ni tih a ni a, sum lak luh hi hetiang hian tihsan zel a ni. 2008 - Rs. 4.5 lakh, 2013 - Rs 6 lakh, 2017 - 8 lakh. Kum 2015 October thla khan National Commission for Backward Classes chuan "Creamy Layer" a awm turin kum khata sum lak luh ngai zat Rs. 15 lakh ah rawtin OBC chu 'backward', more 'backward' leh 'extremely backward' a țhen sawm a, 27% reservation pawh țhen turin a rawt bawk.

"Creamy layer" chu hnam hnu fual zinga mi tlemte dinhmun țhaa ding tawh, hmasawn tawh an hnampuite laka dinhmun țha taka ding tawhte an ni.

[ Scroll In October 16, 2018 ]

Creamy layer chu  heng fate hi an ni. Doctor, Lawyer, Engineer, Chartered Accountant, Income Tax Consultant, Financial and Management Consultant, Dental Surgeon, Computer Specialist, film artist etc. Kum 3 chhung a zawna Rs. 8 lakh aia tam lalut chhungkuaa sei lian te an ni.

SUPREME COURT :
Supreme Court chuan "creamy layer" hi office memorandum September 8, 1993 hmangin a sawifiah. OBC te tana hauhsak bik (reservation) hi heng OBC fate hnenah hian pek a ni lo ang, chungte chu : President, Judges Supreme Court & High Court, Central & State hnuaia hna lian thawk, Public sector hnuaia hna lian thawk, army & paramilitary Colonel rank chung lam.
Hei hian SC/ST te a huam lo ang.

September 26, 2018 a thu remna siam anih ațangin "creamy layer" zingah SC/ST a huam tel ta a ni.

He thu tlukna hi Central Sorkar chuan Supreme Court ah ngaihtuah țha leh turin December 2, 2019 khan a thlen a, ngaihtuah țhat turin Chief Justice of India chuan a pawm.

CREAMY LAYER LEH MIZOTE :
Supreme Court in a sawifiahna ang hian Mizo zingah ngei pawh hian "creamy layer" (a thlum ei) leh a thlum ei ve ngai lo kan awm ve tawh mai em tih hi ngaihtuah tham tak a ni.

School, College admission chungchangah khauh takin mark  hmuh ngai zat (cut off) siamin, chuti zat hmu chin tan tih anih te hi creamy layer ho tan bik anih loh chuan thingtlang School chhuak an duh bik vang ni hauh lo a tlingzo hlei thei lo an tam tial tial niin a lang. Thingtlang ațanga HSLC, HSSLC result ah hian chiang takin a lang. Thingtlang zirlai tam tak chu an duhthlanna ni bik hauh loin, an school standard in a phak loh mai avangin Division țha lo takah an passed a, District khawpui leh khawpui lian danga School țha zawk leh nu leh pa dinhmun țha zawka dingte "creamy layer" nen tehna thu hmun hmanga teh an ni hi a țha kan ti zel dawn em. Hengte avang hian thingtlang naupang Science zir chak ngawih ngawih zir ta lo hi eng zat tak awm ang maw?

Synod chuan "creamy layer" tih zawng chuan a thluk hauh lo ang a, mahse kum 20  vel zet kal tawh ațang khan Synod HSS a lut thei turin "thingtlang Quata" a lo siam daih tawh.

 Mizo zinga "creamy layer" fa tam takte chu school level ațangin India ram zirna țha ber berah an lut a, chutiang ti ve thei ngai hauh lo tur fate nen hna thuhmun an dil tlang ta țhin a, "creamy layer" fate chu thiam zawka ngaih an nih sa avang leh political fitness certificate neih ngai anih pawhin thingtlang kil khawr nula leh tlangvalte tan tluk ngaihna an awm chuang lo, a ding chang zawkah an țang leh nge nge țhin.

Source :

The Hindu
December 03, 2019
@ 00:57 IST

Scroll In
October 16, 2018

News18
December 3, 2019
@ 7:53 AM IST

India Today
December 2, 2019
@ 15%03  IST

ncbc.nic.in

==04==12==19 ===
Huna Kawlvawm

PRIVATE HOSPITAL TEN HEALTH CARE AN HMAN LOH NACHHAN AN SAWI DAN...

NON GOVERNMENT HOSPITAL ASSOCIATION OF MIZORAM
              PRESS RELEASE

Mizoram Sawrkar in October ni 1, 2019 a Health Care Scheme a tlangzarh chu Non Government Hospital Association of Mizoram (NGHAM) member hospital te chuan nghakhlel takin kan lo thlir a, damlo ten an hman tangkai theih kan duhsak em em a ni. He Scheme chungchang ah hian Non Govt Hospital te tan zawm ve harsatna a awm avangin sawrkar thuneitu te kan bia in ngenna kan thlen fo a. A chhanna kan nghah mek laiin Govt notification leh order chhuah chuan ‘Sawrkar in rate a siam ang chauh in Recognised hospital ten an enkawl tur a ni a, hetiang a enkawl duh lo chu an empanelment suspend sak tur a ni” tih thu kan dawng ta mai a. Mizoram Health Care Scheme Non Govt Hospitals ah te a hman theih rih loh na chhan te, kan zawm theih rih lohna chhan te hi mipui te hriat ve atan puanzar a ngai ve ta a ngaiin he press release hi kan siam a ni:

1. NGHAM te hi Mizoram a Kohhran leh Private hospital te kan ni a. Kan hospital te hi damlo te mamawh ang zel a khawl leh hmanrua te lei ngai, thawktu te hlawh pe tur leh hmasawn zel tur a uluk tak a in enkawl ngai kan ni. Mizoram Sawrkar notification ah chuan hospital te hi Sawrkar hnathawk MR bill thei te leh Mizoram Health Care Scheme zawm tu te chu empanelled hospital ten kan enkawlna tur ‘Rate’ siam sak kan ni a. Hei hi tun a kan rate hman lai aiin a tlem deuh vek a ni. Sawrkar notification chuan “Hetiang rate chauh hian damlo in enkawl tur ang,” a ti a. Keini NGHAM General Meeting chuan “Hetiang rate hian damlo in an reimburse ang” ti a thlak turin sawrkar kan ngen a ni. He kan thil dil hi tuna Medical reimbursement kalpui mek dan a ni a, thil harsa awm in a lang lo.

2. Sawrkar rate siam a tha tawk an tih hi a tha tawk lo hle. A lan chian na em em chu Mizoram pawn a in enkawlna tur rate sawrkar vek in a siam aiin a chanve vel in a tlem a ni. Mizoram chhung leh pawnah hian damdawiin a khawl leh mamawh te kan hman hi a inang tlang mai ni lovin Mizoram chhung ah hian a man a to zawk a. Mizorama phurh luh senso nena belh phei chuan a man a to fe zawk a. Sawrkar siam Rate hi kan hman chuan hospital tam ber, Synod Hospital leh kohhran hospital dang te tiam in thlatin cheng tam tak kan hloh dawn a ni. Hospital te hi mahni in tung nung tawk tawk leh a then phei chu sum leh pai ah harsa tak te kan nih hlawm avangin sawrkar rate siam hi kan hman chuan kan tlak chhiat pui thei dawn a. Tin, hun lo kal zel tur ah Mizoram ah hospital tha a ding thei ngai dawn lova, hospital te kan tlak chhiat chuan ram leh mipui tan thil pawi tak a ni ang.

3. Hospital hrang hrang te rate in ang deuh thaw hman tir tum kan ni. Kohhran hospital te, Charity hospital te, Private Hospital te, mi in luah hospital leh mahni a building nei hospital te, khawl inang lo tak tak (a hman tangkaina inang si) leh man in san hleih tak tak te, Doctor neih zat in ang lo leh Nurse leh hnathawktu neih zat inang lo tak tak te hi rate in ang put in hman theih a ni lo. Sawrkar notification chuan Mizoram chhung a hospital te rate hrang hrang siam sak min tum a, Mizoram pawn erawh rate hrang siam sak an ni lem lo. Manipur a hospital leh Delhi a hospital te rate khat vek hman tum a ni.

Tin, phai a hospital tha tak ang hi Mizoram chhung ah awm ta se, sawrkar notification ang chuan enkawl man za a sawmkua in Mizoram chhung ah tih tlem ngei ngei a ngai dawn ani. Mahni ram duhsak lova ram pawn lam hospital te uchuak tak a duhsak bik an ni hriat thiam a harsa kan ti hle.

4. Sawrkar hian Mizoram Sawrkar hnathawk leh Mizoram Health Care Scheme zawmtu te hi an senso tum sak vek a, an mahni pawisa hmang miah lovin (out of pocket expenditure zero) siam a tum niin talk show-ah te kan lo hria a. Hetiang hian ti thei sela mipui tan a lawmawm in phurrit pawh nasa takin a zang ngei ang.

Amaherawh chu damlo enkawlna man pek sak vek lovin sawrkar chakna hmangin Non govt Hospital te rate tihhniam sakin, damdawiin te hian damlo senso phur rit tam tak phur turin min ti tihna a ni dawn a. Hetiang hi thil awm dan a nih avangin hospital te hian kan phur zo dawn lo a ni.

5. Midang zawng zawng hlawh a pun lai, MLA hlawh pun lai leh, Sawrkar hnathawk hlawh pawh 7th pay commission anga pek a nih tawh laiin he rate barhluih kan nih chuan hospital te sum lakluh leh a thawktute zawng zawng hlawh nasa tak a tihtlem a ngai dawn a, non govt hospital a thawktu tam takte’n an hna an chan a ngai bawk ang. Tunlai khawvel ah tumah hlawh tlem zawng a kal kan duh loh avangin non govt hospital te tan chuan rate bituk sak pawm hi thil harsa tawpkhawk a ni.
Govt Notification hi mahni kutke a ding tura beitu (entrepreneur)-te tih hmasawn tumna niin a lang lo.

6. Health Care Scheme zawm tu dam lo, 1st October 2019 hnu a damdawiin a enkawl te bill lak theih loh chhan hi Non govt Hospital te hi kan ni lova, hospital-te chuan dal a hnekin damlo te hian bill thei se kan ti em em zawk ani. Sawrkar in heng damlo te hi an bill a reimburse duh a, Mizoram State Health Care Society in a pawm dawn phawt chuan an bill theih nan Non Govt Hospitals te hian an bill kan lo sign thei reng a ni tih mipui te kan hriattir bawk a ni.

7. Non Government Hospital te hi Mizoram hmasawnna atan kan theih tawp kan chhuah ve thin a. Khawl man tam tak tak, MRI, CT Scan, Laser Therapy, Lithotripsy leh thil dang tam tak te neiin Mizoram pawn a dam lo kal ngaihna tam tak pawh kal ngai lovin mi tam tak chu an awm theih phah tawh a ni. Hei hian sawrkar leh kan ram sum leh pai nasa takin a humhim a, damlo te tan awlsam zawk in treatment tha zawk an dawn theih phah bawk a ni. Theih tawp a tan la a, ram dang hospital te el pha tur hospital siam kan tum mek laiin rate tuk sak kan nih chuan hmasawn na a ti thuanawpin kan than a thu vek dawn tihna a ni.

8. Non Govt Hospital te hian tun hma in Mizoram Sawrkar Health Scheme hrang hrang te kan kan lo zawm nual tawh a. Insurance company hrang hrang sawrkarin a rawih te leh RSBY scheme hnuai-ah te damlo kan enkawl man pek sak lovin min tlan bo san tam tawh hle. Tun thleng hian cheng vaibelchhe 3-4 vel ba a la awm a ni. Damdawiin thenkhat phei chuan hei hi kan chhiatpui nasa hle a ni. PMJAY hnuai ah a ba a damlo enkawl tur a min duhna hi keini tan chuan thil hlauhawm tak a ni tawh a ni.

9. PMJAY- ‘Prime Minister Health Care Scheme’ hnuai ah hian damlo te pawisa chawi lovin kan hospital-ah te enkawl tur a beisei kan ni a. Amaherawh chu ngun tak a kan han zir chian in he scheme hnuai-ah hian damlo enkawl man damdawiin te sawrkar in min pek let tur hi a bei tham em em a, kan senso pawh hmu let mang lo tur a damlote kan pawisa a kan enkawl a ngaih dawn avangin he scheme pawh hi damdawiin te tlakchhiat na tur leh ba ti pung mai tur ni a a lan avangin kan zawm thei rih lo bawk a ni.

10. Non Government Hospital ten sawrkar kan dil chu, damlote hi keimahni

hospital-ah kan rate neih sa angin kan enkawl ang a, damlo te hi notified rates

angin reimburse ni se, a bill daih lohna chu damlo te’n tum ve mai thin se, kan ti a ni. Sawrkar pawisa a hek chuang lo ang. Hei hi tun a bill dan kalphung pangngai a ni a, thil harsa awm lem in a lang lo. Tin, phai ram hospital lian te hi Mizoram sawrkar thu hnuai a awm an nih loh avangin he kan dilna ang tho hian an enkawlna rate ang a kal in, Mizoram sawrkar in an reimburse theihna rate a damlo te lo reimburse mai hi tih dan tur ni a a lan avangin hetiang tho a damlo enkawl hi kan dil chu ani.

NGHAM member hospitals te chuan sawrkar programme tih hlawhtlin leh damlo

te harsatna sutkian pui hi kan chak em em a. Kan din hmun harsa tak hi Sawrkar in min hriatthiam pui kan beisei tak meuh meuh ani. Tun ah hian damlo ten an bill zawng zawng 100% an tum avangin mite an mangang tak meuh a,hospital te mangan na aiin mipui mangan na a tam zawk mah a, kan dilna hi a hlawhtling a nih chuan mipui harsatna tam tak hi a kiang ngei ang.

He kan dilna hi sawrkar zahawm tak hian min tih hlawhtlin sak phawt chuan

engtik lai pawh in kan hospital ah te Health Care Scheme zawm te tan bill theih

ngei turin zawm kan in ring reng a ni tih mipui te leh sawrkar thu neitute kan

hriattir e.

NGHAM Member Hospitals te chu a hnuai a mi te hi kan ni:

1. Synod Hospital, Durtlang, Aizawl

2. Ebenezer Medical Center, Aizawl

3. Aizawl Hospital & Research Centre, Aizawl

4. Serkawn Christian Hospital, Lunglei

5. Greenwood Hospital, Aizawl

6. Grace Nursing Home, Aizawl

7. Adventist Hospital, Aizawl

8. Care Hospital, Aizawl

9. Bethesda Hospital & Research Center, Aizawl

10.John Williams Hospital, Lunglei

11. LRM Hospital, Aizawl

12. Alpha Hospital, Aizawl

13. Med Aim Hospital, Champhai

14. Nazareth hospitals, Aizawl & Kolasib

16. Mercy Hospital, Serchhip

17.Maraland Gospel Centenary Hospital

18. Hope Hospital, Lunglei

19.BN Hospital & Research Center, Aizawl

20. City Hospital, Aizawl

21. Redeem Hospital, Aizawl

22. Faith Hospital, Lunglei

Dated: 2nd December 2019


                      sd/-
(DR. VANLALSIAMA CHHANGTE)
            Secretary
Non Govt. Hospital Association of Mizoram (NGHAM)
Phone: 9436156978, email: drsiama@gmail.com

LUNGLEI A MIZORAM RURAL BANK PAHNIHA SUM CHINGPEN NUAI 1200 VEL NGAWRH TAKIN CHHUI ZUI MEK A NI

Lunglei khawpui chhunga Rural Bank of Mizoram (MRB) pahnih 'Lunglei Branch' leh 'Lunglawn Branch' atangin sum chingpen cheng nuai 1200 vel chu Police lamin ngawrh takin an chhui mek.

Hemi chungchangah hian MRB Lunglei Branch Chief Manager Laldosanga Ralte chuan kumin (2019) February ni 27 khan Mizoram Rural Bank Lunglei Branch atangin sum Cheng nuai 1200 tih chingpen a awm thu leh hemi chungchangah inhnamhnawih leh mawhphurtu zawn chhuahsak turin Lunglei Police Station ah April ni 5.2019 khan FIR thehlutin Lunglei P/S Case  no 44/2019 dt.5.4.2019 U/S 409 IPC ziah luah a ni nghe nghe niin thu dawn a ni a.

Hemi chungchangah hian Police lam chuan hma la nghalin, ngawrh takin an chhui zui mek a, hetih lai hian Police lam chuan an mamawh ang 'Documents' leh thildang an pek hleih theih loh avangin hmalak harsa an ti hle niin hriat a ni.

Hetiang MRB Lunglei Branch a sum chingpen an chhui mek lai hian MRB Lunglawn Branch lamah pawh sum tam tham tak tih chingpen a awm avangin tunhnai lawk khan Lunglei Police Station ah hian FIR an dawn chhunzawm leh bawk a ni.

Lunglei leh Lunglawn Rural Bank ah pawisa a chingpen.

Thla kalta November ni 26.2019 khan Pu R.Lalzarzova Regional Manager Mizoram Rural Bank Lunglei chuan MRB Lunglawn Branch atangin sum chingpen thahnem tak a awm thu leh hemi chungchanga inhnamhnawih leh mawhphurtu chhuichhuah sak turin Lunglei Police Station ah FIR thehlut velehin, Lunglei P/S case no 168 dt.26.11.2019 u/s 409 IPC ziahluh a ni bawk.

Lunglawn Branch atanga sum chingpen nia sawi hi cheng nuai 1000 vel niin hriat a ni.

Heng MRB Branch pahniha sum tih chingpen chungchangah hian thawktu zing atangin rinhlelh pawh an nei niin thudawn a ni a, chu tih laiin heng an mi rinhlelh te pawh hi tunthleng hian man an la nilo niin hriat a ni bawk.

He sum tih chingpen chungchanga Police Station a MRB lam hotuten FIR an thehluh mai bakah hian anmahni Mizoram Rural Bank Main Office a Vigilance lam pawhin thil awmdan ngawrh takin an chhui ve mek bawk niin thudawnna chuan a sawi bawk.

CACHAR LAM MI THENKHAT TEN RAMRI BUAI HUAMCHHUNGAH HMA LAIN THLAI HUAN AN SIAM



Vanneihthanga Vanchhawng @ 4th December, 2019.
Tunhnaiah Vairengte Kawngthar veng, Auto stand thlangah Vai hoin kudam sak an tum tih thawm a awm a, Vairengte chanchinbu, Rengkhawpui palai chuan nimin khan a hmunah an zuk enfiah a, godown sak tum ni lovin thlai hmun lo siamin ramri buai (disputed area) huamchhungah huan lo ram siamin an chei mek tih an zuk finfiah a ni.

Thlai hmun an lo siamna hmun hi Vairengte Auto stand thlang, tun hmaa bawlhhlawh an paihna thin thlang hret Kawngpui bul a ni a. Helai hmun hi pala hungin an rih fai vek bakah thlasik thlai, Dania leh Anṭam vel an lo ching a ni.

 Nimin khan Vairengte SDO (C) leh khawtlang hruaitu thenkhatten a hmunah kalin an enfiah ve nghal a, ramri buai huamchhunga hmalakna awm hi tha an tih loh thu leh a tul anga hmalak tha an tih thu an sawi.

Monday, December 2, 2019

SUAMHMANG TEN AIIMS SUM RS. 12 CRORE AN RU, SBI-IN FIMKHUR TURIN BRANCH TE A DUH

Aizawl, December 01, 2019
Sunday :

Press Trust of India (PTI) in a report danin India rama Damdawiin lian leh țha All India Institute of Medical Sciences ( AIIMS) chu suamhmang tu annih hriat loh ten an Bank Account kaltlangin an bum a, an account a sum awm Rs. 12 crore zet mai clone cheque hmangin an la chhuak. He thil thleng hi tun hnai thla khat liam ta vela thil thleng anih thu official chuan PTI a hrilh.

Clone cheque :
Cheque tak nen hriat hran theih loh, a tak ang chiah a duan, a lem ni si a ni. ATM Card, Green Card etc pawh tunlai thiamna hmanga clone theih a ni.

Heng suamhmang/ misual (fraudsters) te hian AIIMS pawisa State Bank of India account a awmte hi an account neihna(home branch) ni lo, khawpui dang ațangin clone cheque hmang hian an la chhuak tih PTI thu dawnna chuan a tar lang.

He thil man chhuah anih dan pawh tun hnai khan Delhi pawn lam Mumbai leh Dehradun khawpui ațangin AIIMS hospital Bank Account sum hi Rs. 29 crore *clone cheque* hmanga lak chhuah tumna a awm vang a ni. Bank lamin an rinhlelh leh phalsak ta lo a, Economics Offence Wing, Delhi Police ah report in he thil thleng hi rang taka chhui chhuak turin thu buai an ziak lut nghal bawk.

Official in a sawi zel dan chuan he sum tam tham tak lak chhuahna atan misual leh suamhmangte hman cheque hi cheque lem leh a tak enna _ultraviolet ray test_  paltlang vek a ni a. AIIM lamin he cheque number leh a series pawh a dik tak (original) ngei la hman loh chu an la kawl țha ngei a ni tih AIIMS hotuten Health Ministry hnena an report ah an sawi.

State Bank of India lam hi hmun dang ațanga cheque midang lak leh account a dah luh (clearing) tur leh cheque ruk bo mi account a dah luh chungchangah dan an zawm țha tawk lo hle a ngaih a ni. Heng misualte hian Mumbai ațangin Rs. 20 crore leh Rs. 9 crore Dehradun ațangin lak chhuah an tum leh bawk.

AIIMS Bank account enkawltu hming ziah dan (signature) pawh a tak ang thei ber tura phuah chawp (forged) nia rin a ni a, AIIMS lam inhnamhnawihna a awm loa ngaih a ni.

PTI report inna sawi zel danin Rs. 7 crore hi AIIMS main account Director, AIIMS in a enkawl (operate) ațanga lak niin Rs. 5 crore hi Dean, Research of AIIMS account ațanga lak chhuah a ni a, heng account he hi State Bank of India account ve ve a ni.

Hetiang thil a thlen avang hian State Bank of India hian an branch zawng zawngte hnenah AIIMS bank account No 10874584010, State Bank of India, AIIMS Delhi Branch ( 01536 ) a sum awm cheque hmanga sum tam tham tak pe chhuak lo turin hriattirna a ti chhuak.

State Bank of India, Fraud Monitoring Cell a officer AGM chuan "Clone cheque hmang hian ram pumah sum tam tham tak ruk a ni tawh a, hemi chungchanga fimkhur tur hian SBI thawktu chhungkaw Internet hmang leh WhatsApp group ahte theh darh reng anih thu a sawi bawk.

Bank a thawktute chu mahni branch ni lo, hmun dang branch (non home branch) ațanga sum Rs. 2 lakh aia tam lak chhuah leh transfer tur chungchangah home branch te zawt fiah hmasa zet țhin tur leh customer details pawh zawt fiah hmasa zel tura hriattir an nih thu SBI Official chuan a sawi bawk.

Rs. 25,000 aia tam cheque chu ultraviolet lamp hmanga endik vek tur a ni.

Reserve Bank of India inkaihruaina ang chuan misual (fraudsters) ten Bank Account ațanga sum an lak chhuah hi Rs. 3 crore chung lam chu Central Bureau of Investigation (CBI) hnenah Bank ten thu buai an ziak lut tur a ni.

He report ziah lai hian SBI hian CBI hnena an thlen leh thlen loh hriat a ni lo.

FIMKHUR HLE RAWH :
State Bank of India chuan anmahni dawrtute ( customer) te chu, Email, Social media WhatsApp etc hmanga an Bank account lam thil reng reng tu hnenah mah Bank leh Bank hnathawkten an dil ngai loa, Bank a thawk anga insawite hnena an Bank Account kaihhnawih thil reng reng enmah hrilh ngai hauh lo turin thu a chhuah chamchi a, Bank in Social media hmangin an account chungchang an zawt ngai loh leh, thil hriat fiah duh nei chuan an account hawnna branch zawt hmasa zel țhin turin a ngen a ni.

Source :

News18
November 29, 2019
@ 8:40 PM  IST

 ==01==12==19==
Huna Kawlvawm

New Post

Ka duh a che Isu lyrics

Sual thim thuk tak ata zawn chhuah ka ni a. Chakna nei lo ka ni; Isu, min ṭanpui fo la. Min pawmin min kaiin min hruai zel ang che Ka duh a ...

Posts Lar deuhte